چند شعر منتشر نشده از علی عبداللهی

 

عبداللهی، علی (سیوجان بیرجند ۱۰ فروردین ۱۳۴۷- )؛ شاعر، مترجم، پژوهشگر و مدرس دانشگاه. عبداللهی دوران دبستان و راهنمایی را در روستایش گذراند، و در دورۀ دبیرستان در دبیرستان شریعتی شهر بیرجند، در رشتۀ فرهنگ و ادب دیپلم گرفت. در سال ۱۳۶۵ در کارشناسی رشتۀ زبان و ادبیات آلمانی دانشگاه شهید بهشتی پذیرفته شد. سپس مدرک کارشناسی ارشد زبان و ادبیات آلمانی را از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد (موضوع پایان‌نامه: شعر انضمامی/ عینی -کانکریت- و تاثیر آن بر آموزش زبان آلمانی). او در کنار تدریس در دانشگاه‌های تهران و اصفهان، به همکاری با نشریات ادبی و ترجمۀ کتاب مشغول شد. عبداللهی به خاطر ترجمه‌هایش، چند بورسیۀ تحصیلی را در مونیخ (آلمان) و زوریخ (سوئیس) و سایر شهرهای آلمان به دعوت دولت آلمان گذرانده و بارها در خانۀ نویسندگان و مترجمان اقامت داشته است. از وی هفت کتاب شعر و بیش از نود کتاب ترجمه در زمینه‌های ادبیات آلمان و جهان (شعر و نثر- فلسفه و علوم تربیتی و ادبیات نوجوانان) از فارسی به آلمانی و از آلمانی به فارسی در ایران و آلمان منتشر شده است. او افزون بر شعرخوانی در شهرهای ایران، در شهرهای برلین، فرانکفورت، زوریخ، کلن، مونیخ، اشتوتگارت، وین، دهلی نو، شهر روسۀ بلغارستان، ویلنیویس (لیتوانی) و احمدآباد گجرات شعرخوانی و سخنرانی داشته است. شعرهای وی در جُنگ‌ها و کتاب‌های مختلف ایران (از جمله هزار و یک شعر تالیف محمدعلی سپانلو- به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، ایتالیایی، لیتوانیایی، یونانی، روسی، مجاری، ترکی، عربی، کردی، صربوکرواتی،بوسنیایی- لیتوانیایی و هلندی) ترجمه و منتشر شده است. او همچنین بیش از صد مقاله و جستار به فارسی و آلمانی در دانشنامه‌های فرهنگ آثار، دانشنامۀ ادب فارسی و مجلات ایران و آلمان و سوئیس در زمینۀ ادبیات فارسی و آلمانی و ادبیات تطبیقی، و شرق‌شناسی تالیف کرده است. آثار وی در ایران بارها تجدید چاپ شده‌اند. عبداللهی از دهۀ ۱۳۷۰ عضو کانون نویسندگان ایران است و یک دوره در هیات دبیران آن فعالیت داشته است. همچنین از دوران دانشجویی با “شورای کتاب کودک” و دارالترجمۀ آبیز همکاری مستمر داشته است. او هم اکنون در کرج اقامت دارد. عبداللهی در مقام مترجم و نویسندۀ آزاد به نوشتن و ترجمه مشغول است و ساعاتی نیز به صورت مدرس مدعو، در دانشگاه تهران زبان آلمانی و ترجمه تدریس می‌کند. همچنین پیشتر نیز در دانشگاه‌های دولتی اصفهان و آزاد تهران واحد مرکز آلمانی و ترجمه تدریس کرده است. در زمینۀ معرفی شعر معاصر ایران، وی تاکنون ده‌ها شاعر ایرانی را به آلمانی‌زبان‌ها معرفی کرده است که در سایت شعر جهان در برلین و سپس در برخی جنگ‌ها منتشر شده‌اند: ده‌ها مجلۀ ادبی فارسی زبان از جمله کلک، بخارا، چیستا، داستان همشهری و… منتشر شده و وی در مجلات ادبی آلمان از جمله در مجلۀ “آکسنته” (مونیخ، سال ۲۰۰۷ و ۲۰۱۴) اشعاری به آلمانی منتشر کرده است. همچنین در گلچین شعری “اینجا ایران است” به کوشش گریت ووستمان (برمن، سال ۲۰۱۱) اشعار آلمانی وی منتشر شده است.

