هرج و مرج تمام عیار در ساختار سیاسی آمریکا
[clear]
تصویب طرح تحریم علیه روسیه و ایران در مجلس سنای آمریکا در روز ۱۵ ژوئن که با رای ۹۷ سناتور همراه شد هر چند که نشانه های همکاری دو حزب جمهوریخواه و دمکرات در این کشور را نشان می داد اما با اعتراض جهانی و اتحادیه اروپایی مواجهه شده است. این طرح ابتدا از موافقت دولت “دونالد ترامپ” و اکثریت جمهوریخواه برای تحریم های بیشتر علیه ایران مطرح شد ولی دمکرات ها در شرایطی که بحث تبانی ستاد ترامپ با روسیه در انتخابات آمریکا، امروز به یک بحث داغ تبدیل شده است تصویب آن را به تحریم علیه روسیه تعمیم داده و توانستند موافقت جمهوریخواهان در این خصوص را هم جلب کنند. به همین دلیل پیشنهاد یک متمم از سوی سناتور “بن کاردین” دمکرات و سناتور “جان مک کین” جمهوریخواه جهت تلفیق تحریم دو کشور که نظر مشترک دو حزب را تامین می کرد، به طرح اولیه الحاق گردید که مورد موافقت سنا قرار گرفت. از آنجا که این مصوبه باید در مجلس نمایندگان هم مورد تصویب قرار بگیرد (که با توجه به ترکیب مجلس نمایندگان و همسویی آنان با مصوبه سنا بدون تردید به تصویب می رسد) سپس باید برای تبدیل به قانون و امکان اجرایی شدن به امضای ریاست جمهوری برسد. با گنجانیده شدن تحریم های روسیه در طرح اولیه نمایندگان کنگره، ظاهرا سناتورها برای اینکه با عدم امضای طرح مصوب از سوی دونالد ترامپ مواجهه نشوند یک سری تمهیدات قانونی را پیش بینی کرده اند. پیش نویس طرح اولیه در هفتم ژوئن برای تشدید تحریم ها علیه ایران تنها بعد از رایزنی و موافقت جمهوریخواهان برای گنجاندن هم زمان تحریم های روسیه به این مصوبه به تصویب سنا رسیده بود و یک هفته بعد تصویب نهایی آن در طرح ترکیبی تحریم ایران – روسیه مورد موافقت قرار گرفت. در طرح مصوب سنا به مواردی از جمله در مورد ایران تحریم‌ها در رابطه با برنامه موشکی، حمایت مالی ونظامی از گروه‌های تروریستی، دخالت در امور منطقه و موارد نقض حقوق بشر اشاره شده است که بعدا در مورد روسیه هم جدا از تحریم های قبلی، موارد تازه‌ای را نیز در بر می‌گیرد که علیه اشخاصی است که در فساد، نقض حقوق بشر و یا ارسال جنگ‌افزار برای حکومت بشار اسد دست دارند، به آن استناد شده است. در واقع مصوبه جدید مجلس سنای آمریکا یک باج خواهی دوجانبه تلقی می شود که ترامپ و جمهوریخواهان جهت اخلال در توافق “برجام” که میراث تاریخی “باراک اوباما” بود ایران را هدف قرار دادند و دمکرات ها هم به بهانه دخالت در انتخابات و کمک روسیه در پیروزی ترامپ، قصد انتقام گرفتن از این کشور را داشته اند.
تصویب تحریم های جدید علیه ایران و روسیه در کنگره آمریکا در حالی انجام گرفته است که ساختار سیاسی این کشور به دلیل اتهام تبانی دونالد ترامپ و اطرافیان وی با روسیه در انتخابات ریاست جمهوری، هم اکنون بعد از واقعه “واتر گیت” با بزرگترین پرونده قضایی علیه شخص اول کشور روبه رو شده است. در کنار این اتهام بزرگ سیاسی – قضایی هم اکنون دونالد ترامپ به دلیل فرمان های اجرایی در خصوص منع صدور روادید برای شش کشور مسلمان در دادگاه های آمریکایی با چالش های بزرگی روبه رو گردیده و حتی در دادگاه های تجدیدنظر هم فرمان های وی نقض قانون اساسی شناخته شده است. توسل رئیس جمهوری به دیوان عالی کشور برای شکستن این احکام قضایی که هنوز هیچ پاسخی نگرفته است در کنار اتهام ۲۰۰ سناتور و نماینده کنگره از حزب دمکرات از ترامپ بخاطر اخذ رشوه از طریق شرکت های اقماری خود از کشورهای خارجی که احتمالا به زودی در دادگاه های آمریکا طرح دعوی می شود، نشانه های یک هرج و مرج در ساختار سیاسی این کشور می باشد. این وضعیت آنارشیک موجب شده است تا ساختار سیاسی در دو طیف جمهوریخواه و دمکرات فرصت برای باج خواهی را غنیمت شمرده و هرکدام منویات خود را بر دولت نامحبوب ترامپ تحمیل کنند. در چنین شرایطی حتی سیاستمداران آمریکایی دیگر پرنسیب های یک کشور مدعی رهبری جهان آزاد را هم رعایت نمی کنند و تنها در حال تسویه حساب داخلی و خارجی هستند. از طرف دیگر دولت ترامپ نیز برای کاستن از این فشارها با نادیده گرفتن قوانین بین المللی و ثبات جهانی به دنبال یافتن متحدین جدید است که حاضر به دادن باج های بزرگ باشند تا ابرشرکت های تسلیحاتی و نفتی که در ساختار سیاسی نفوذ تعیین کننده یی دارند را در پشت سر خود به صف کند. سفر ماه گذشته ترامپ به عربستان و بستن قراردادهای به میزان حداقل ۳۶۰ میلیارد دلار و هم چنین گرفتن یک تعهد برای سرمایه گذاری ۱۱۰۰ میلیارد دلاری از سوی ریاض در اقتصاد آمریکا در همین راستا قابل ارزیابی است.
