حقوق بشر، کانادا و عفو بین‌الملل
نازیلا پس از آنکه چند سال اول مهاجرتش به کانادا گذشت و توانست اسکان پیدا کند، خانه و کار و زندگی‌اش را مرتب کند، سپس بدنبال رفتن به جواب این سوال رفت که چطور می‌شود «از امکاناتی که ما در کشور خودمان نداشتیم، بتوانم استفاده بکنم و احیانا، کمکی هم برای بقیه باشیم.»
خودش علاقه به حقوق بشر داشت و به کاوش در موضوع سازمان‌های حقوق بشری فعال در کشور مشغول شد و درنهایت عفو بین‌الملل کانادا را برای کار داوطلبانه آزمود.
این یازده سال پیش بود، حالا در کنار کار تمام وقت، هفته‌ای شش تا هشت ساعت را داوطلبانه برای آنچه دوست می‌دارد کار می‌کند: حقوق بشر.
نازیلا راه مصاحبه با گلوریا نفزگر (Gloria Nafziger) را برای شهرگان باز کرد، در عین حال به سوال‌های ما در موضوع چگونگی فعالیتش در این سازمان هم پاسخ گفت؛ همچنان از خوانندگان ما خواست برای اطلاعات بیشتر به خودش ایمیل بزنند: [email protected]
نفزگر، هماهنگ‌کننده امور پناهندگان در عفو بین‌الملل کانادا است و در گفتگویش با شهرگان از حقوق افراد بومی، موضوع امنیت پناهجویان در کانادا و مساله مدافع‌های حقوق بشر گفت.
متن کامل این مصاحبه را در اینجا می‌توانید به زبان انگلیسی گوش کنید:
https://soundcloud.com/user-38247854/zoom0003mp3
نسخه آنلاین این مصاحبه البته در چهار اکتبر و در نهمین سالگرد ربوده شدن سعید ملک‌پور در تهران منتشر می‌شود.
با این امید که به زودی شاهدی آزادی او و بازگشتش به کانادا باشیم.
در موضوع سعید ملک‌پور در شهرگان بخوانید: تولد سعید ملک‌پور در آستانه نهمین سال زندان؛ رنج‌نامه سعید ملک‌پور و عدم دسترسی او به قضاوتی عادلانه؛ هشت سال و نیم زندان بدون مرخصی در گفتگو با مریم ملک‌پور؛ کیمبرلی ماتلی وکیل تازه‌ای برای سعید در گفتگو با مریم ملک‌پور؛ دیدار با سعید ملک‌پور در بند هشت زندان اوین؛ هر ایرانی‌تبار دیگری می‌توانست جای سعید ملک‌پور باشد؛ ایرانیانِ کانادایی مسافر در زندان‌های ایران
دل‌نگران وضعیت پناهجوها
«تفاهم‌نامه کشور سومِ امن» مابین کانادا و امریکا امضا شده و معنایش این است که افرادی که وارد هر کدام از این دو کشور بشوند، بعد بخواهند قانونی از مرز رد شده و در کشور دیگر درخواست پناهجویی بدهند، به بن‌بست می‌رسند.
مرزبان‌ها، بایستی قانونا آنها را دم مرز برگردانند و اجازه ورود به خاک کانادا را بهشان ندهند.
همین باعث شده تا پناهجویان، مسیرهای بشدت خطرناک را طی کنند تا غیر قانونی وارد خاک کانادا بشوند و بعد خودشان را به اداره‌های مهاجرت یا پلیس معرفی کنند.
در این حالت، وقتی فرد داخل خاک کانادا است، پلیس او را اخراج نمی‌کند و درخواست پناهجویی فرد مقابل یک قاضی قرار می‌گیرد تا آن را تایید یا رد کند.
نفزگر می‌گوید که در ۱۰ سال اخیر، «دل نگران امنیت و حمایت از پناهندگان در ایالات متحده امریکا» بوده‌اند و پس از انتخاب دونالد ترامپ و برخی از فرمان‌های ریاست‌جمهوری‌اش، نگرانی‌هایشان بیشتر شده است.