 آثار:

۱- هی راه می‌روم در تاریکی (مجموعه شعر- نارنج، ۱۳۷۶)؛ ۲- اکنون میان دو هیچ (ترجمه مجموعه شعرهای نیچه- نارنج، ۱۳۷۷)؛ ۳- تصاویر وارونه سکوت (ترجمه اشعار یانیس ریتسوس- نارنج، ۱۳۷۷)؛ ۴- ویژه ریلکه (درباره ریلکه و آثارش- کتاب زمان، ۱۳۷۸)؛ ۵- آهوجان مهمان ماست (ترجمه برای کودکان و نوجوانان- ارسکین کالدول؛ آبیز، ۱۳۷۹)؛ ۶- دنیای گونترگراس (درباره گراس- فصل سبز، ۱۳۷۹)؛ ۷- چهل و سه داستان عاشقانه (ترجمه گزیده داستان‌های کوتاه جهان- مرکز، ۱۳۷۹)؛ ۸- سپیده‌دمان (ترجمه- فریدریش نیچه؛ جامی، ۱۳۸۰)؛ ۹- سوگسروده‌های دوئینو و اشعار دیگر (ترجمه شعرهای ریلکه- مرکز، ۱۳۸۰)؛ ۱۰- این است که نمی‌آید (مجموعه شعر- ثالث، ۱۳۸۱)؛ ۱۱- شکوفه‌های آلوبُن (ترجمه شعر امروز ژاپن- مینا، ۱۳۸۱)؛ ۱۲- قورباغه‌ها جدی جدی می‌میرند (ترجمه گزیده شعر آلمانی- مرکز، ۱۳۸۱)؛ ۱۳- کتاب ساعات و روایت عشق و مرگ (ترجمه شعرهای راینز ماریا ریلکه- مرکز، ۱۳۸۲)؛ ۱۴- از عشق و جدایی (ترجمه اشعار هرمان هسه- جامی، ۱۳۸۲)؛ ۱۵- شناخت ریلکه (درباره ریلکه و نوشته‌هایش- دشتستان، ۱۳۸۲)؛ ۱۶- جیم دکمه و لوکاس لوکوموتیوران (ترجمه برای کودکان و نوجوانان- میشاییل انده؛ هرمس، ۱۳۸۲)؛ ۱۷- جیم دکمه و سیزده قلوهای وحشی (ترجمه برای کودکان و نوجوانان- میشاییل انده؛ هرمس، ۱۳۸۲)؛ ۱۸- نام دیگر عشق (ترجمه دفتری از شعرهای یانیس ریتسوس- امتداد، ۱۳۸۲)؛ ۱۹- پارسیفال (ترجمه نمایشنامه- تانکرد دورست، مرکز هنرهای نمایشی، ۱۳۸۲)؛ ۲۰- تیموفای پیر، آواز بخوان (ترجمه هشت داستان از ریلکه- خرد آذین، ۱۳۸۲)؛ ۲۱- زیباترین افسانه‌های جهان (ترجمه برای کودکان و نوجوانان- به همراه سیامک گلشیری؛ ثالث، ۱۳۸۳)؛ ۲۲- مفهوم زمان (ترجمه- مارتین هایدگر؛ مرکز، ۱۳۸۳)؛ ۲۳- نیچه (برای خوانندگان مبتدی- مشکی، ۱۳۸۳)؛ ۲۴- هایدگر (برای خوانندگان مبتدی- مشکی، ۱۳۸۳)؛ ۲۵- کی‌یرکه‌گور (برای خوانندگان مبتدی- مشکی، ۱۳۸۳)؛ ۲۶- اپیکور (برای خوانندگان مبتدی- مشکی، ۱۳۸۳)؛ ۲۷- افسانه‌های تابستان (ترجمه برای کودکان و نوجوانان- مجموعه افسانه ملل به همراه سیامک گلشیری؛ قصیده‌سرا و مرکز گفتگوی تمدن‌ها، ۱۳۸۳)؛ ۲۸- نقطه، سرخط (ترجمه گزیده داستان- کاروان، ۱۳۸۳)؛ ۲۹- عاشقانه‌های آلمان (ترجمه صد شعر عاشقانه آلمانی- مروارید، ۱۳۸۴)؛ ۳۰- عاشقانه‌های مصر باستان (ترجمه- مشکی، ۱۳۸۴)؛ ۳۱- عاشقانه‌های هندی (ترجمه- مشکی، ۱۳۸۴)؛ ۳۲- افسانه‌های بهار (ترجمه برای کودکان و نوجوانان- مجموعه افسانه ملل به همراه سیامک گلشیری؛ قصیده‌سرا و مرکز گفتگوی تمدن‌ها، ۱۳۸۴)؛ ۳۳- آواره و سایه‌اش (ترجمه- فریدریش نیچه؛ مرکز، ۱۳۸۴)؛ ۳۴- نیجه برای معاصران (ترجمه- مرکز، ۱۳۸۴)؛ ۳۵- شیللر برای معاصران (ترجمه- مرکز، ۱۳۸۵)؛ ۳۶- ماکیاولی برای معاصران (ترجمه- مرکز، ۱۳۸۵)؛ ۳۷- گزینه شعر معاصر ایران (از نیما تا امروز) (دوزبانه- انجمن شاعران ایران، ۱۳۸۶)؛ ۳۸- قصه‌هایی برای تاریکی (ترجمه ۱۱ داستان از ریلکه- نقش و نگار، ۱۳۸۶)؛ ۳۹- فاووست (ترجمه از ایتالیایی و آلمانی به همراه علیرضا زارعی- فرناندو پسووآ؛ نگاه معاصر، ۱۳۸۷)؛ ۴۰- سکوت آینده من است (ترجمه شعرهای اجتماعی و عاشقانه‌های اریش فرید- کاروان، ۱۳۸۷)؛ ۴۱- در وقفه میان درختان، برف (ترجمه صد سال شعر آلمانی زبان- انجمن شاعران ایران، ۱۳۸۷)؛ ۴۲- کتیبه کلاغ‌ها (ترجمه مجموعه داستان کوتاه- لحن نو، ۱۳۸۷)؛ ۴۳- فیل (ترجمه داستانک‌های فلسفی برتولت برشت- مشکی، ۱۳۸۷)؛ ۴۴- سفرهای گالیور (ترجمه برای کودک و نوجوان- به روایت اریش کستنر؛ هرمس، ۱۳۸۷)؛ ۴۵- بر مهراب تو بز سپید من (ترجمه شعرهای سافو، شاعره کهن یونانی- مشکی، ۱۳۸۷)؛ ۴۶- بادها شناسنامه مرا بردند (مجموعه شعر- شاملو، ۱۳۸۸)؛ ۴۷- ترک برلین کنیم و یار و دیار (ترجمه- درباره زندگی هاینریش هاینه؛ مرکز، ۱۳۸۸)؛ ۴۸- خرده فرمایش‌های جناب پتر پانتر (ترجمه طنزهایی از کورت توخولسکی- افراز، ۱۳۸۸)؛ ۴۹- هرگز مگو هرگز (ترجمه گزیده‌ای از شعرهای برتولت برشت- با علی غضنفری؛ گل آذین، ۱۳۸۹)؛ ۵۰- درختان ممنوع (ترجمه گزیده‌ای از شعرهای هاینریش هاینه- گل‌ آذین، ۱۳۸۹)؛ ۵۱- عاشقانه‌های هرمان هسه (ترجمه- هیرمند، ۱۳۸۹)؛ ۵۲- آمریکا (ترجمه- فرانتس کافکا، مرکز، ۱۳۸۹)؛ ۵۳- لطفاً کتاب‌هایم را نخوان (ترجمه گزیده‌ای از نامه‌های نیچه به مادرش- ثالث، ۱۳۸۹)؛ ۵۴- آدمی با دیگران (ترجمه گزیده‌ای از آثار نیچه با دو جستار در نقد او- ثالث، ۱۳۸۹)؛ ۵۵- نیچه (ترجمه زندگی و آثار- ایفو فرنتسل، همراه با سعید فیروزآبادی؛ هرمس، ۱۳۹۰)؛ ۵۶- توانمندسازی والدین (ترجمه‌‌ای گروهی در زمینه تربیت کودکان- هرمس، ۱۳۹۰)؛ ۵۷- میان دو آتش (ترجمه نمایشنامه- آلبرت اوسترمایر، افراز، ۱۳۹۰)؛ ۵۸- و شام بود و صبح بود (ترجمه داستان‌های کوتاه هاینریش بل- جامی، ۱۳۹۰)؛ ۵۹- پرندگان دریایی دوصدایی می خوانند (صد سال شعر آلمانی زبان) (دوزبانه- علمی فرهنگی و انقلاب اسلامی، ۱۳۹۰) ۶۰- درود بر نهنگ (مجموعه شعر- امرود، ۱۳۹۰)؛ ۶۱–برشت، برشت شاعر (شعرهای برتولت برشت- نشر آهنگ دیگر، ۱۳۸۲)؛ ۶۲-گزیده شعر معاصر ایران، از نیما تا امروز (دوزبانه- ویراستار آلمانی میشائل رایدیک؛ انجمن شاعران ایران، ۱۳۸۶)؛ ۶۳-من پرنده، تو درخت (ترجمه‌ی صد شعر برای نوجوانان- نشر نگاه معاصر، ۱۳۸۶)؛ ۶۴-تمشکهای دستچین (گزینه‌ی شعر لیتوانی- با: احترام سادات توکلی؛ نشر داستان،۱۳۸۷)؛ ۶۵-نه مرغ دریایی، نه ستاره، فقط باران (گزینه‌ی شعر لیتوانی با تصحیحات و ویراست جدید- با: احترام سادات توکلی؛ نشر مروارید، ۱۳۹۰)؛ ۶۶-رویا در رویا (آنتونیو تابوکی، با علیرضا زارعی؛ کتابسرای نیک، ۱۳۹۰)؛ ۶۷- گزیده شعرهای هاینریش هاینه (هاینرش هاینه؛ نشر گل آذین، ۱۳۹۱- دو زبانه در قطع جیبی)؛ ۶۸-گزیده‌ی شعرهای برتولت برشت (نشر گل آذین، ۱۳۹۱- دو زبانه در قطع جیبی)؛ ۶۹-عشق با پاهای چوبین (عاشقانه های گونتر گراس و چند شعر دیگر- سرزمین اهورایی، ۱۳۹۱)؛ ۷۰-فقط تو را دوست دارم (عاشقانه