
بدترین شرایط کار در هندوراس، در کارخانههای متعلق به کاناداییهاست

جولیا اسمیت* | ترجمه پروین اشرفی

پروین اشرفی
Reyna Tejada میگوید شرایط کاری در کارخانههای تولیدی پوشاک هندوراس که صاحبان آن کانادایی هستند، جزو بدترین شرایط میباشند. او که در گذشته کارگر کارخانه تولید پوشاک بود، اخیراً در تاریخ ۲۹ آوریل تا ۲ ماه مه ۲۰۱۵ به نمایندگی از CODEMUH – Honduran Women’s Collective که یک سازمان فمینیستی کارگری است، در اجلاس CUPE-BC در ونکوور شرکت و سخنرانی کرد.
کارخانههای تولیدی گیلدن برای کمپانیهای مختلفتی شرت، پوشاک پشمی و لباس تولید میکنند تا آنها آرم و گرافیک خود را بر روی آن بگذارند. گیلدن در حال حاضر با مارکهایی مثل New Balance and Secret که در سال ۱۹۸۴ در مونترآل پایهگذاری شد، قرارداد دارد. گیلدن در سال ۲۰۰۷ آخرین کارخانه تولیدی خود در کانادا را بست و تولید خود را به کشورهای دیگر برد، جایی که بتواند از مناطق تجارت آزاد – free trade zones – و نیروی کار ارزان سوءاستفاده کند. سهم گیلدن در بازار، در بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ دو برابر شد. از آن زمانی که کانادا و هندوراس قرارداد تجارت منصفانه – fair trade agreement – را در سال ۲۰۱۴ امضاء کردند، گیلدن درصدد است فروش خود را در کانادا افزایش دهد.
گیلدن متهم است به اخراج کارگرانی که به سازماندهی اتحادیهای دست میزنند و همچنین متهم است به عدم رعایت استاندارد بهداشتکار در هندوراس، هائیتی و جمهوری دومینیکن. Reyna Tejada میگوید «ما با همکاری با یکدیگر قادر خواهیم بود خشونت در محیط کار را متوقف سازیم و اطمینان حاصل کنیم که دارای کار هستیم. سخنان او توسط Kathryn Janzen مدیر اجرایی CoDev Canada که یک سازمان غیردولتی بوده و با CODEMUH از سال ۱۹۹۸ همکاری مینماید، ترجمه گردید.
Reyna Tejada در جلسه HEU در ونکوور – مه ۲۰۱۵
CODEMUH به خاطر فعالیتهای خود در رابطه با بهبود شرایط بهداشت و ایمنی زنان کارگر در کارخانههای مکیلا (maquilas) در هندوراس (maquilas – به آن کارخانههای تولیدی پوشاک گفته میشود که توسط کمپانیهای خارجی اداره شده و آنها این تولیدات را به کشورهای خود صادر میکنند)، از سوی CUPE-BC و همچنین دیگر اتحادیههای کارگری کانادا موردحمایت قرارگرفته است. بیش از ۲۲ سال است که CODEMUH برای بهبود شرایط کاری در مکیلاها مبارزه میکند. کارگران، که عمدتاً زنان جوان هستند، به خاطر قوز کردن در کار، از درد گردن و صدمات ستون فقرات در رنج هستند و همچنین باید درد عضلهها و تاندونهای شانه را که ناشی از تکرار مرتب یک حرکت کاری است، تحمل کنند.
یک کارگر در یک شیفت کاری، مثلاً برای دوختن ۶۰۰۰ الی ۷۰۰۰ آستینتی شرت، یک حرکت را بیش از ۱۶ هزار بار تکرار میکند. این کارگر زن هر ماه ۲۴۵ دلار دستمزد دریافت میکند که ناچیزترین دستمزد پرداختشده در این بخش کاری را در یکی از فقیرترین کشورهای نیمکره به نمایش میگذارد. اگر چنانچه او به خاطر صدمات ناشی از کار مجبور به دست کشیدن از کار خود شود، هیچ غرامتی از سوی شرکت به او پرداخت نمیشود و همچنین هیچ مزایای دولتی هم به او تعلق نمیگیرد.