«این فرمان‌ها بر روی همدیگر… واقعیتی از عدم حمایت از پناهجویان در ایالات متحده امریکا خلق کرده‌اند. برای همین هم می‌خواهیم تا این تفاهم‌نامه لغو بشود.»
از دید نفزگر، این تفاهم‌نامه هم امنیت پناهنده‌ها را در مسیر ورود به کانادا به خطر می‌اندازد و اگر رفع بشود، برای همه بهتر خواهد بود.
«اگر آنها بتوانند رسما از مرز رد بشوند، به این شکل، همه می‌دانند فرد کیست و چه درخواستی دارد. ولی اگر افراد غیر قانونی وارد بشوند، شاید هرگز حضور خودشان را به اداره مهاجرت، آشکار ندهند. شاید یک ماه یا یک سال همین‌جا زندگی کنند، بدون اینکه درخواستی داده باشند.»
نفزگر همچنین از رفتار دوگانه دولت فدرال نسبت به پناهجوها و پناهنده‌ها، راضی نیست.
پذیرش پناهنده در کنار مرزهای بسته
نفزگر فکر می‌کند که دولت فدرال کانادا میلی به کنار گذاشتن تفاهم‌نامه کشور سوم امن ندارد، چون نگران هستند تا این موضوع بانی تشویق افراد به حرکت به سمت کانادا باشد.
هرچند تذکر می‌دهد که در مقابل دیگر کشورهای جهان، کانادا تعداد زیادی پناهجو دریافت نکرده است.
او از اوگاندا مثال می‌زند که هم‌اکنون شاهد فراتر از ۱ میلیون پناهجوست، در حالی که کانادا شاهد عبور چند هزار نفر از مرز امریکا در ماه‌های اخیر بیشتر نبوده و کانادا مقصد اصلی پناهجویان محسوب نمی‌شود.
در کنار آن، نفزگر می‌گوید که «آقای ترودو می‌گوید کانادا خوش‌آمدگوی پناهنده‌هاست. ولی این فقط مختص به پناهندگانی است که از طریق برنامه اسکان مجدد وارد می‌شوند. ولی وقتی صحبت از پناهجوهایی باشد که می‌آیند و در خاک کانادا درخواست پناهجویی می‌دهند، دولت کانادا در گذر تاریخ هرچه در توانش بوده انجام داده تا مرزهایش را بسته نگهدارد.»
از دید کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، افراد به دلیل ترس ریشه گرفته از مجازت، یا عضویت در گروه‌های مذهبی، سیاهی یا اجتماعی در معرض تعقیب، یا جنگ، از سرزمین مادری‌شان می‌گریزند و در کشوری دیگر درخواست پناهجویی می‌دهند.
رویه‌های مختلفی برای بررسی این درخواست وجود دارد و کانادا ترجیح می‌دهد پس از آنکه کمیساریای عالی پناهندگان بررسی‌هایش را انجام داد، از فهرست آنان افراد را دست‌چین و سپس فرآیند مهاجرت و اسکان مجدد آنها در کانادا را دنبال کند.
هرچند در این مدت این افراد در کشوری دیگر – همانند ترکیه یا اردن یا لبنان در موضوع پناهندگان سوری – باقی بمانند و وقتی تمام کارهای اداری تمام شدند، بتوانند به کانادا وارد بشوند.
ویرانگری ساخت سد بر دره رودخانه صلح
این مصاحبه در آستانه جابه‌جایی قدرت در بریتیش کلمبیا انجام شد و دولت دموکرات نوین به رهبری جان هورگان، در اولین گام‌هایش، در امتداد اجرای پروژه ساخت سد بر دره رودخانه صلح مکث گذاشت تا این پروژه را برای مرور بفرستد.
نفزگر می‌گوید که دولت بریتیش کلمبیا در مسیری دست گام برمی‌دارد، ولی هنوز باید راهی طولانی طی بشود تا بتوان به حفظ حقوق افراد بومی رسید.
