دولت ائتلافی نتانیاهو در آستانه سقوط
تحولات سیاسی در اسرائیل سیر شتابنده یی به خود گرفته است و روز چهارشنبه ۱۴ نوامبر با استعفای “آویگدور لیبرمن” وزیر دفاع این کشور و رهبر حزب راست افراطی “اسرائیل خانه ما” دولت راست و ائتلافی “بنیامین نتانیاهو” در آستانه سقوط قرار گرفت. با استعفای لیبرمن و خروج حزب وی از ائتلاف حاکم از مجموع ۱۲۰ کرسی پارلمان هم اکنون ائتلاف حاکم فقط ۶۱ کرسی را در اختیار دارد که اگر دیگر احزاب ائتلاف مصمم به ادامه همکاری بودند با همین اکثریت شکننده، یعنی یک کرسی بیشتر از حدنصاب هیچ مشکلی برای ادامه کار دولت ایجاد نمی شد. اما مشکل وقتی ابعاد بزرگتر و ظاهرا خارج از کنترلی به خود گرفت که دیگر احزاب متحد با حزب “لیکود” به رهبری نخست وزیر هم خواهان تشکیل دولت جدید و یا برگزاری انتخابات پیش از موعد را مطرح کردند. از عمر این دولت ائتلافی راستگرا هنوز یک سال باقی مانده است اما فراتر از بهانه هایی هم چون آنچه لیبرمن در مورد مخالفت با طرح نتانیاهو برای توافق آتش بس با جنبش “حماس” مطرح می کند، نگاه همه این احزاب متحد از هم اکنون به انتخابات آتی دوخته شده است و آنان می خواهند بر موج نارضایتی راستگرایان معترض به تصمیم نتانیاهو، آرای آنان را به سمت خود جلب کنند. درخواست “نفتالی بنت” رهبر حزب تندروی مذهبی “خانه یهود” با هشت کرسی برای تصدی پست وزارت دفاع در مابه ازای ماندن در ائتلاف به همراه پیشنهاد برگزرای انتخابات زودرس پارلمانی توسط دو متحد دیگر در دولت از جمله حزب “کولانو” به رهبری “موشه کاخلون” و حزب “شاس” به رهبری “ربای آریه درعی” که هر کدام تعدادی از کرسی های پارلمان را در اختیار دارند به نظر می رسد تسمه به دور گردن نخست وزیر را در حد خفگی تنگ کرده باشد.
دلیل اصلی همه این احزاب برای خروج از دولت ودرخواست برای برگزاری انتخابات پیش از موعد پارلمانی چند دلیل روشن دارد که در اینشرایط خاص موجب تشدید اختلاف آنان با حزب لیکود و استفاده از موقعیت کنونی قبل ازاتمام مهلت قانونی دولت ائتلافی می شود. این سه حزب کوچک ائتلافی به خوبی می دانندکه اگر دولت نتانیاهو تا پایان موفق به ادامه کار شود از آنجا که پایگاه رای همهآنان تقریبا یکی می باشد، کاریزمای نخست وزیر دست بالا را در انتخابات بعدی خواهدداشت. از طرف دیگر در شرایطی که احزاب چپ میانه با توجه به نظرسنجی ها در موقعیتمناسبی قرار ندارند و هم چنین یک موج اعتراضی در بین بدنه اجتماعی راستگرایان علیهتصمیم نخست وزیر برای توافق با حماس ایجاد شده است، این احزاب در این شرایط قصددارند از این آب گل الود ماهی خود را صید کنند. آنان با زیر میز زدن از یک سواعتبار نتانیاهو را به شدت خدشه دار می کنند و از دیگر سو این پیام را به بدنهاجتماعی راستگرایان و اقشار مذهبی می دهند که ما در دفاع از منافع شما حاضر شدیماز قدرت چشم پوشی کنیم. در چنین وضعیتی بسیار بعید خواهد بود که این ائتلاف بتواندبقای خود را حفظ کند چرا که اگر نتانیاهو برای جلب نظر نفتالی بنت حتی وزارت دفاعرا هم به وی داده و آنان را در ائتلاف نگهدارد، تبعات دیگری را باید تحمل کند. ازآنجا که بنت به نماد جنگ طلبی و تندروی یهودی به شمار می رود هم اینکه کشورهایعربی متحد نتانیاهو و کشورهای غربی را به شدت ناخرسند می کند و هم اینکه دو حزبکولانو و شاس را که در رقابت با حزب خانه یهودی قرار دارند برای حفظ پایگاه رایخود وادار به خروج از کابینه خواهد کرد.
تمام شواهد و دلایل نشان می دهد که دولت ائتلافیبنیامین نتانیاهو به پایان خود نزدیک می شود و این “جمع نقیضین” با توجهبه شکنندگی اکثریت با یک کرسی دیگر قابل تفاهم و توافق نخواهد بود. نخست وزیر بههر کدام از شرکای باقی مانده در ائتلاف بخواهد امتیاز بدهد در عوض دیگری را از خوددور می کند و چون با توجه به تعداد کرسی ها باقی مانده دولت ائتلافی، هر کدام ازاین احزاب کوچک (بعد از حزب اسرائیل خانه ما که رسما از ائتلاف خارج شده است) ازائتلاف خارج شوند اتوماتیک وار دولت اکثریت پارلمانی خود را از دست می دهد.نتانیاهو تاکنون این جمع متضاد را حول محور خطر ایران دور هم جمع کرده بود ولیظاهرا این حربه نیز در این مقطع که احزاب آینده خود را مافوق منافع دولتی می داننددیگر کارساز نمی باشد. اگر این گمانه زنی که در بعضی رسانه های منطقه و جهان وجوددارد که تشدید جنگ در نوار غزه با چراغ سبز عربستان برای انحراف افکارعمومی وتمرکز دولت های غربی از جنایت شنیع در پرونده قتل “جمال خاشقچی” انجامشده است درست باشد، می بایست سقوط دولت نتانیاهو را هم به کارنامه بن سلمان افزودکه در دست و پا زدن در برزخ “رفیق گرمابه و گلستان” خود را نیز ناکارکرده است. با توجه به تشتت و پراکندگی آرای سیاسی در اسرائیل احتمال پیش بینینتایج یک انتخابات پیش از موعد بسیار سخت تر از گذشته خواهد بود اما بازنده اینبازی بدون شک حزب لیکود و نتانیاهو خواهد بود که قدرت را از دست خواهد داد. همچنین گفته می شود با ناخرسندی بخش بزرگی از رای دهندگان از احزاب سنتی، شخصیت هاینوظهور و قابل اعتنایی در صحنه سیاسی اسرائیل چون ژنرال “بنی گانتز” وخانم “اورلی لوی” می توانند با تشکیل احزاب جدید آرای زیادی را کسب کردهو توازن سیاسی موجود را بر هم بزنند. آنچه امروز از اهمیت زیادی برخوردار می باشداینکه رقابت درعرصه سیاسی اسرائیل هم اکنون بیش از آنچه از اهمیت داخلی برخوردارباشد، از اهمیت منطقه یی و بین المللی برخوردار خواهد بود.
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
اردشیر زارعی قنواتی نویسنده و روزنامه‌نگار؛ روشنفکر و فعال سیاسی، تحلیل‌گر سرشناس ایرانی در حوزه‌ی مسایل سیاسی و بین‌الملل است. از او مقالات فراوانی در نشریات ایران از جمله شرق و اعتماد و سایتهای معتبر خارج از کشور منتشر شده‌است.