تصویب تحریم های تازه علیه روسیه در سنای آمریکا اما این بار به دلیل نقض منافع کلان اتحادیه اروپایی که در صنایع کلیدی روسیه از جمله صنعت نفت و گاز این کشور سرمایه گذاری های بزرگی انجام داده اند، با اعتراض شدید سیاستمداران آلمان، فرانسه و اتریش مواجهه شده است و احتمالا دیگر شرکای روسیه در اتحادیه اروپایی نیز به زودی به جمع این معترضان اضافه می شوند. در مصوبه سنا آمده است که شرکت هایی با سرمایه گذاری بالای یک میلیون دلار در صنایع نفت و گاز روسیه شامل تحریم های جدید آمریکا می شوند در حالی که به دلیل نقش روسیه در صدور گاز به اروپا و طرح های جدید خط لوله از جمله طرح “ورث استریم ۲” که بالغ بر ۹ میلیارد دلار است که حداقل ۴,۵ میلیارد دلار آن از سوی پنج شرکت اروپایی تامین و سهامدار اصلی آن هم آلمان می باشد، با توجه به این مصوبه با مشکلات بزرگی روبه رو خواهند شد. رهبران اروپایی در اعتراض به این مصوبه سنای آمریکا گوشزد می کنند که بعد از بحران اوکراین، اتحادیه اروپایی و آمریکا متعهد به همکاری در خصوص هرگونه اعمال تحریم علیه روسیه شده اند و اتخاذ تحریم های یکجانبه نقض این تعهد می باشد. به گزارش خبرگزاری “ان بی سی” افزایش تحریم‌های فعلی، از جمله علیه برخی پروژه‌های انرژی و تامین مالی در بعضی بخش‌های اصلی یا صدور مجوز برای اجرای تحریم‌هایی علیه برخی بخش‌های کلیدی اقتصادی روسیه، از جمله معادن، بخش فلزات، کشتی‌رانی و راه آهن از جمله تحریم‌های تازه به شمار می‌روند. چنانچه “برگیته تسیپریس” وزیر اقتصاد آلمان ضمن متهم کردن واشینگتن در خصوص نقض رویکرد مشترک در مورد مسکو می گوید “اگر نتیجه طرح جدید سنا مجازات شرکت های آلمانی باشد بدون تردید این کشور نسبت به آن واکنش نشان خواهد داد”. این چالش جدید در خصوص روابط آمریکا – اتحادیه اروپایی چنانچه در راستای دیگر اختلافات از جمله موضوع خروج یکجانبه واشینگتن از طرح بین المللی مبارزه با تغییرات اقلیمی (کوب ۲۱) که در نشست پاریس به امضای ۱۹۳ کشور از جمله آمریکا رسیده بود، نگاه شود به خوبی نشانه های یک آنارشی در روابط آمریکا با جامعه بین المللی دیده می شود. از طرف دیگر تشدید تنش ها با روسیه در شرایط کنونی تاثیر بسیار زیانباری در ثبات بین المللی و از جمله موضوع مبارزه با تروریسم خواهد گذاشت که بسیار مخرب خواهد بود.
۲۷/۳/۹۶
آرشیو نوشته‌ها و شناسایی نویسنده:
اردشیر زارعی قنواتی نویسنده و روزنامه‌نگار؛ روشنفکر و فعال سیاسی، تحلیل‌گر سرشناس ایرانی در حوزه‌ی مسایل سیاسی و بین‌الملل است. از او مقالات فراوانی در نشریات ایران از جمله شرق و اعتماد و سایتهای معتبر خارج از کشور منتشر شده‌است.
