بومیان، رهبران مبارزات زیست محیطی
گزارش سخنرانی نوام چامسکی (۱)
«ما بومیان همواره، از همان آغاز، خود را حافظان کره مادر، زمین، پنداشته‌ایم و همواره نیز چنین خواهیم کرد… این پندار در جان‌مان ریشه دوانده است. ما تنها به حال نمی‌‌اندیشیم، ما به آینده، به نسل‌های بعدی، و نسل‌هایی که پس از آن می‌‌آیند می‌‌اندیشیم. منصفانه نیست که فرزندان‌مان وارث اشتباهات ما باشند. دولت با عینک دلار به کره زمین می‌‌نگرد، عینکی که دیدگاه ما را نسبت به واقعیت تار می‌‌کند. اما انتخاب با ماست تا مانند گوسفند مطیع نباشیم.»
جکی بوز، از پانویسان گزارش سخنرانی چامسکی
شهرگان: مونترال – نوام چامسکی، زبان شناس، فعال صلح، و نقدگر اجتماعی که نویسنده‌ی بیش از یکصد کتاب است و نقل قول از نوشته‌های او بالاترین رقم نقل قول از یک روشنفکر در سطح جهان است، برای کمک به بزرگداشت پنجمین سالانه مجله کانادایی دایمن شن، در ۲۶ اکتبر سال گذشته در مونترال بود.
در این سفر، چامسکی در دانشگاه مونترال در مورد کاهش قدرت آمریکا سخنرانی داشت. در این سخنرانی او استدلال کرد که آمریکا و کانادا در نیمکره غربی در بحث‌های عمده‌ای که در جریان است نقشی حاشیه‌ای گزیده‌اند: این دو کشور تنها در آسیب‌پذیرترین کشورها، کشورهایی مانند هائیتی و هندوراس، از روی کار آمدن رژیم‌های نظامی حمایت کرده‌اند.
هم چنین، او با استدلالی قوی علیه ماسه-نفت‌های کانادا، گاز‌های میان سنگی و دیگر فعالیت‌های معدنی بحث کرده و بر اهمیت مقاومت بومیان در مقابل تخریب محیط زیست ناشی از این فعالیت‌ها انگشت گذاشت.
به گفته چامسکی،«عملیات معدنی در کانادا در حال نابودی بخش بزرگی از کره زمین است… کانادا در تلاش است تا در نابودی امکان ماندگاری مناسب (زیست محیط) نقش رهبری کنننده را برعهده گیرد: این است معنای واقعی بهره‌برداری از ماسه-نفت‌ها، معادن طلا در کلمبیا، معادن ذغال سنگ، و امثال آن… این عملیات به معنای نابود کردن جهانی است که نوادگان شما باید بتوانند در آن زندگی کنند، این است تعارض فکر کانادا در حال حاضر».
او در ادامه گفت که «البته در مقابل این گونه سیاست‌ها مقاومت می‌‌شود: در کانادا، این مقاومت از سوی بومیان می‌‌آید. اما به یاد داشته باشیم که این مقاومت پدیده‌ای جهانی است. در سراسر جهان مردمان بومی کشورها رهبری این مقاومت را به عهده دارند. در حقیقت آنها رهبری تلاش برای حفظ کره زمین را در دست گرفته‌اند، امری که دارای اهمیت فوق العاده است».
چامسکی استدلال کرد که یکی از قدیمی‌‌ترین اسناد مربوط به حقوق انگلستان، «منشور بزرگ»(۲)، که حدود هشتصد سال از عمر آن می‌‌گذارد، چنین مقاومتی را مورد حمایت قرار می‌‌دهد. علاوه بر دفاع از حقوق مدنی مانند فرض بر بی‌گناهی، و حق برخورداری از هیات منصفه در دادگاه‌ها، این سند شامل «منشور جنگل‌ها» است که بر «حفاظت از (ثروت‌های) همگانی» – تمامی آنچه از طبیعت که در مشارکت همگان است و به پایداری بشر می‌‌انجامد – «از غارت به وسیله قدرت ها»حکم می‌‌راند.
