جلسه نهایی و توافق جامع اتمی میان ایران و ۱+۵
توافق جامع اتمی میان ایران و شش قدرت جهانی، پس از حل موانع و اختلاف نظرهای نهایی میان دیپلمات های حاضر در گفتگوهای وین، حاصل شد
به گزارش صدای آمریکا وزیر خارجه ایران و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست خبری در مرکز رسانه‌های اتریش در مقابل خبرنگاران حاضر شدند.
در این جلسه محمدجواد ظریف گفت من باید از همه کسانی که در این مسیر همکاری کردند تشکر کنم.» او گفت: «ما به یک توافق کامل شاید نرسیده باشیم اما به یک توافق جامع رسیده ایم.» فدریکا موگرینی نیز گفت: «ما حالا باید باز به مذاکرات مان پشت در های بسته ادامه بدهیم.»
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک دیپلمات ارشد دخیل در مذاکرات می گوید این توافق از جمله دربرگیرنده مصالحه ای میان واشنگتن و تهران است که می گوید بازرسان سازمان ملل متحد، در چارچوب وظایفشان، می توانند خواستار بازرسی از تاسیسات نظامی ایران شوند. اما مجوز بازدید از هر گونه تاسیساتی به بازرسان، منوط به تصمیم مقامات ایرانی است و می تواند با تاخیر صادر شود. منتقدان از این بخش از توافقنامه انتقاد کرده و می گویند امکان تاخیر در مجوز به تهران زمان لازم را می دهد تا آثار و قرائن احتمالی مبنی بر عدم پایبندی به تعهداتش را از بین ببرد یا پنهان کند.
طبق توافق جامع، تهران حق دارد درخواست بازرسی سازمان ملل متحد را رد کند و یک هیات داوری متشکل از ایران و شش کشور مذاکره کننده، درباره آن تصمیم گیری می کند.
به گزارش آسوشیتدپرس قرار فوق، یک عقب نشینی چشمگیر از سوی طرف ایرانی است که هموار تاکید داشت ایران هرگز به بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی اجازه بازدید از تاسیساتش را نمی دهد و اصرار داشت که چنین بازدیدهایی حکم جاسوسی از اسرار نظامی ایران را خواهد داشت.
آژانس بین المللی انرژی اتمی حدود یک دهه است که تلاش می کند اتهامات مبنی بر تلاش ایران به دستیابی به سلاح اتمی را راستی آزمایی کند. واشنگتن می گوید ایران باید در چارچوب توافق کلی و قبل از لغو تحریم ها، با آژانس همکاری کند.
توافق اصولی ایران در صدور مجوز بازدید از تاسیساتش، دست آژانس را باز می گذارد تا با اختیارات بیشتری تقاضاهایش را به ایران ارائه و با دانشمندان اتمی ایران مصاحبه کند. درخواست های پیشین آژانس برای بازرسی همگی از سوی ایران رد شده بود.
توافق جامع به شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهد رفت و پیش بینی می شود که تا پایان ماه ژوئیه –دو هفته دیگر- در آنجا تایید و اجرای محدودیت های طولانی مدت و قابل راستی آزمایی بر برنامه اتمی ایران در ازای لغو تحریم ها میسر شود.
توافق اخیر، مصالحه ای تاریخی است که پس از ۱۲ سال مذاکرات سخت و پیچیده میان قدرت های جهانی و ایران حاصل شده است. منتقدان دست راستی مذاکرات در ایران و آمریکا شدیدترین انتقادها را به روند مذاکرات وارد کرده اند.
امضای «نقشه راه»
در همین حال یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، روز سه‌شنبه گفت «نقشه راهی» بین آژانس و ایران به عنوان توافق نهایی بر سر برنامه هسته‌ای ایران امضا شده است. او این مطلب را پس از حصول توافق جامع اتمی اعلام کرد.
خبرگزاری دولتی ایران نیز به نقل از رییس سازمان انرژی اتمی ایران نوشت با آژانس برای حل تمام مسائل گذشته «با رعایت کامل خطوط قرمز» توافق شده است.
علی اکبر صالحی پس از امضای این «نقشه راه» در مصاحبه با خبرنگاران گفت در این توافق، با انجام اقداماتی توسط ایران و آژانس، تمام مسائل گذشته به طور کامل حل و فصل خواهد شد.
وی همچنین اضافه کرد، انجام تمام توافقات، از جمله ترتیبات مقرر برای موضوع پارچین، با رعایت کامل خطوط قرمز کشور خواهد بود.