های اریش فرید- سرزمین اهورایی، ۱۳۹۱)؛ ۷۱-چهار فصل (هایکوی اتریشی- ایما فون بودمهرزهوف؛ نشر گل آذین تهران، ۱۳۹۱- دوزبانه)؛ ۷۲-هم ترانه با گرونیکا (گزیده نقاشی های پابلو پیکاسو همراه با اشعار شاعران جهان- انتخاب و ترجمه؛ انتشارات ارس، ۱۳۹۱ -تمام رنگی)؛ ۷۳- در ستایش شکوه علفزار (گزیده نقاشی‌های ونسان ونگوگ همراه با اشعار شاعران جهان- انتخاب و ترجمه؛ انتشارات ارس، ۱۳۹۱- تمام رنگی)؛ ۷۴ -آینه در آینه (ترجمه رمان- میشائیل انده، با زهرا معین‌الدینی؛ نشر قطره، ۱۳۹۱)؛ ۷۵-جادوگرانی که خودشان را جادو کردند (ترجمه رمان- میشائیل انده، با زهرا معین‌الدینی؛ نشر قطره، ۱۳۹۱)؛ ۷۶-مردم سلدویلا (مجموعه داستان بلند- گوتفرید کلر؛ نشر مرکز، ۱۳۹۱)؛ ۷۷-یک جفت چکمه برای هزارپا (مجموعه داستانک طنز- فرانتس هولر؛ نشر آموت، ۱۳۹۱)؛ ۷۸- همسرایی زنبورها (گزیده شعرهای میشائیل کروگر- نشر گل آذین، ۱۳۹۲-دوزبانه)؛ ۷۹ -شاهد گوشی، پنجاه شخصیت (الیاس کانه تی؛ نشر مرکز، ۱۳۹۲)؛ ۸۰-گاو حیوان تنهایی است (مجموعه داستانک- دیوید البحاری؛ نشر آموت، ۱۳۹۲)؛ ۸۱-جامعه‌شناسی پالتوی ماهوتی (هاینریش بل، یک داستان بلند- نشر مشکی، ۱۳۹۲)؛ ۸۲-منشور کوروش (گردآوری و ترجمه- نشر کارگاه فیلم و گرافیک سپاس، ۱۳۹۲)؛ ۸۳-خلیج همیشه فارس (در: سی دی “سوئیت خلیج فارس”، آهنگساز و رهبر ارکستر: شهرداد روحانی)، بانک سامان و موسسه‌ی فرهنگی هنری آوای باربد؛ با: سیدعلیرضا میرعلی نقی، ۱۳۹۲)؛ ۸۴-دروغهای قشنگ (یانیس ریتسوس- گل آذین، ۱۳۹۳)؛ ۸۵-دوباره موهایت موج برمی دارد (عاشقانه‌های آلمانی از سده‌های میانه تاکنون- نشر مروارید، ۱۳۹۳)؛ ۸۶-مهمان‌های ناخوانده (مجموعه داستان- هاینریش بل؛ دفتر دوم: نشر جامی، ۱۳۹۳)؛ ۸۷-سه زن و یک داستان دیگر (روبرت موزیل- نشر مرکز، ۱۳۹۳)؛ ۸۸-زرتشت و عاشق (عاشقانه های فریدریش نیچه- سرزمین اهورایی، ۱۳۹۴)؛ ۸۹-گم شدن تصویر در آینه (ده داستان از نویسندگان آلمانی زبان- گردآوری و ترجمه؛ نقش و نگار، ۱۳۹۴)؛ ۹۰-هندسه‌ی بلوط (مجموعه شعر- نشر شانی، پاییز ۱۳۹۴)؛ ۹۱-ده روز با داعش، از درون دولت اسلامی (یورگن تودنهوفر، با زهرا معین الدینی؛ نشر کوله‌پشتی، آبان ۱۳۹۴)؛ ۹۲-نگاه اول شخص (گفت و گوهای علی عبداللهی با شاعران و نویسندگان ایران و جهان- نشر کوله‌پشتی، ۱۳۹۵)؛ ۹۳-دریاها پشت دیوار (مجموعه شعر_ مروارید، زمستان ۱۳۹۵)؛ ۹۴-جای پای عشق (شعر ژاپن- فصل پنجم، زمستان ۱۳۹۵)؛ ۹۵-ایکاروس (مجموعه داستان از نویسندگان آلمانی زبان از قرن هجدهم تاکنون- نشر دوستان، زمستان ۱۳۹۵)؛ ۹۶-سایبان سرخ (مجموعه شعر- نشر چشمه، بهار ۱۳۹۶) و۹۷-قاچاق شعر (گزینه شعر دو زبانه‌ی آلمانی- فارسی؛ چند شعر از دوازده شاعر آلمانی‌زبان و فارسی؛ چند شعر از علی عبداللهی با ترجمه آلمانی آن، همچنین ترجمه اشعار شاعران آلمانی به فارسی و مقدمه‌ی فارسی به قلم علی عبداللهی، انتشارات وندرهورن و کوله پشتی، هایدلبرگ- آلمان، تابستان ۲۰۱۷؛ ۱۳۹۶).

