وداع با پیرترین برنده نوبل ادبیات
«دوریس لسینگ» به آرامش رسید
«دوریس لسینگ»، نویسنده انگلیسی متولد ایران، پیرترین برنده در قید حیات نوبل ادبیات بود که شب گذشته (یکشنبه) در سن ۹۴ سالگی درگذشت.
انتشارات هارپر کولینز که حق چاپ آثار «دوریس لسینگ»را برعهده داشت، دیشب در خبری اعلام کرد، «دوریس لسینگ» در ساعات اولیه صبح دیروز در خانه‌اش در لندن و براثر کهولت سن در آرامش درگذشت.
«چارلی ردماین»، رییس هیات‌مدیره انتشارات هارپر کولینز در بیانیه خود، لسینگ را یکی از بزرگترین نویسندگان معاصر توصیف کرد.
دوریس لسینگ شاعر، رمان‌نویس و نمایشنامه‌نویس سرشناس انگلیسی متولد ۲۲ اکتبر ۱۹۱۹ بود که در سال ۲۰۰۷ موفق به دریافت جایزه نوبل ادبیات شد. وی یازدهمین زن نویسنده‌ای بود که موفق به دریافت این جایزه‌ی معتبر ادبی می‌شد و عنوان مسن‌ترین برنده‌ی نوبل ادبیات را در اختیار داشت.
دوریس لسینگ که به گفته خودش چندین دهه در پی کسب نوبل ادبیات بود، سرانجام در سن ۸۸ سالگی از سوی آکادمی نوبل شایسته دریافت این افتخار شناخته شد. اما این نویسنده مطرح انگلیسی به علت کمردرد موفق نشد به استکهلم سفر کند و جایزه ۷۷۵ هزار پوندی خود را در لندن دریافت کرد.
در ابتدا لسینگ کسب نوبل ادبیات را کمال یک فوران باشکوه توصیف کرد، اما پس از گذشت یک سال آن را یک «مصیبت» خواند؛ چراکه به گفته خودش از زمان کسب نوبل تا ماه‌ها پس از آن تنها باید مصاحبه انجام می‌داد و عکس می‌گرفت و این موجب آشفته شدن زندگی‌اش شده بود.
لسینگ هنگام معرفی برنده نوبل ادبیات ۲۰۰۷ به قصد خرید از خانه بیرون رفته بود، اما پس از بازگشت با جمعی از خبرنگاران و تصویربرداران مواجه شد. نویسنده «دفترچه طلایی» با بیان این‌که فکر کرده در نزدیکی خانه‌اش فیلمی در حال ساخت است گفت: من تمامی جوایز ادبی اروپا را برده‌ام و از کسب آن‌ها خوشحالم. این موفقیت باشکوهی است. نمی‌توانم بگویم از کسب نوبل ادبیات غرق در شگفتی شدم؛ از آن‌جایی که آن‌ها (آکادمی نوبل) نمی‌توانند را به کسی که مرده است بدهند پس با خود فکر کردند بهتر است قبل از آن که من غزل خداحافظی را بخوانم این جایزه را به من بدهند.
مادر لسینگ یک پرستار و پدرش نیز که در جنگ جهانی اول معلول شده بود، کارمند بانک سلطنتی ایران بود. او در دوران خردسالی به همراه خانواده‌اش به این امید که بتوانند در مستعمره بریتانیا در جنوب «رودسیا» (زیمبابوه فعلی) از طریق زراعت بلال به ثروت برسند، در سال ۱۹۲۵ ایران را ترک کردند، اما هرگز نتوانستند موفق شوند.
وی پس از ترک ایران در ۶ سالگی چندین سال را در کشورهای آفریقایی سپری کرد، اما در سال ۱۹۴۹ به اروپا رفت و هم‌اکنون در لندن زندگی می‌کند.
اولین رمان لسینگ به نام «چمن آواز می‌خواند» در سال ۱۹۴۹ در لندن منتشر شد. وی پس از آن به اروپا رفت و در آن‌جا ماندگار شد. در سال ۲۰۰۱ جایزه «پرنس آستریاس» اسپانیا را به دست آورد.
لسینگ همچنین موفق شد جایزه‌ی یادمان «جیمز تیت بلک» را برای رمان «زیر پوست من» به دست آورد. علاوه‌بر آن، دوریس لسینگ جایزه ادبی «دیوید کوهن» انگلیس را نیز در کارنامه افتخارات خود دارد.
آثار داستانی او را عمدتا به سه دوره تقسیم می‌کنند؛ نخست «جنبه کمونیستی» که از سال ۱۹۴۴ تا ۱۹۵۶ را شامل می‌شوند که او آزادانه درباره‌ی موضوعات اجتماعی می‌نوشت. دوم «جنبه روانشناسی» است که از سال ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۹ بود و سوم «جنبه صوفیانه» بود که در آثار داستانی علمی او از جمله مجموعه «Canopus in Agros» به چشم می‌خورد.
دوریس لسینگ در سال ۱۹۹۲ پیشنهاد دولت انگلیس برای دریافت لقب «بانو» را رد کرد. وی پذیرفتن این نشان را ریاکارانه توصیف کرد و در نامه‌ای تحقیرآمیز نوشت: از این‌که این نشان را به من پیشنهاد دادید، بسیار متشکر و سپاسگزارم. اما سوال من این است که امپراتوری بریتانیا کجاست؟ و این تنها من نیستم که این را می‌گویم. دریافت لقب بانو چه لذتی دارد؟ بانوی چه؟ بانوی بریتانیا؟ بانوی جزایر بریتانیا؟ اصلا اهمیتی ندارد.
لسینگ که در سال ۱۹۷۷ لقب «نشان امپراتوری بریتانیا» را نیز رد کرده بود، سرانجام در سال ۲۰۰۰ لقب «همراه افتخاری» را برای تقدیر از یک عمر دستاورد ادبی دریافت کرد. او در این‌باره گفت: من این عنوان را دوست دارم، چون نه به شما لقبی می‌دهد و نه توقعی برای شما به همراه می‌آورد.
لسینگ زنی سرکش بود که با اظهار نظرات سیاسی خود طی سال‌های گذشته جنجال‌های فراوانی به پا کرد. برنده‌ی نوبل ادبیات ۲۰۰۷ تونی بلر را یک «شومن کوچک» نامید که برای انگلیس یک مصیبت بوده و جورج بوش را یک «فاجعه جهانی» توصیف کرد.
(ایسنا)
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجله‌ی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریه‌‌ی «نمای ایران» آغاز به‌کار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید
