عربستان در لیست سیاه
جنگ یمن و تجاوز نظامی ائتلاف به رهبری عربستان سعودی به فقیرترین کشور عرب که از ماه مارس ۲۰۱۵ میلادی آغاز گردید و تا به امروز ادامه دارد را باید در طبقه بندی خاصی قرار داد که فراتر از جنگ، هم زمان یک قتل عام خاموش هم در جریان می باشد. با روی کار آمدن “ملک سلمان” پادشاه کنونی عربستان پس از مرگ “ملک عبدالله” پادشاه تقریبا متعادل تر از خاندان سعودی زمام امور را در دست گرفت و وی نیز احتمالا به زودی جای خود را به “محمد بن سلمان” ولیعهد جوان و پسر خود خواهد داد، رهبران جدید ریاض در حوزه سیاست خارجی مواضع تندروانه و میلیتاریستی را در پیش گرفتنه اند که تهاجم نظامی به یمن تحت بهانه حمایت از دولت “عبدربه منصور هادی” یکی از خاکستری ترین و دردناک ترین بحران های منطقه و جهان را رقم زدند. در یمن و در زیر گوش جامعه جهانی نوعی از قتل عام غیرنظامیان و به خصوص کودکان در حال انجام است که در نوع خود بی سابقه و بسیار سبعانه بوده است. آمارهایی که در گزارشات منابع رسمی سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری منتشر می شود با وجود رعایت نهایت محافظه کاری به دلیل نفوذ ژئوپلتیک عربستان و حامیان خارجی این کشور، به خوبی نشاندهنده یک امحای دست جمعی بشری در قالب قربانیان نظامی و ده ها برابر مرگ غیرنظامیان با مکانیزم تحریم مطلق به واسطه سوتغذیه مزمن و گسترش بیماری های مرگبار چون “وبا” می باشد که معمولا تلفات آن در گزارشات رسمی به درستی لحاظ نمی شود. به همین دلیل مقایسه گزارشات رسمی طرح شده در سازمان ملل متحد برای اتخاذ تصمیم با گزارشات دیگر از جمله گزارشات نهادهای زیر مجموعه همین سازمان در خصوص بحران انسانی یمن تفاوت و تناقض های معناداری را نشان می دهد.
روز پنج شنبه ۵ اکتبر سال ۲۰۱۷ بعد از یک دوره کش و قوس سیاسی و حقوقی که موجب وهن سازمان ملل نیز گردیده بود، بالاخره این بالاترین نهاد بین المللی با امضای “آنتونیو گوترز” دبیرکل سازمان، دولت عربستان را در “فهرست سیاه نقض کنندگان حقوق کودکان” سازمان ملل متحد قرار داد. در این گزارش رسمی که بر اساس همان گزارش قبلی سازمان ملل متحد در ماه اگوست ۲۰۱۶ که بعد از تصویب و امضای “بان کی مون” دبیرکل وقت سازمان ملل متحد، به دلیل فشار و تهدید عربستان مبنی بر قطع کمک های مالی خود به پروژه های این سازمان پس گرفته شد، گفته شده است که به دلیل عملیات جنگی این کشور حداقل ۶۸۳ کودک کشته یا زخمی شده اند. در این گزارش به ویران سازی تعمدی ده های مدرسه و بیمارستان هم اشاره شده است که بیشترین قربانیان آن کودکان بوده اند. هر چند که همین گزارش بسیار ضعیف هم کافی بود که بعد از یک سال از گذشت موضوع با طرح پیشنهاد جدید سازمان ملل متحد را مجبور به گنجاندن ریاض در لیست سیاه کند اما با نگاه به گزارشات دیگر همین سازمان و نهادهای زیر مجموعه آن به خوبی نشان داده می شود که ابعاد فاجعه ده ها برابر آن بوده است. چنانچه در گزارش هم زمان “استیون اوبراین” مسئول بخش عملیات انساندوستانه در سازمان ملل متحد که در همان مقطع زمانی سال ۲۰۱۶ منتشر شد آمده است که به واسطه قحطی در هر “ده دقیقه” یک کودک در یمن بخاطر سوتغذیه جان می دهد که به مفهوم مرگ روزانه ۱۴۴ کودک و در سال حدود ۲۶ هزار کودک تنها از گرسنگی در این کشور است. هر چند که در یمن به واسطه حملات هوایی گسترده و کور صدها کودک کشته شده اند اما عمق فاجعه در زمینه تلفات بزرگ کودکان در این بحران در چارچوب اعمال تحریم ها و محاصره کامل غذایی و دارویی این کشور می باشد که طبق گزارشات رسمی دیگر هم اکنون حدود ۸۰۰ هزار تن را در ابتلای به بیماری مرگ آور وبا درگیر خود ساخته و پیش بینی می شود تا پایان سال میلادی این رقم به بیش از یک میلیون تن برسد.