ویدیوی سخنرانی باراک اوباما پس از پایان نشست نهایی:
باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، دقایقی پس از اعلام رسمی توافق هسته‌ای میان ایران و شش کشور قدرتمند جهان ضمن بیان اینکه دیپلماسی آمریکا می‌تواند تغییر واقعی و معنی‌داری را ایجاد کند، گفت که از این توافق استقبال می‌کند.
رئیس‌جمهور آمریکا گفت که اختلاف نظر میان دو کشور واقعی بوده است. او افزود توافق بر اساس “راستی‌آزمایی” صورت گرفته است نه “اعتماد”.
اوباما با اشاره به اینکه این توافق راه ایران را برای دستیابی به سلاح هسته‌ای خواهد بست، گفت: «امروز با توافق صورت گرفته از خطر گسترش سلاح هسته‌ای در منطقه خاورمیانه جلوگیری شده است.»
رئیس‌جمهور آمریکا در بخش دیگری از سخنانش به محدودیت‌های اعمال شده بر برنامه‌ی هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت که بعضی محدودیت‌های وضع شده بر فعالیت‌های ایران ۲۵ سال طول خواهد کشید.
او با اشاره به اینکه بازرسان امکان دسترسی به هر نقطه مشکوکی را خواهند داشت اضافه کرد که تحریم‌ها علیه ایران به صورت تدریجی لغو خواهد شد.
اوباما همچنان تهدید کرد که هر اقدامی از کنگره ایالات متحده آمریکا را که بخواهد در راه اجرای موفقیت آمیز این توافق سنگ اندازی کند، وتو خواهد کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا در بخش دیگری از سخنانش گفت که این توافق می‌تواند شرایط تازه‌ای را رقم بزند تا “یک مسیر جدید” میان ایران و آمریکا باز شود.
او افزود: «من بارها به مردم ایران گفته‌ام که ما آماده تعامل محترمانه هستیم. با وجود اختلافات زیادی که داریم، اما تغییر ممکن است.»
ابراز رضایت روحانی از توافق و هشدار به مخالفان
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، در سخنان خود پس از اعلام رسمی توافق هسته‌ای گفت که دوران ۱۲ ساله گذشته سپری شده و صفحه جدیدی بر اساس این مبنا آغاز شده است که راه حل معضلات در جهان مسیر کوتاه‌تر و کم هزینه‌تر هم دارد.
روحانی گفت که مذاکره به مفهوم خواندن بیانیه‌ها نیست. او افزود: «مذاکره به معنای بده و بستان است؛ ما به دنبال مذاکره بودیم؛ دنبال آن بودیم که بر مبنای منافع ملی بده بستان عادلانه در پیش بگیریم.»
به گفته روحانی، مذاکرات بر اساس سیاست برد – برد دنبال شده است.
رئیس‌جمهور ایران تصریح کرد که طبق این توافق، در روز اجرای توافق تمامی تحریم‌ها حتی تحریم‌های تسلیحاتی، موشکی و اشاعه‌ای هم به صورتی که در قطعنامه بوده لغو خواهد شد.
لحظه به لحظه با مذاکرات اتمی • توافق جامع هسته‌ای میان ایران و جامعه بین‌المللی
او اضافه کرد که تمام تحریم‌های مالی، بانکی، بیمه، حمل و نقل، پتروشیمی، فلزات گرانبها و تمام تحریم‌های اقتصادی به طور کامل لغو خواهد شد.
حسن روحانی تایید کرد که تحریم‌های تسلیحاتی برای پنج سال با نوعی محدودیت روبرو خواهد بود و در مورد کالاهایی با کاربرد دوگانه گفت این کالاها در کمیته‌ای مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
به گفته رئیس‌جمهور ایران، در روزهای آینده توافق صورت گرفته در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب خواهد رسید و تمام ۶ قطعنامه قبلی لغو خواهد شد.
او با این حال افزود ۱۰ سال پس از اجرای توافق پرونده هسته‌ای ایران از شورای امنیت خارج خواهد شد.
روحانی مخالفان توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی را تهدید کرد که اجازه نخواهد داد “امید مردم برای آینده درخشان و رونق اقتصادی و امید مردم برای صلح و امنیت در کشور و منطقه، با دروغی و اتهامی و سخن ناروایی صدمه ببیند”.
رئیس‌جمهور ایران همچون باراک اوباما این توافق را زمینه‌ساز شرایطی تازه خواند و گفت: «اجرای این توافق آغاز یک امتحان است. اگر این توافق به درستی اجرا شود، می‌توان خشت‌های دیوار بی‌اعتمادی را یک به یک برداشت.»
ویدیوی سخنرانی حسن روحانی پس از پایان نشست نهایی:
