UA-28790306-1

صفحه را انتخاب کنید

خسرو شاکری (زند)؛ پژوهشگر اندیشه چپ درگذشت

خسرو شاکری (زند)؛ پژوهشگر اندیشه چپ درگذشت
خسرو شاکری 1938-2015

خسرو شاکری
۱۹۳۸-۲۰۱۵

خسرو شاکری (زند): [تولد: ۱۳۱۷ – تهران درگذشت ۹ تیرماه ۱۳۹۴ – پاریس]

خسرو شاکری دارای کارشناسی ارشد اقتصاد از دانشگاه ایندیانا و دکتری تاریخ از دانشگاه سوربن بود. او استاد بازنشستهٔ تاریخ دانشگاه پاریس  و محقق در زمینه گروه‌ها و اندیشه چپ بود. از خسرو شاکری کتاب‌های زیادی چون «جملهٔ انقلاب مشروطه» و «انکشاف سوسیال دموکراسی»، «میلاد زخم» دربارهٔ جنبش جنگل، کتابی دربارهٔ تقی ارانی، «اسناد سوسیال دموکراسی ایران» منتشر شده‌است. خسرو شاکری توانسته بود ژان پل سارتر را ملاقات کند.

[خسرو شاکری در سال ۱۳۱۷ در تهران به دنیا آمد. پدرش تاجر فرش بود و مادرش از جمله زنانی بود که در ابتدای دوره پهلوی شغل دبیری را پذیرفته بود. خسرو تحصیلات متوسطه خود را در دبیرستان رهنما و دبیرستان البرز به پایان رساند و به سانفرانسیسکو رفت و لیسانس اقتصاد خود را از دانشگاه دولتی کالیفرنیا گرفت. پس از آن یک سال در مدرسه اقتصاد لندن به تحقیق مشغول بود. وی سپس به دانشگاه ایندیانا رفت و در رشته اقتصاد فوق لیسانس گرفت. او موفق به اخذ دکترای تاریخ از دانشگاه سوربن شد. موضوع پایان‌نامه‌اش تکوین، انکشاف و پایان حزب کمونیست ایران بود. وی در معرفی خود می‌نویسد:

من در یک خانواده مسلمان با یک گرایش شدید عرفانی و دیدگاه نوع‌دوستانه و پیشینه قومی گوناگون به دنیا آمدم. شکیبایی روشنفکرانه غیرمعمول خانواده‌ام این امکان را به من داد تا در یک دوره حساس- دبیرستان- درگیر «سیاست» شوم. پشتیبان دکتر مصدق شدم که میهن‌دوستی، شکیبایی و ارزش‌های دموکراتیک را به من آموخت. تربیت انسان‌مدارانه اولیه من در ایران، هم در خانه و هم در جامعه تحت تأثیر رویکرد مصدق به سیاست، در مرحله بعد و در اثر آموزش دموکراتیک غربی، کارآموزی و پالایش محققانه، خرد و روشنگری سوسیالیستی، تقویت شد و به لحاظ کیفی قوام یافت.

شاکری از جمله نیروهای فعال سازمان کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی-اتحادیه ملی و نیز جبهه ملی بود. او در سال ۱۳۳۹ در حالی که سعی داشت به کوبا برود، در مکزیک بازداشت شد. یک سال بعد شاکری برای راه‌اندازی یک ایستگاه رادیویی در قاهره به منظور پخش برنامه‌هایی علیه رژیم پهلوی، با مقامات مصری تماس گرفت که در نهایت به نتیجه‌ای نرسید. در اواخر سال ۱۳۴۲، طی سفری به الجزایر با احمد بن بلا رئیس‌جمهوری وقت این کشور ملاقات کرد و مذاکراتی برای دریافت کمک جهت مبارزه با رژیم شاه انجام داد. شاکری سال ۱۳۴۳ به نمایندگی از کنفدراسیون در گردهمایی‌های اتحادیه بین‌المللی دانشجویان که در نیوزیلند و نیز بلغارستان برگزار گردید، شرکت کرد. شاکری در سال ۱۳۴۴ به عنوان یکی از اعضای دبیرخانه کنفدراسیون، مشغول بود و سپس به عنوان دبیر بین‌المللی کنفدراسیون ملاقات‌هایی را با اوتانت – دبیرکل وقت سازمان ملل- به منظور جلب حمایت‌های بین‌المللی از مبارزات دانشجویی علیه رژیم پهلوی کرد.
شاکری در سال ۱۳۴۷ به عنوان دبیر انتشارات کنفدراسیون مکاتباتی با مصطفی خمینی داشت که ضمن اعلام حمایت کنفدراسیون از آیت الله خمینی، تعدادی از نسخه‌های نشریه «۱۶ آذر» را نیز فرستاد. خمینی در پاسخ با توجه به اعتقادات مذهبی ملت ایران، از محتوای نشریات ارسالی اظهار نارضایتی کرد و خواستار توجه بیشتر گردانندگان آن به مسائل و موضوعات دینی شد. شاکری در سال ۱۳۵۱ نیز پس از اعدام تعدادی از اعضای سازمان مجاهدین و چریک‌های فدایی خلق با کورت والدهایم – دبیر کل وقت سازمان ملل- ملاقات کرد و اعتراض کنفدراسیون را به این اقدامات به اطلاع وی رسانید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شاکری به تدریس تاریخ ایران و آسیای باختری در فرانسه مشغول بود. او قبل از مرگ‌اش استاد بازنشسته تاریخ مؤسسه تحقیقات عالی علوم اجتماعی پاریس بود.]*

هفته‌نامه شهروند بی‌سی و سایت شهرگان درگذشت این انسان خردورز و فرهیخته را به خانواده محترم شاکری (زند)، دوستان و همرزمان ایشان، جنبش چپ ایران، به‌ویژه دوست گرامی‌شان دکتر پیمان وهاب‌زاده صمیمانه تسلیت می‌گوید.

ـــــــــــــــــــــــــــــ

* منبع: ویکی‌پدیا

آرشیو نوشته‌ها و شناسایی نویسنده:

>> واپسین نوشته‌ها

تازه‌ترین نسخه دیجیتال شهرگان

ویدیویی

شهرگان در شبکه‌های اجتماعی

آرشیو شهرگان

دسته‌بندی مطالب

پیوندها: