؟تمدید مذاکرات یا امضاء توافق موقت جدید ۴ ماهه در ژنو

 توافق موقت امضا شده میان ایران و ۱+۵ در وین، اگرچه حاوی بر خی از عناصر قابل تمدید توافق ژنو است، اما عناصر جدیدی را هم در بر دارد که آن را تبدیل به یک توافق موقت کاملا جدید می کند.

عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران تایید کرده است، یک Non paper جدید میان ایران و ۱+۵ نوشته شده که جزئیات اجرای توافق موقت جدید را روشن می کند ولی ظاهرا قرار است این Non paper هم مانند سلف خود محرمانه بماند.

این توافق موقت، که اکنون جانشین توافق ژنو شده، بامداد شنبه ۲۷ تیر میان ایران و ۱+۵ امضا شد.

این توافق زمانی ۴ ماهه بوجود می آورد که دو طرف طی آن بتوانند به مذاکرات خود برای دستیابی به یک توافق جامع ادامه بدهند.

یکی از مهم ترین سوالات اکنون این است که در این توافق موقت جدید، چه عناصر اضافه ای نسبت به توافق ژنو وجود دارد؟

نکات زیر در این باره دارای اهمیت جدی است:

۱- یکی از مهم ترین تفاوت ها میان توافق ژنو و توافق موقت جدید امضا شده در وین این است که ایران در توافق وین پذیرفته ۳۰۰۰ کیلو از مواد ۵ درصدی را که در اختیار دارد، به اورانیوم خام تبدیل کند. عباس عراقچی این موضوع را تایید و اعلام کرده است این ۳۰۰۰ کیلو «پسماند» محسوب می شود. هنوز روشن نیست که این پسماند محصول کدام فعالیت است و آیا ربطی به ذخیره ۷۰۰۰ کیلویی مواد ۵ درصد ایران دارد یا نه؟

این موضوعی است که کارشناسان می گویند سازمان انرژی اتمی باید فورا درباره آن اطلاع رسانی کند.

۲- تفاوت دوم این است که ایران حدود ۲۵ کیلوگرم از اکسید اورانیوم ۲۰ درصد خود را در این مدت تبدیل به سوخت برای راکتور تهران خواهد کرد. توافق ژنو درباره اکسید سازی نیمی از مواد ۲۰ درصد تعهداتی را برای ایران در نظر گرفته بود ولی درباره تبدیل آن به سوخت چیزی نمی گفت.

۳- سومین تفاوت مربوط به برخی موضوعات مانند نحوه پرداخت و بیمه است که عراقچی اعلام کرده این مسائل حل شده است. معنای این سخن این است که محموله های ایران در ۴ ماه آینده خدمات بیمه ای دریافت خواهند کرد و پرداخت پول به ایران در ۴ ماه آینده هم دچار هیچ اختلالی نخواهد بود. این موضوعی است که باید منتظر ماند و نتیجه آن را دید.

۴- تفاوت دیگر مربوط به مبلغی است که ایران بابت انجام تعهدات جدید خود دریافت خواهد کرد. این مبلغ مطابق اعلام هر دو طرف ۲/۸ میلیارد دلار است. سوال این است که آیا این عدد در حالی که اولا ایران تعهدات قابل تمدید توافق ژنو را همچنان اجرا می کند، تمامی تعهدات خود را طبق توافق ژنو به طور کامل انجام داده و تعهدات جدیدی را هم پذیرفته است، منصفانه است؟ لازم است توجه شودکه امریکایی ها فقط از زمان اجرای توافق ژنو به این سو، حدود ۳۰ میلیارد دلار از پول ایران را بلوکه کرده اند.

[ایران هسته‌ای]