کتاب «سیری در ترانه سرایی فارسی» توسط نشر مروارید منتشر شد
به تازگی کتاب «سیری در ترانه سرایی فارسی» از محمدامین محمدپور و علی‌اصغر باباصفری توسط نشر مروارید چاپ و منتشر شد.
معرفی کتاب:
محمدامین محمدپور در معرفی این کتاب – که با همکاری دوست نویسنده‌اش علی‌اصغر باباصفری به مباحث ترانه و ترانه‌سرایی و ویژگی‌های آن از گذشته تا امروز پرداخته‌اند و همچنین انواع ترانه‌ها و تصنیف‌ها از نظر کاربرد و درون‌مایه به روش تحلیل محتوا، بررسی و طبقه‌بندی کرده‌اند – می‌نویسد:
«گاهی‌وقت‌ها شنیدن واژه‌هایی آهنگین می‌تواند در ذهن و خاطر ما شگفتی بیافریند. سرچشمه وزن در طبیعت است، مانند گردش شب و روز، صدای پرندگان، صدای پتک و کلنگ کارگران؛ کلام مردم سرزمین ما نیز آهنگین است. ترانه‌ها جزیی از ادبیات عامه شمرده می‌شوند. شعر و موسیقی و در پی آن انواع ترانه و سرود، از قدیم مورد توجه بوده و با وجود گستردگی مخاطبان ترانه و تاثیر‌‌گذاری انکار نا‌پذیر آن بر ذهن و دانش ادبی عامه مردم به صورت جدی و در قالب پژوهش علمی، کمتر به این موضوع پرداخته شده است و تا کنون به طور فراگیر به انواع ترانه‌سرایی و طبقه‌بندی و تحلیل درون‌مایه‌های آن از جنبه‌های ساختاری و محتوایی و تاثیر دگرگونی‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی بر آن از آغاز تا امروز پرداخته نشده است. پژوهش در این موضوع می‌تواند سبب شناخت هر چه بهتر ترانه و درون‌مایه‌های آن باشد.
در بخش نخست به مباحث ترانه و ترانه‌سرایی و ویژگی‌های آن از گذشته تا امروز پرداخته شده است و در بخش دوم انواع ترانه‌ها و تصنیف‌ها از نظر کاربرد و درون‌مایه به روش تحلیل محتوا، بررسی و طبقه‌بندی شده است و به نمونه‌های آن‌ها پرداخته‌ایم. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که انواع ترانه از نظر درون‌مایه در دوازده بخش دسته‌بندی می‌شوند و شامل ترانه‌های عاشقانه، شادی، کودکانه، سوگ، کار، عرفانی، دینی، آداب و رسوم، سیاسی، سرگرمی، تبلیغاتی و ورزشی هستند.
ترانه‌ها و تصنیف‌ها گنجایش زیادی برای طرح مضامین گوناگون دارند و در دوره معاصر کارکردهایی مانند اطلاع‌رسانی، آموزش و تبلیغ پیدا کرده‌اند. تصنیف و موسیقی ایرانی یکی از برجسته‌ترین بخش‌های شکل‌دهنده فرهنگ معاصر است. درون‌مایه عاشقانه در بین ترانه‌ها و تصنیف‌ها بیشترین پرداخت را داشته است و درون‌مایه‌هایی سرگرمی، آداب و رسوم، تبلیغاتی و ورزشی در بین ترانه‌ها و تصنیف‌ها کمتر به کار رفته است. در ترانه‌های معاصر درون‌مایه‌های جدید تبلیغاتی و ورزشی وجود دارند که تا پیش از آن نمود نداشته است و در همین دوره به خاطر صنعتی شدن سرودن ترانه‌هایی با درون‌مایه کار، کمتر شده است.»
