یکی از رقبای اسکاری ‘جدایی نادر از سیمین’ کناره‌گیری کرد
“جدایی نادر از سیمین” به نویسندگی و کارگردانی اصغر فرهادی پیش از این در شصت و یکمین دوره جشنواره بین المللی فیلم برلین جایزه خرس طلایی بهترین فیلم و ۲ جایزه خرس نقره ای بهترین بازیگر زن و بهترین بازیگر مرد این جشنواره آلمانی را دریافت کرد
برخی منابع خبری ایرانی و خارجی از انتخاب فیلم جدایی نادر از سیمین از میان پنج فیلم برتر، به عنوان نماینده ایران در اسکار خبر داده اند اما منابع رسمی هنوز این خبر را تایید نکرده اند؛ این در حالیست که کارگردان آلزایمر از نامزدی برای اسکار منصرف شده است.
هیئت انتخاب فیلم ایرانی اسکار متشکل از رویا تیموریان، پوران درخشنده، محمد بزرگ‌نیا، شهرام جعفری‌نژاد، محمد داودی، علیرضا شجاع‌نوری، مهدی صباغ‌زاده، رسول صدرعاملی و امیر اسفندیاری است.
این هیئت اعلام کرده بود که پس از بررسی فهرست رسمی شصت فیلم برنامه اکران از تاریخ نهم مهرماه سال ۸۹ تا هشتم مهرماه سال ۹۰، پنج فیلم “آلزایمر” ساخته احمدرضا معتمدی، “اینجا بدون من” ساخته بهرام توکلی، “جدایی نادر از سیمین” ساخته اصغر فرهادی، “مرهم” ساخته علیرضا داودنژاد و “ورود آقایان ممنوع” ساخته رامبد جوان را مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد داد. این در حالیست که در واکنشی تازه کارگردان فیلم آلزایمر از این هیئت خواسته فیلمش را از فهرست خود خارج کنند.
تا پایان فرصت ایران برای معرفی نماینده اش هنوز ۱۸ روز باقیست. بنیاد سینمایی فارابی و سخنگوی هیئت انتخاب فیلم ایرانی برای اسکار هم اعلام کرده اند که هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده است، اما در بسیاری از سایتها، منابع و محافل سینمایی اینگونه عنوان می شود که این هیات فیلم آقای فرهادی را انتخاب کرده است.
بسیاری از منتقدان سینمایی می گویند با توجه به واکنش های بین المللی نسبت به فیلم جدایی نادر از سیمین، و نقاط قوت آن بهتر است این فیلم به عنوان نماینده سینمای ایران به اسکار معرفی شود.
فیلم سینمایی “جدایی نادر از سیمین” به نویسندگی و کارگردانی اصغر فرهادی پیش از این در شصت و یکمین دوره جشنواره بین المللی فیلم برلین جایزه خرس طلایی بهترین فیلم و ۲ جایزه خرس نقره ای بهترین بازیگر زن و بهترین بازیگر مرد این جشنواره آلمانی را دریافت کرد.
بهمن فرمان آرا، کارگردان ایرانی روز ۱۸ مرداد در یادداشتی نوشت: هر فیلمی جز جدایی نادر از سیمین کاندیدای کشور ایران برای معرفی به جایزه اسکار باشد به کلی اتلاف وقت است. چون این فیلم علاوه بر موفقیت مالی و هنری، پخش کننده مهمی در آمریکا دارد و با پشتیبانی شرکتی چون سونی کلاسیک حتماً شانس بیشتری خواهد داشت.
سال گذشته هم تنها ۸ روز به پایان فرصت قانونی مانده، فیلم “بدرود بغداد” به کارگردانی مهدی نادری از سوی ایران به اسکار معرفی شد. این در حالی بود که موضوع معرفی این فیلم به اسکار چندان مورد توجه محافل خبری سینمایی جهانی قرار نگرفت. در نهایت هم این فیلم جایی در فهرست نهایی برای رقابت با برترین فیلم های غیر انگلیسی زبان سال ۲۰۱۱ نیافت.
سابقه انتخاب فیلم برای اسکار در ایران
سینمای ایران در سال ۱۳۵۶، یعنی ۳۴ سال پیش توانست با معرفی دایره مینا به کارگردانی داریوش مهرجویی برای حضور در اسکار در حد و اندازه های جهانی و یک جشنواره بزرگ بین المللی عرض اندام کند.
شاید بتوان عنوان درخشان ترین سال حضور ایران در اسکار را به ۱۳۷۷ اطلاق کرد که فیلم “بچه های آسمان” به کارگردانی مجید مجیدی به ورطه رقابت با زندگی زیباست روبرتو بنینی افتاد و از ادامه راه باز ماند.
