دو شعر بلند از حسن فرخی
شعر اول:
آزادی غنیمتی ست مرا نوشتم وامضاءکردم
باید دست ماه را می گرفتیم
و می بردیم به هر کجا
باید دست می بردیم به گیسوان صنوبر
باید دست شمس را می گرفتیم
و می بردیم به هر کجا
باید دست می کشیدیم بر مرده
ونگاه های خیس مان را روی خاک می ریختیم
امضاء
یک)
در کوچه ها دنیا می دویدیم
شما نمی دانید
اولین منزل مان کجای جهان بود
و به مرز کجا رسیدیم
کتاب شاعران کهن را
از چمدان های مان بیرون آوردیم
تجسم کن
با ایهام ها و تصویر های تاریک-روشن
شعرهای کوتاه و بلند
واژه های زشت و زیبا
می خواستیم خواب های مان را تعبیر کنیم
در راه با چند سیاستمدار آواره ملاقات کردیم
با لباس های مبدل
و فرفره های چرخان
با یک لیوان آب خنک روی میز
می خواستیم از سکوت اندام ها بگوییم
ما
در همین غروب پاییزی
می توانیم دست قاتل خودمان را رو کنیم
نگاه کنید
قرمزی روی آب می رفت
من خم می شوم
و کودکان مرده را از آب می گیرم
شاعران ! جای خوشبختی ست
که فراموش کار نشده اید
به مقدس ترین نشانه ی روشنایی بدل شده اید
هر چیزی در این دنیا تغییر می کند
حتی این شب
که زوال اش را به زبان فارسی نشان داده ایم
هنوز غرق حیرتیم
روی صندلی شکسته ای نشسته ایم
و زخم ها تن مان را نشان می دهیم
یادگار شکنجه گاه ها
و بوی تقلب که آزار مان می داد
از مرغ سحرمی گوییم
و از کوچه باغ های دماوند می گذریم
از یک قناری خوش آواز می گوییم
که سلاخی شده بود سر چهار راه نامطمئن
همین جا که برادرم را با تازیانه می کوبند
تو از زن افغان می گویی
من از دختر ایزدی
چه کسی بود که می گفت وقتی مرگ هست من نیستم
و رگ قاتل را در دستان اش گرفت؟
پشت دیوار بیابانی ست
که همه ی اجساد رادر خود جای داده است
جنازه ها و جمجمه هایی سوراخ شده
می خواستیم فحش های بدی بدهیم
که برادرم گفت
کنار این کلمات جای این جور حرف ها نیست
و تابلوی مطلقا ممنوع را کنار نام من نصب کرد
اینجا نوشتم
ازادی غنیمتی ست مرا و امضاء کردم.
دو)
خون می چکد
از خوشه های خرما و خوشه های انگور
زن که برای چیدن زیتون رفته بود مرگ امان اش نداد
وقتی که برای تکاندن توت برخاست
دید آسمان پنجره نداشت
مطرب ناگاه در کوچه ها به آواز برخاست
و سازش را به ناله و فریاد در آورد
گفتم مراقب تابوت ها باشید
حالا کلاغ ها اگر از صدا افتاده اند عجیب نیست
سنگ ها اگر ترکیدند
و ماه از گورهای تازه بیرون آمد عجیب نیست
اینجا دختر تازه رویی به خاک افتاده است ، عزیزم
خوب نگاه کنید
با زخمی در شقیقه اش و با سوخته گی عمیقی درسینه اش
ما حتی نتوانستیم شاعرمان را بدرقه کنیم
با مکعب های زیبایش که روی هم چیده بود تا آسمانی دیگر
ما حتی نتوانستیم برای کشته های مان گریه کنیم
برای یکی که می خواست از آسمان روی تهران بپرد
و آن دیگری که جنازه ی متلاشی شده اش
در بیابان های اطراف تهران جا ماند
خبرش را شنیده بودید،نه؟
حالا عقوبت تعارف می کنند
ما به گورستان زیبایی رفتیم و با گورکن ها معاشقه کردیم
چند روزی پاره ی تن مان روی دست شان مانده بود
با ما گفتند
در انتهای گورستان دری برای فرارتان هست
حتی اگر به دنیای دیگری باشد.
در انتهای حوصله
فرصتی ست
دست شعرهای مان را گرفتیم و نزد شاعر صبح بردیم
وگفتیم ای کاش دیر نشده باشد
و نوشتیم آزادی غنیمتی ست شاعر را و امضاء کردیم
سه)
تلف شدیم در آپارتمان تنگ و تاریک مان تلف شدیم
می خواستیم بگوییم منتظر زنی اثیری هستیم
لب هایم را مدت هاست تازه نگهداشته ام
لب ها این لب ها هنوز بوسیدنی ست
اسم تو هر چه باشد
اهل هر کجا که باشی فرقی نمی کند
از نظر جنگنده ها
که در آسمان خاورمیانه بمب های شان را خالی می کنند
همه چیز تاریک است
تلف شدیم توی خانه ای در جنوب جهان تلف شدیم
می خواستیم بگوییم ما جنگ نمی خواهیم
کلمه ی صلح اما داغ دیده بود
آغوش مان را برای باران آماده کرده بودیم
نمی دانستیم همه چیزبه بوی تقلب آلوده است
همان طور که در دره ی پروانه ها
عسل به زهر عقرب آلوده شده است.
چهار)
حالا از شما می پرسم
چه کسی نقش اسماعیل را در نمایش دنیا بازی می کند؟
کسی نمی گوید
یک دختر چشم آبی آمده است با برادر شما عشق بازی کند
کسی نمی گوید
نهنگ ها چرا خودکشی کرده اند
قسمت نبود توبه نامه به موقع برسد
آزادی اما غنیمتی ست مرا نوشتم و امضاءکردم
تهران – پنج/آبان ماه/۱۴۰۰
شعر دوم
صدای قناری هم بند من است
در آبان اتفاقی‌ام
شاخه زیتون را از یاد برده ام
و هیاهوی پرندگان در بال های مرده خیس است هنوز
به داد من برسید،به من برسید
سقوط کرده ام در دره ی پاییز
در باریکه ی هرز -تمامم کنید.
ماتم گرفته ام.ماتم.-سالمرگ در سیاه ی سیاره
از اینجا شروع کنیماز سهم کوچک خاک مان.
بیا با جنون! و با من بمان دراین خاورمیانه ی بی صورت شده.
جلوتر بیا با یک بمب ساعتی دست ساز کنار بیا
و پاهایت را بیرون بکش از حادثه ی تلخ
به خواب های مرده و مواد مخدر،ای رگ!
ما بهای بغض مان را پس می دهیم
شب را در یک قدمی انتحار خاکستر می کنیم.
پوست چروکیده مرا لمس کنید در بستر تاریک ام.
در ساعت استراحت سنگرها،ای رسوا!
هنوز بیدارم در محاصره ی سیب های هنوز سرخ.
میان دختران بخت
این خاورمیانه ی زخمی شده را می بینی،عزیزم؟
(از آسمان سرهای بریده و کتاب های پاره پاره روی زمین می ریزد
و جلوی دیدن ماه را می گیرد
رنگ سوژه های من پریده است،ببین!)
زیر نگاه زن از روز روشن گفتم ای ریاضی تبار!
در دنیای قابیل،
کنار سنگ نگاره ای کهن لالا کجا بود؟
نه دیگر نمی توانم رنج نخ نما را به رخ بکشم
در ساحل خیس نهنگی جان داده است
در جنگل مخدوش، میان میوه های بیوه ضیافت دادهاست
مرده در کوچه جا مانده است،
بی احتیاطی نکنید در تنهایی خلسه.
بوی گرگ به من تحمیل شده است
روی نام من خط قرمز کشیده اند.ببین!
به جهان خسته چه بگویم
بی حس و حال شده و کرخت شده تن ام از لمس مرده
(ممکن نیست شهوت دنیا را ببینید و بگذرید.
به من تخفیف بدهید.
مطمئنی از تخمین جراحت؟
-به شما بر نخورد الفت اندام ها)
هنوز بیدارم
سینه ی دیوارم و منتظر باران یا تیرباران.
-حالا بگویید چه کنم؟
آوارگان ات دره ی پروانه ها را ترک می کنند
با قایق های شکسته از رودخانه ی مرزی می گذرند
اینجا
لیست سیاهی به من نشان می دهند
زیر نام من خط کشیده اند،ببین!
و می گویند شما نمی توانید دریا را پنهان کنید.
و من پاییز را به قواره ی مرده به یاد می آورم.
هنوز بیدارم
در محاصره ی انبوه
ببین!خاورمیانه ی ما اینجوری ست.این جوری.
غزل دارد بارانی می شود پاییزی تر از همیشه.
-از مترسک ها هراس دارم
از بمب گذاری ها و حملات انتحاری.
(مشکلات واژه های من را ببین،در لکنت،
بین من و سپیده دم دیوار بلندی ست تا… نقطه چین ها…)
نام مردگان جن زده را به یاد دارم.
در بندر گاه خیس منتظر تخته پاره ای می مانم
با احساس مرده ای دوست.
نزدیک تر بیا
اینجا
نهنگی افتاده است.
و لاپوشانی اصلن در کار مرده نیست.
به فردا روز می خواستم دریا را تماشا کنم -شورش موج ها.
گورکن ها با کلاغ ها همبازی شده اند-شورش صدا،
سکوت سنگ‌ها توضیح قانع کننده ای ندارد
خط قرمزبه جاشو ها رسیده است .
-تو هم خط بکش.
نگاه کنید: کمبود درخت داریم، بعد از جارو کردن مین ها
انار را غارت می کنند در خواب پاییزی ام.
ترک خانه نمی کنم اما در آبان اتفاقی ام.
لبخند خفیفی می زنم و خودم را به گوشه ی دنجی می کشانم
اینجا چشمهای ابی زن به درد من می خورد
نگاه اش را چون پیراهنی بر تن می کنم.
هنوز بیدارم،
میان حریق وخاکستر سراغ مرا می گیرند
حالا وقت جنگ نیست،عزیزم!
حیف نیست تلخ ترین حرف های مان را بزنیم و بمیریم؟
بیا زیباترین روز دنیا را صدا بزنیم.
بیا پنجره ها را هدر ندهیم
ای قاتل نحس!
ای طالب تریاک و علف
ما نان صلح می خواستیم
دو تا قمری هراسان رازیر لباس مان پنهان کرده ایم.
ای خونخوار!
به خاطر آخرین حرف گلو بریده ایم
در خلیج اندوه! دست و پا می زنیم
نفت کش ها و ناوهای جنگی بی اعتنا از کنار ما می گذرند
تا دوزخ نگاه ها
صدای تیر و تفنگ می آید
-می شنوید؟
ردیف سربازان نظم هندسی شان را از دست داده اند
به من‌کمی تخفیف بدهید.
از زندان خصوصی ام بیرون می آیم
و شعرهای خاک گرفته ام را در کوچه می تکاتم
یغزل پیش می آید و کنار من انار خندانی می گذارد
و یک عکس یادگاری با پرستوها
-خط خطی روی دیوار ها تا …..نقطه چین ها…،بکش
میراث مخدر را به منهای صفر رسیده است
از گورستان که بر می گردیم
در و پنجره‌ها را که می بندیم.
(اینجا حرفاحرفم با باران گره می خورد
ابرهاکلاه حصیری بر سر می گذارند،ببین!)
یک شاخه گل سرخ کناراین شعر بگذارید
ما از تماشای اعدامی ها می آییم
از تماشای دار و درخت ها می آییم.
از دوستت دارم،چقدر فاصله داریداز من؟
نام تو را اینجا می نویسم:جایت خالی کنار شمعدانی ها.
هنوز بیدارم
به نقشه ی خون زده ی خاورمیانه! نگاه می کنم
بر دیوار شکسته ی تاریخ.
یادم هست درخت را بغل می زدم
بر تن برگ دست می کشیدم
و می گفتم هراس به دل راه نده،ای دوست!
حالا دست تو را می گیرم
تو هم با یک‌بوسه ی نفس گیر
جلوتر بیا.
تا روز آخر پاییز باران بر مرده می‌بارد.
زخمی تر از من دیده اید؟
کشتزار تن ام از دست رفت حالا خاک سرخ بر سر می ریزم
دهان خاموشی ام بستن ندارد.
حالا در خانه خرابه ای تحمل مرده می کنم
در پاییز یک نفره ام
چیزی جز تنهایی نصیب تان نمی شود
-قهقهه ی ابلیس.
شعر من طعم جنون دارد بعد از این.
حالا جان می دهم برای گلوی خون‌چکان
صدای چکاندن ماشه در مرز تن ام
وقت مرگ را جلو می اندازد.
مرده می‌خوابد
اینجا
با چشمهای پف کرده و اندام خای کبود
بعد ازچند نقطه ….
ببین!
تهران – پنجم/آبان ماه/هزار و چهارصد