 

چند شعر کوتاه از علی عبداللهی

 

۱

باران تابستان

تداعی‌گر چیست

در ذهن منطق‌دان؟

 

۲

سپیدی گلایول‌ها

و مریم بی‌دریغ

سیاهی‌های لجوج را

می‌تاراند

سرانجام؟

 

۳

مگر کفشها هم

کوچک می‌شوند؟

پاهایم

بزرگ شده‌اند؛

کودک می‌گوید

به خنده

رو به مادر.

 

۴

غوغای فصلها

برهم نمی‌زند حتی

مراقبه‌ی سرو را.

 

۵

برفها آب می‌شوند

رویای آدم برفی

به کدام دریا می‌ریزد؟

 

۶

از شهد سعادت

درک یکجانبه‌ای دارد

کرم سیب!

 

۷

نمی‌خراشد

قارقار کلاغ

حنجره‌ی صبح را

آمده بماند او

یک روز تمام!

 

۸

سپیدی برف

سبزی چمنزار

شیب اغواگر.

 

خام مشو

چوپان عاشق!

سرشت نابه‌کاری دارد

مین.

 

۹

آمدند

جنگیدند

مردند:

ندانستند چرا

و کسی

نگفت!

 

۱۰

چپها

در رویای جامعه‌ی بی‌طبقه

به پهلوی راست

می‌خوابند

راستها

از فرط  نفرت از چپها و

از لیبرالها

در خیابان یکطرفه

می‌رانند

هر سه اما

در خلوت

به هوش‌ابزاری میانه‌روها

غبطه

می‌خورند.

 

۱۱

ماموتی که یادش رفته

منقرض شده

به آرزوهای جفتش

 می اندیشد.

 

۱۲

باد برمی‌خیزد

از روی ریجه

از کف کوچه

وقت و بی‌وقت

دامن‌پوش و

غیرت‌سوز

به خیابان می‌رود

 

چرا نباید

 پاسبانها

کلافه باشند؟

 

۱۳

خشکرود هم

اشترک می‌زند و

غمزه دارد

فقط

نمی‌شود

در آن آبتنی کرد.

 

۱۴

سایه ام

همدست همسایه می شود

در روزهای ابری.

 

۱۵

کبریت

سر به آتش داد

در اثبات این که

شب،

مطلق نیست.

 

۱۶

او رفت:

زنده ای

از هر زمان

دورتر از مرگ.

 

آنان

هستند

که در زادروزشان

هفت هزارسالگان بودند.