او گفت که از آغاز گسترش سرمایه داری (ثروت‌های) همگانی زیر هجوم قرار داشته‌اند. و در ادامه گفت: «آنچه کانادا، آمریکا، و دیگران انجام می‌‌دهند تلاش برای مال خود کردن ثروت‌های همگانی باقی مانده‌است، از جمله محیط زیست جهانی – خصوصی سازی و مال خود کردن آن».
چامسکی در روزهای حضور خود در مونترال در مصاحبه‌ای با مارتین لوکاس از روزنامه گادرین بار دیگر سیاست‌های دولت هارپر را برای گسترش بهره برداری از منابع ماسه نفتی، و گاز‌های میان سنگی محکوم کرد. او به لوکاس گفت سیاست‌های هارپر مبنی بر«استخراج هر قطره از هیدروکربور‌ها از دل زمین، خواه گاز‌های میان سنگی در نیوبرانزویک باشد، و خواه ماسه نفت‌های آلبرتا، به معنای کوششی در جهت تخریب کره زمین است، بدون کوچکترین توجهی به این که کره زمین در نتیجه این تخریب به چه شکلی در می‌‌آید».
او بومیان کانادا را برای رهبری مقاومت در برابر توسعه سوخت‌های فسیلی، و لذا مبارزه با تغییرات آب و هوایی ستود. همچنین، دلبستگی خود را نسبت به اهالی السی پرگ تاگ در نیوبرانزویک، که سد معبر صلح‌آمیز آنان در اعتراض به اکتشافات گاز‌های میان سنگی در ۱۷ اکتبر گذشته با یورش پلیس روبرو شد، اعلام کرد.
به نوشته لوکاس، چامسکی همچنین «بر مخالفت بومیان با بهره‌برداری از ماسه-نفت‌های آلبرتا انگشت گذارد، ذخیره‌های نفتی که به سرعت به گسترش یابنده‌ترین منبع آلاینده‌های کاربنی تبدیل شده‌است و علی‌رغم مخالفت‌ها و اعتراضات بین‌المللی رشدی عظیم را در برنامه خود دارد».
به بیان چامسکی: «طنز روزگار این است که مردمانی به اصطلاح «در حداقل پیشرفت» رهبری مبارزه را به‌عهده گرفته و در کوشش برای محافظت از همه ما هستند، در حالی که ثروتمند‌ترین و قدرتمند‌ترین‌ها کسانی هستند که در تلاش برای راندن جهان به سوی تخریب آن هستند».
پی‌نوشت:
۱. برگرفته از سایت popularresistance.org
۲. فرمان آزادی‌های سیاسی و مدنی، صادره از جانب پادشاه انگلیس، جان، در سال ۱۲۱۵ میلادی.
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
محسن صفاری؛ مترجم ساکن ونکوور – کانادا است که نوشتن مقالات اقتصادی را از زمان دانشجویی با نشریه دانشجویی باران در لاهیجان آغاز کرده و تاکنون نیز ترجمه‌های زیادی از او در نشریات فارسی به‌ویژه شهروند بی‌سی و سایت شهرگان چاپ شده‌است.
کتاب «زمین، سیاره آسیب پذیر: تاریخ اقتصادی کوتاهی از محیط زیست» اثر جان بلامی فاستر را ترجمه کرده که در سال ۱۳۹۵ در تهران، توسط انتشارات جهان ادیب، منتشر شده‌است.
کتاب «تله ی پیشرفت، پژوهشی در زمینه های محیط زیستی فروپاشی تمدن‌های باستانی» نوشته رونالد رایت در زمستان ۱۳۹۸ از سوی نشر چشمه انتشار یافت که تاکنون به چاپ چهارم رسیده، و نسخه صوتی آن نیز منتشر شده است. کتاب «انقلاب زیست بومی، صلح با کره‌ی زمین» نوشته جان بلامی فاستر را پاییز ۱۴۰۰ نشر چشمه منتشر کرد.
کتاب «تاریخ جهان در آیینه هفت چیز ارزان» از سوی همین انتشاراتی در آینده نزدیک منتشر می شود.