تا کنون فیلم های دایره مینا، زیر درختان زیتون، بادکنک سفید، گبه، بچه های آسمان، رنگ خدا، زمانی برای مستی اسبها، باران، من ترانه ۱۵ سال دارم، نفس عمیق، لاک پشت ها پرواز می کنند، خیلی دور خیلی نزدیک، کافه ترانزیت، میم مثل مادر، آواز گنجشک ها، درباره الی و بدرود بغداد از ایران راهی اسکار شده اند.
کم نیستند سینماگرانی که هنوز هم معتقدند که ایران با تعلیق نمایش و توقیف فیلم دایره جعفر پناهی در مهرماه ۱۳۷۸ لطمه جبران ناپذیری به سابقه حضور این کشور در اسکار وارد کرده است.
در سایت آکادمی اسکار درباره قواعد انتخاب فیلم در کشورهای مختلف آمده است : انتخاب فیلم ها در هر کشور توسط یک سازمان یا یک هیات داوری متشکل از هنرمندان و اهالی صنعت سینما، انجام می شود. فهرست اعضای این کمیته انتخاب باید تا تاریخ ۱۳ آگوست (۱۲ مرداد ماه) به آکادمی معرفی شده باشد. تا اول اکتبر (۹ مهرماه) هم باید فیلم به همراه پوستر و عکس ها به آکادمی ارسال شود.
بر اساس آنچه در این سایت آمده، فقط فیلمهایی که طی یک سال گذشته در قطع ۳۵ یا ۷۰ میلی متری و از طریق فروش بلیت در هر کشوری به نمایش عمومی درآمده باشند میتوانند به آکادمی اسکار معرفی شوند.
با تمام این تفاصیل و با وجود اینکه به نظر می رسد فیلم جدایی نادر از سیمین شانس بیشتری برای حضور در اسکار دارد، نویسنده و کارگردان فیلم آلزایمر ۱۸ روز به ضرب الاجل انتخاب فیلم اسکاری ایران مانده، از دست اندر کاران گزینش فیلم خواست فیلمش را فهرست خود خارج کنند چون نمی خواهد فیلمش را به اسکار بفرستد.
احمد رضا معتمدی، نویسنده و کارگردان فیلم “آلزایمر” در نامه ای خطاب به ” هیئت گزینش فیلم آکادمی اسکار” نوشته از طریق مطبوعات از تشکیل چنین هیئتی با خبر شده و مایل نیست که فیلمش در میان کاندیداهای گزینش فیلم بر ای اسکار باشد.
آقای معتمدی در نامه خود بر وجود”محرومیت ها” و “تبعیض ها” در طول سی سال حضورش در سینمای ایران تاکید کرده و نوشته که فیلم آلزایمر به دلیل اعلام نامزدی برای اسکار “مورد بایکوت و غضب و فحاشی و لعن و نفرین از ناحیه فرهنگ پروران” قرار گرفته است.
کارگردان فیلم آلزایمر اشاره ای به کسانی که آنها را به کنایه “فرهنگ پرور” خوانده نکرده است اما این سخنان را در پی اظهار نظر احمد میر علایی، مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی مطرح کرده است.
آقای میر علایی در مراسم افتتاح اکران این فیلم، آن را یکی از گزینه های اسکار خوانده بود.
بنیاد فارابی خودش را سازمانی غیر دولتی می داند اما طبق آنچه در اساسنامه اش آورده “تحت نظارت وزارت ارشاد اسلامی به عنوان یکی از بازوهای اجرایی سیاست‌ها و جهت‌گیری‌های فرهنگی، هنری امور سینمایی کشور اداره می‌شود.”
آقای معتمدی که پیشتر هم از اینکه مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی فیلمش را یکی از گزینه های اسکار خوانده بود اظهار نارضایتی کرده بود اما درباره دلیل آن توضیحی نداده بود.
ممکن است دلیل عدم رضایت احمد رضا معتمدی از اظهار نظر مدیر عامل بنیاد فارابی، نزدیکی این سازمان به بدنه اجرایی سیاست های سینمایی و فرهنگی دولت باشد.
فیلم آلزایمر، داستان زنی است که همسر خود را در تصادف از دست داده و هر سال برای یافتن او در روزنامه آگهی می‌دهد. مهدی هاشمی، فرامرز قریبیان و مهتاب کرامتی از بازیگران این فیلم هستند.
مریم زهدی
[بی بی سی]