Tejada میگوید اگرچه CODEMUH زنان بسیاری را از کارخانههای مختلف نمایندگی میکند، اما بیشترین شکایات را آنها از کارخانههای گیلدن دریافت میکنند. گیلدن، کارخانهای است که در مونترآل اداره مرکزی خود را دارد، گیلدن کارگران را بر اساس آنچه آنها سیستم چهار در چهار مینامند، سازماندهی میکند. یعنی روزانه ۱۱٫۵ ساعت کار در ۴ روز پشت سر هم و بعد ۴ روز بیکاری. ساعات کار طولانی و کار شدید درواقع به معنای این است که آنها هرچه زودتر زخمی میشوند، و درنتیجه مشکلات بهداشتی جدی بیشتری را باید تحمل کنند.
Tejada میگوید سیستم چهار در چهار در هندوراس غیرقانونی است و کارفرماها قرار نیست شیف های کاری بیشتر از ۸ ساعت برای کارگران مقرر دارند. اما دولت قانون را اجرا نمیکند و گیلدن از پذیرش تغییر ساختار خود نیز خودداری مینماید. Tejada میگوید «ما از آنها احترام به قانون هندوراس، بخصوص قانون کار را میخواهیم. چنانچه گیلدن به قوانین ما احترام بگذارد، آنوقت ما میتوانیم مطمئن شویم که این کار، کار باعزت است. ما علیه کار نیستیم. ما کار میخواهیم، اما کار باعزت.»
CODEMUH زنان کارگر مجروح را با متخصصین پزشکی مرتبط مینماید و از کارگران در رابطه با گرفتن گواهی “duty to accommodate” – یعنی گواهی قول رفتار متفاوت از سوی کارفرما برای تأمین نیازهای ویژه کارگران – حمایت میکند تا کارفرما مجبور به اتخاذ شرایط کاریای گردد که دیگر برای کارگران مضر نباشد. تاکنون CODEMUH به بیش از ۱۰۰ زن کارگر کمک کرده است تا گواهی “duty to accommodate” را بگیرد. البته کمپانیها را واداشتن به رعایت آن، سخت است. زنانی که با شرایط مندرج در این گواهیها به کار بازمیگردند، اغلب مورد تبعیض قرارگرفته و یا به پستترین کارها گمارده میشوند.
Reyna Tejada (نفر وسط) در جلسهای با گردانندگان CODEMUH
اخیراً CODEMUH در پیگیری دو پرونده در دیوان عالی هندوراس پیروز شد. پروندههایی که مربوط میشدند به زنانی که حقوق آنها نقض شده بود. این سازمان اکنون در مورد ۴ پرونده دیگر تقاضای بازنگری کرده است. همه این موارد مربوط به زنانی است که به نادرستی از کار برکنار شده بودند، ازجمله یک زن در کارخانه گیلدن. این سازمان یک قانون جدید بهداشت و ایمنی در کار را در سال آینده ارائه خواهد داد. قانون کنونی در سال ۱۹۶۷ نوشتهشده است. بنابراین شرایط کار در کارخانههایی که هنوز تا سالهای ۱۹۸۰ در هندوراس دایر نبودند را مورد ملاحظه قرار نمیدهد. Tejada امیدوار است که به کمک حمایتهای بینالمللی از CODEMUH، قادر خواهند شد گیلدن را به بهبود شرایط کار در کارخانههای خود وادار نمایند. «ما امیدواریم بتوانیم فشار بسیاری به دولتهایمان بیاوریم و همچنین با فشار بینالمللی از طریق همبستگیمان». تیمهایی از طرف CUPE-BC و اتحادیههای دیگر به هندوراس سفر کردهاند تا به CODEMUH در مستند ساختن امور مربوط به بهداشت و ایمنی کار، یعنی مسائلی که کارگران با آن روبرو هستند، یاری کرده و کلاسهای آموزش بهداشتکار و چگونگی پشتیبانی از کارگران را ارائه دهند.
منبع: rabble.ca
__________
* جولیا اسمیت استاد دانشگاه سایمون فریزر در ونکوور است. او دارای دکترای مطالعات درزمینهٔ صلح از دانشگاه برادفورد بریتانیا بوده و در رابطه با مسائل مربوط به حقوق بشر و بهبود بهداشت جهانی در آمریکای شمالی، اروپا و آفریقا کار کرده است.