«چون برآوردهای پیشین نشان داده‌اند که اگر این سد ساخته بشود، حقوق افراد بومی گسترده نقض می‌شود. موضوع فقط محدود به موضوع فرهنگ نیست، بلکه زمین زندگی، شکار و ماهیگری، قبرستان‌ها، همچنین محوطه‌های تاریخی فرهنگی‌شان، همه در معرض ویرانی قرار می‌گیرند.»
او امیدوار است که «در شکل ایده‌آلش، هر تصمیمی که بر آینده این پروژه گرفته می‌شود، با رایزنی با افراد بومی ساکن بر آن زمین‌ها باشد و تنها با موافقت و رضایت آنها به سرانجام برسد.»
در موضوع مدافع‌های حقوق بشر
از کمپین‌های اخیر عفو بین‌الملل، حمایت از مدافع‌های حقوق بشر در سرتاسر جهان است و بخش ایران آن، با شعار «شجاع»، چند هفته است که چهره فعال‌های اکثرا زندانی داخل ایران را در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌کند.
هرچند در کنار آن در موضوع ایران، عفو بین‌الملل چند کمپین برای چهره‌های مختلف برگزار کرده که از کمپین‌های همچنان فعال می‌توان به کمپین سعید ملک‌پور، محمدعلی طاهری و نرگس محمدی اشاره کرد.
چند کمپین این سازمان هم به موفقیت رسیده‌اند و چهره‌هایی از جمله هما هودفر، مصطفی عزیزی و حمید قاسمی شال، هم‌اکنون از زندان آزاد و به کانادا برگشته‌اند.
نفزگر امیدوار آزادی بی‌درنگ تمام زندانیان نام برده است و در موضوع ملک‌پور می‌گوید که «او اعتراف تلویزیونی کرده ولی خودش می‌گوید که این اعترافات را در معرض شکنجه انجام داده و این اعترافات، تنها مدرکی است که تاکنون در دادگاه بر علیه‌اش استفاده شده است.
در نتیجه حق دادگاه عادلانه به او داده نشده و ما باور داریم که ملک‌پور، ۹ سال پس از به زندان افتادنش، بایستی آزاد بشود و بایستی اجازه بازگشت به کانادا را پیدا کند.»
در موضوع طاهری که بارها به اعتصاب غذا دست زده و به مرگ محکوم است، نفزگر می‌گوید که «او را هم به‌خاطر استادی در گروهی معنوی متهم کرده‌اند، هرچند تمامی اجازه‌های لازم برای فعالیت را داشت ولی به‌رغم تمامی آنها، به مرگ محکوم شده و در انفرادی، شرایط سختی را گذرانده.»
او با اشاره به درخواست‌های مکرر عفو بین‌الملل از مقامات ایرانی، از ایرانی‌تبارهای کانادا هم می‌خواهد تا کمپین‌های این سازمان را امضا کنند و حامی فعالیت‌های آنان باشند.
داوطلبی برای عفو بین‌الملل
نازیلا می‌گوید کمپین‌های عفو بین‌اللمل، بانی این می‌شود تا شخص زندانی در دید جامعه فراموش نشود.
«یعنی داستان و نام این فرد را مداوم در وجدان عمومی جامعه زنده نگه می‌داریم. بعد تمام حکومت‌ها، چه بخواهند و چه نخواهند، مجبور هستند تا یک حدی به تصویرشان بها بدهند و به کل نمی‌توانند نادیده بگیرند که چه کار می‌کنند و چه کار نمی‌کنند.
و وقتی بر روی یک شخص یا یک موضوع کمپین می‌شود، به مقامات این پیام فرستاده می‌شود که مردم دارند نگاه می‌کنند. مردم حواس‌شان هست که دارد چه اتفاقی می‌افتد و اینکه افراد به ناحق در زندان هستند.»