بحران یمن تنها یک جنگ نظامی نیست بلکه یک امحای دست جمعی بشری است که هم زمان با نابودسازی زیرساخت های بهداشتی و اقتصادی این کشور مصیبت زده تبدیل به یک “ژنوساید” تمام عیار شده است. متاسفانه سکوت جهانی و همدستی کشورهای غربی مدعی دمکراسی در شراکت نظامی و محاصره کامل یمن این بحران را به یک پاکسازی ملی تبدیل کرده است. اقدام سازمان ملل متحد برای گنجاندن عربستان در لیست سیاه ناقضان حقوق کودک در شرایطی بود که در پیشنهاد اولیه، درخواست ارجاع این پرونده را به دیوان بین المللی لاهه جهت مجازات مسببین جنایت می کرد که با رایزنی و اعمال نفوذ ریاض بسیاری از کشورها از جمله هلند به عنوان یکی از پیشنهاد دهندگان با پس گرفتن درخواست خود به همین اقدام حداقلی رضایت دادند. بدون تردید در بحران یمن دست هیچ کدام از دو طرف جنگ پاک نیست و در گزارش به طرف دیگر هم به عنوان مسئول این جنایات اشاره شده است اما حتی در این گزارش تقلیل یافته نیز تنظیم کنندگان به اجبار واقعیت عینی با تمرکز بر مسئولیت عربستان این کشور را به عنوان مقصر اصلی معرفی کرده اند. نکته جالب و مشمئز کننده بعد از امضای دبیرکل سازمان ملل متحد که به خلاف همتای پیشین خود مرعوب فشار و رشوه ریاض نشد، واکنش “شورای همکاری خلیج فارس” و “سازمان همکاری های اسلامی” بود که هر دوی این سازمان ها با شدت این گزارش و اقدام را محکوم کرده و به حمایت از عربستان برخواستند. چنانچه “عبداللطیف الزیانی” دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس می گوید ما “گزارش سازمان ملل را که به منابع حوثی – صالح استناد کرده است را رد می کنیم” و “یوسف بن احمد العثیمین” دبیر کل این سازمان اسلامی نیز در بیانیه یی تاکید کرده است “سازمان ملل از بیان دلایل اصلی که باعث دخالت نیروهای ائتلاف عربی در یمن پس از کودتای شبه نظامیان حوثی و نیروهای وابسته به علی عبدالله صالح شد، مشخص نشده است”. در حالی که گنجانیده شدن نام یک کشور در لیست سیاه ناقضان حقوق کودک که اتفاقا منوط به یک جنگ و تجاوز به کشور قربانی می شود طبق معاهدات و منشورهای بین المللی می بایست موجب قطع همکاری و به خصوص مشارکت نظامی حداقل در خصوص همان موضوع مورد اشاره گزارش شود، متاسفانه بعد از یک هفته پس از این اقدام حقوقی هنوز در اتحادیه اروپایی، بریتانیا و آمریکا به عنوان بزرگترین تامین کننده تسلیحات کشتار جمعی عربستان تاکنون نه تنها یک عکس العمل تنبهی انجام نگرفته است که حتی افکارعمومی جهانی شاهد سکوت کامل آنان هم بوده اند. هر چند که با اعمال فشار ریاض بخش ارجاع پرونده به دیوان بین المللی از گزارش و اقدام سازمان ملل متحد حذف شد و اصولا در جهان مبتنی بر “حقانیت قدرت” هیچ امیدی برای اقدام و مجازات واقعی علیه ناقضان حقوق کودکان هم فعلا قابل تصور نیست اما همین اقرار رسمی به دست آلوده به خون عربستان در جنایت در بالاترین مرجع جهانی یک پیروزی برای حامیان صلح جهانی است و در آینده با تغییر شرایط می توان پای عربستان را برای مجازات و جبران خسارت به محاکم حقوقی بین المللی کشاند.
۱۷/۷/۹۶
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
اردشیر زارعی قنواتی نویسنده و روزنامه‌نگار؛ روشنفکر و فعال سیاسی، تحلیل‌گر سرشناس ایرانی در حوزه‌ی مسایل سیاسی و بین‌الملل است. از او مقالات فراوانی در نشریات ایران از جمله شرق و اعتماد و سایتهای معتبر خارج از کشور منتشر شده‌است.
