برای مرضیه وفامهر: تصویرگر عاملیت دو نسل
این روزها صفحه ایمیل و فیس بوک، میزبان لینکی است که دوستی بعد از دوست دیگر به اشتراک می گذارد: «تهران من حراج»! فیلمی که بازیگر اصلی اش «مرضیه وفامهر» اکنون در زندان است[i].
مرضیه را یک بار بیشتر ندیده ام. زنی در ظاهر آرام که در تمام چند ساعتی که در جمعی بزرگتر گذراندیم کلامی نگفت. هم نسلی ِ دیگری است که با فیلم هایش او را می شناختم. روایت تلخ اما نوستالژیک سال های دهه شصت را با طنزی تاریک به تصویر کشیده بود. مستندی از روزهای مدرسه و سال های جنگ. آش نذری و جمع آوری پول برای جبهه ها در مدرسه. ورزش صبحگاهی روزهای اَبری که حتی اگر ابر هم نبود در خاطره ام با تاریکی توأم است. ورزش سر صف با بلندگوهای قدیمی و صدای خش دار و کلفت مربی هایی که روسری های بلند و عینک های بزرگ داشتند و با چهر هایی بدون کمترین لبخند، سر صف می آمدند. با مانتوهای بلند و کلوش، بلندگو به دست، بالا و پایین می پریدند و سرود جنگی ـ ورزشی قبل از کلاس را اجرا می کردند و ما، سر صف، در بالا و پریدن همراهی شان می کردیم: رفتم جبهه…دیدم دشمن… آی… دشمن…
مرضیهی تهران من برای حراج نسل دیگری را به تصویر کشیده است. نسلی که در هیاهوی تهران و مدرنیته و سرکوب، غرق در پیچیدگی ِ مفهوم زمان و مکان… دست و پا می زند. موسیقی زیرزمینی دارد، از آن نوع که از تهران و ایران ــ آن گونه که قرار است برای جهانیان نمایش داده شود ـ هیچ بویی نبرده است. و در دوره ای پایکوبی را آموخته که شادی را در لیست گناه ضرب می زدند، اما هنوز پای می کوبد. هم گیج است و هم عامل. تابوشکن است. قالب نمی شناسد. از سرکوب ترسیده است اما سخت می ترساند. مرضیه ی تهران من حراج، نسل ِ جنگ است. نسلی که تاریخ را با انقلاب شروع کرد و شیطان را با انقلاب دور زد و با آن همه آموزش ایدئولوژیک در مدرسه و صدا و سیمای کودکی ــ که فقط دو کانال داشت ــ یک چیز را خوب یاد گرفت: به این همه « نه » بگوید.
مرضیه وفامهر امروز در بند است. پگاه آهنگرانی و مهنازمحمدی هم … و بازی دیگری در زندان زنان، اکران شده است. این بار با سه زن دیگر، و همهشان تصویرگر عاملیت در روزهای سخت. یکی زنان بدون سایه را به تصویر کشیده است، یکی استثمار هنر را به نمایش گذاشته، و دیگری نسل جدید را که، تابوشکنی کرده است. گر چه این سه زن، به بند و اسارت کشیده شدند اما امروز آنان که «تهران من حراج»، «ده نمکی ها»، و «ما نیمی از جمعیت ایران هستیم» را تا دیروز ندیده بودند… لینک ها را با کنجکاوی و اشتیاق، به اشتراک می گذارند.
امروز ما زنان، بیشتر از نیمی از جمعیت ایران هستیم. بسیار بیشتر…
پانوشت:
———————————–
[i] فیلم "تهران من، حراج" ساخته گراناز موسوی، فیلمساز ایرانی مقیم استرالیا است
http://www.iranianfeministschool.info/english/spip.php?article466
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجلهی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریهی «نمای ایران» آغاز بهکار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید