سینمای آدینه: پایان تابستان؛ نگاهی به جشنواره‌های سینمایی
بسیاری از جشنواره های سینمایی در اروپا و آمریکای شمالی در اواخر تابستان یا اوایل پاییز برگزار می شوند که مخاطبان بیشتری را جذب کنند.
جشنواره نوجوان زوریخ که امسال وارد سیزدهمین سال خود شده از جمله این جشنواره هاست و هم اکنون در حال برگزاری ست تا اینجا رشد خوبی داشته است. در بخش مسابقه بین المللی این جشنواره «ناپدید شدن» ساخته علی عسگری نیز حضور دارد که پیش تر در ونیز و تورنتو نیز بود.
«ناپدید شدن» که محصول مشترک ایران و قطر است در باره تلاش یک زوج برای سقط جنین در تهران است تا از دردسر ارتباط نامشروع نجات یابند.
در این جشنواره علاوه بر بخش بین المللی که تاکنون فیلم «کشتن یسوس» بیشتر مورد توجه منتقدان سوئیسی قرار داشته، بخش های متنوع دیگری از جمله مستند، واقعیت مجازی، سینمای مجارستان و گرامی داشت راب راینر نیزدر برنامه آن قرار دارد.
از نکات جالب حاشیه جشنواره حضور رومن پولانسکی در این جشنواره است که سرانجام در باره پرونده تجاوز خود سخن گفت و آن را خاتمه یافته اعلام کرد، هشت سال پیش پولانسکی پس از حضور در همین جشنواره توسط پلیس زوریخ بازداشت شد و درآستانه استرداد به آمریکا بود که سرانجام پس از ده ماه بازداشت در یک ویلای بزرگ وی اجازه خروج از سوئیس را دریافت کرد.
اما جشنواره لوکارنو در سوئیس ماه گذشته هفتاد ساله شد، جشنواره ای که سال پس از خاتمه جنگ جهانی دوم در سوئیس بی طرف بنا نهاده شد و سهم مهمی در معرفی استعدادهای سینمایی جدید از جمله عباس کیارستمی و سینمای ایران به جهانیان داشته است.
جشنواره لوکارنو امسال در بخشی به مرور رخدادهای برجسته هفتاد سال گذشته پرداخته از جمله اهدای جایزه به فیلم «آینه» ساخته جعفرپناهی توسط عباس کیارستمی در پنجاهمین سال این جشنواره؛ امروز عباس کیارستمی ناگهان از میان ما رفته و جعفر پناهی توسط دادگاه انقلاب اسلامی محکوم به ممنوعیت از کار و زندان شده است.
درهفتادمین جشنواره لوکارنوجایزه اصلی به وانگ بینگ برای فیلم «خانم فنگ» رسید. سینمای ایران تنها با فیلم کوتاه «نگاه» ساخته فرنوش صمدی در این جشنواره حاضر بود، اما گلشیفته فراهانی که در فیلم هندی «آواز عقرب ها» بازی کرده نیز در جشنواره لوکارنو و در میدان پیازا گراندا که بزرگترین مکان نمایش روباز فیلم در جهان است حضور داشت.
در جشنواره ونیز که امسال هفتاد و چهار ساله شد اما چهار فیلمساز ایرانی حضور داشتند، شیرین نشاط که قبلا در ونیز درخشیده بود با فیلم «درجستجوی ام کلثوم»، علی عسگری با همین فیلمی که در زوریخ دارد، وحید جلیلوند با فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» وعلیرضا خاتمی با «آیه های نسیان» در این جشنواره حضور داشتند.
داوران جشنواره ونیز جایزه شیرطلایی را به گیلرمو دل تورو فیلمساز مکزیکی تبار ساکن آمریکا اهدا کردند که برای بسیاری از سینما دوستان ایرانی با فیلم «هزارتوی پن» (۲۰۰۶) آشنا ست. او امسال در بخش مسابقه اصلی جشنواره با «شکل آب» حضور داشت که همچنان فضایی سورئالیستی دارد، داستان عشق زنی با موجودی آزمایشگاهی که با تحسین منتقدان روبرو شد.
همچنین نوید محمدزاده که در ده سال گذشته در عرصه بازیگری در سینما و تئاترایران موفق بوده است در بخش افق جشنواره ونیز جایزه بهترین بازیگر مرد را برای فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» دریافت کرد.
جشنواره نیویورک به عنوان نخستین جشنواره مهم سینمایی پاییزی در آمریکای شمالی هم اکنون در حال بزگراری ست که در باره آن بعدا خواهم نوشت، از دیگر جشنواره های مهم پایان تابستان می توان به جشنواره کلگری اشاره کرد که جایزه خود را به «گرئگوار» اهدا کرد.
جشنواره تورنتو یکی از مهمترین جشنواره هایی ست که در پایان تابستان برگزار می شود و امسال ۳۳۹ فیلم در آن به نمایش درآمد، جایزه اصلی این جشنواره به «سرزمین شیرین» تعلق گرفت و جایزه انجمن بین المللی منتقدان فیلم (فیپرشی) به «آوا» ساخته صدف فروغی.
آرش وآرمان ریاحی دو ایرانی تبار دیگر نیز در جشنواره سارایو برای فیلم «بچه ها» جایزه مخصوص داوران در بخش مستند را دریافت کردند.
با آغاز پاییزجشنواره های سینمایی بیشتری در سراسر جهان برگزار خواهند شد که جشنواره های نیویورک، لندن، مونترال، زاگرب، ژنو، استکهلم و پوسان از جمله مشهورترین آنها هستند.
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
امید حبیبی نیا روزنامه نگاری سینمایی را از سال ۶۸ آغاز کرده و با اغلب نشریات سینمایی و فرهنگی از جمله مجله فیلم و روزنامه های ایران و همچنین بخش های مختلف تولید، خبر و تحقیق در رادیو و تلویزیون همکاری داشته است، وی از اعضای نخست انجمن منتقدان سینمای ایران بود و چند دوره نیز به عنوان داور انجمن و همچنین داور بخش فیلم های کوتاه جشنواره فیلم فجر به فعالیت پرداخت. او دهها تحقیق علمی در زمینه سینما، روانشناسی ارتباطات و ارتباطات به مجامع علمی بین المللی ارائه کرده است و در رشته های روانشناسی بالینی، کارگردانی سینما، تحقیق در علوم ارتباطات، مطالعات جهانی با گرایش تحقیق در رسانه ها به تحصیل و تدریس پرداخته است. وی همچنین با رسانه های بین المللی از جمله بی بی سی و فرانس ۲۴ نیز همکاری داشته است و سردبیر نشریه دو زبانه رسانه شناسی ست.