در کنار آن نازیلا می‌گوید که اگر خودش یا یک عضو خانواده‌اش به زندان افتاده بود، به جای اینکه فقط گفته بشود که سیستم غلط است و هیچ اتفاقی نمی‌افتد، «دیگران برای این مشکل کاری می‌کردند.»
در موضوع کار داوطلبی برای عفو بین‌الملل، نازیلا از فضای دوستانه این سازمان می‌گوید و اینکه «افراد در اینجا علاقه‌مند به مشارکت جمعی هستند. داوطلبی هم درجات مختلف دارد و هر کدام ما در یک موضوعی خوب هستیم و یک سری توانایی‌ها داریم.»
درنهایت توصیه می‌کند که اگر خوانندگان این مصاحبه دل‌مشغول حقوق بشر هستند، کار داوطلبانه برای عفو بین‌المل – خواه در ونکوور یا تورنتو یا دیگر نقاط کشور – را بیازمایند.
«فعالیت‌ها در چارچوب کمپین‌های عفو بین‌الملل و با هدف آگاهی‌رسانی در مورد موضوعات مختلف نقض حقوق بشر و اقدام در مورد آنها است.
به عنوان مثال، گروه محلی عفو بین‌الملل برای ایران در تورنتو، هشت سال است که یک برنامه نوروز را برگزار می‌کند که شامل یک سفره ‘هفت سین حقوق بشر’ است و در آن داستان ۷ تن از کسانی را که برای آنها کمپین می‌کنیم، مطرح می‌کنیم.
شرکت کنندگان برای آنها نامه‌های همبستگی می‌نویسند و همین‌طور برای آنها به مقامات نامه می‌نویسند. فستیوال فیلم یک مثال دیگر از این برنامه‌هاست. درنهایت به جرات می‌توانم بگویم که سقف، آسمان است. کارهای زیادی می‌توان کرد تا زمانی که نیروی کافی وجود داشته باشد و فعالیت‌ها در چارچوب کمپین‌های عفو بین‌الملل باشند.»
نازیلا درنهایت از دوستان ایرانی کانادایی «خواهش می‌کنم که در کمپین‌ها و به طور مشخص در کمپین برای سعید ملک‌پور و محمدعلی طاهری به ما کمک کنند. هر دو نفر با کشور دوم ما، کانادا، مرتبط هستند.
سعید قبل از دستگیریش در سال ۲۰۰۸ مثل خیلی از ما به امید زندگی بهتر به کانادا مهاجرت کرده و مقیم کانادا بود. چهار اکتبر نهمین سالگرد زندانی شدن سعید است. خواهر سعید هم اکنون مقیم کانادا در مترو ونکوور است. خواهر و همسر خواهر محمدعلی طاهری، شهروندان کانادا هستند و در تورنتو زندگی می کنند.
محمد علی طاهری اخیرا دوباره به اعدام محکوم شده است. عفو کانادا برای هر دو پتیشن آنلاین خطاب به مقامات ایران دارد و کمترین کاری که هر یک از ما می‌توانیم بکنیم، اضافه کردن صدایمان برای درخواست عدالت و آزادی برای آن ها با امضا کردن و به اشتراک گذاشتن این پتیشن‌هاست.»
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
سیدمصطفی رضیئی، مترجم و روزنامه‌نگار مقیم شهر برنابی است. او نزدیک به سه سال است در کانادا زندگی می‌کند و تاکنون ۱۴ کتاب به ترجمه او در ایران و انگلستان منتشر شده‌اند، همچنین چندین کتاب الکترونیکی به قلم او و یا ترجمه‌اش در سایت‌های مختلف عرضه شده‌اند، از جمله چهار دفتر شعر از چارلز بوکاووسکی که در وب‌سایت شهرگان منتشر شده‌اند. او فارغ‌التحصیل روزنامه‌نگاری از کالج لنگرا در شهر ونکوور است، رضیئی عاشق نوشتن، عکاسی و ساخت ویدئو است، برای آشنایی بیشتر با او به صفحه فیس‌بوک‌اش مراجعه کنید.
