۶ اشتباه در مصاحبه‌های استخدامی که باید از آن دوری کرد
کریستین ساینس مانیتور- ماتیو راندال*
گروه ترجمه شهرگان
اگرچه به نظر می‌رسد اقتصاد علائم پیشرفت را نشان می‌دهد، با این حال هنوز تعداد داوطلبان برای هر شغلی که اعلام می‌شود، بیشتر از این شغل‌هاست. این داوطلبان به جای این‌که فقط با چند داوطلب دیگر رقابت کنند، اغلب باید با صدها داوطلب دیگر طرف شوند که برخی از آنها خیلی جدی هستند و برخی هم نه.
پس از گذشتن از خوان نخست و رسیدن به مرحله مصاحبه، در وهله بعد باید سعی کرد که دوباره مورد توجه واقع شد، البته به شیوه‌ای صحیح.
مرکز ارزیابی امتیازات شغلی (the Center for Professional Excellence) در کالج یورک پنسیلوانیا هر سال با هدف سنجش میزان دانش حرفه‌ای در سراسر کشور تحقیقی انجام می‌دهد که در آن از متخصصان و مدیران منابع انسانی پرسش می‌شود. نتایج تحقیقات امسال ما از متخصصان منابع انسانی حکایت از شش اشتباه رایج در مصاحبه‌های استخدامی دارد که می‌تواند شانس داوطلبان را برای استخدام به صفر برساند.
۱- ظاهر نامناسب
قانون نانوشته‌ای در اجتماع وجود دارد که می‌گوید وقتی داوطلبان استخدام برای مصاحبه می‌روند باید همیشه بهترین ظاهر ممکن را داشته باشند. داوطلبانی که سر و وضع مرتبی دارند و لباس مناسبی پوشیده‌اند با مصاحبه‌کننده‌ها ارتباط برقرار می‌کنند چرا که نشان می‌دهند به یکی از عناصر اصلی حرفه‌ای‌گری پی برده‌اند و همین می‌تواند باعث شود که مصاحبه‌کننده‌ها به آنها ساده‌تر بگیرند.
در تحقیق ما ۴۰ درصد از متخصصان منابع انسانی قید کرده‌اند لباس نامناسب یکی از رایج‌ترین اشتباهاتی است که آنها در جریان مصاحبه‌های استخدامی با آن مواجه می‌شوند. به جز این، ۱۳ درصد گفته‌اند شیوه ضعیف معرفی خود باعث رد شدن در مصاحبه می‌شود و ۱۱ درصد هم شلختگی ظاهری را دلیل رد شدن در مصاحبه دانسته‌اند.
از آنجا که پاسخ‌دهنده‌ها همچنین گفته‌اند ظاهر آدم‌ها تا ۲۵ درصد حرفه‌ای بودن آنها را نشان می‌دهد، حتی اگر تمام پاسخ‌های شفاهی داوطلب کامل و خوب باشد، در صورتی که لباس‌های آنان و متعلقاتشان [مثل کیف و کمربند] آشفته باشد، همه این پاسخ‌ها می‌تواند بی‌تاثیر باشد.
لباس و متعلقات آن و حتی کفش لازم نیست گران باشد، اما آنها باید به دقت انتخاب شده باشند به طوری که شان حرفه‌ای شما را بالا ببرد و مکملی باشد بر توانایی‌های شما. لباس [مناسب برای] مصاحبه انتخاب کنید چرا که شغل شما در گروی آن است و اغلب نیز چنین خواهد بود.
۲- دیر رسیدن
به موقع رسیدن سر یک مصاحبه استخدامی، به نظر می‌رسد چیزی مثل عقل سلیم است. این‌طور نیست؟ ظاهرا که هست زیرا ۲۹ درصد متخصصان منابع انسانی گفته‌اند دیر رسیدن داوطلبان بر سر مصاحبه رایج‌ترین اشتباهی است که آنها در فرایند استخدام با آن مواجه می‌شوند.
شاید برخی مواقع شما برای دیر رسیدن مقصر نباشید، اما آخرین چیزی که مصاحبه‌کننده‌ها می‌خواهند بشنوند، فهرستی از عذرهاست. داوطلبان همیشه باید انتظار رویدادغیرمنتظره را داشته باشند و زمان کافی داشته باشند تا تاخیرهای ممکن در رفت و آمد را جبران کنند.
اگر مسئله‌ای پیش آمد که واقعا خارج از کنترل شما بود هر چه زودتر با مصاحبه‌کننده تماس بگیرید و موقعیت را شرح دهید و برای قرار دوباره درخواست کنید. این کار بدون تردید بهتر از دیر کردن و هدر دادن وقت مصاحبه‌کننده و در انتظار گذاشتن او خواهد بود.
۳- عدم آمادگی
یک مصاحبه به منزله محک زدن خود در دنیای واقعی است. شما در کدام حالت می‌توانید در یک آزمون موفق‌تر باشید: آن هنگام که ساعت‌ها وقت صرف مطالعه درس‌های خود کرده‌اید یا آن زمان که فقط ۱۵ دقیقه قبل از شروع کلاس نگاهی گذرا به نوشته‌هایتان انداخته‌اید؟ این مسئله تجربه آکادمیک شما را نشان می‌دهد.
داوطلبان مشاغل امروزی نباید فقط به این اکتفا کنند که سری به وبسایت یک شرکت بزنند و برای چند دقیقه‌ای اطلاعات اصلی را از صفحه آن بخوانند. مشخص کنید این شرکت در چه حوزه‌ای فعالیت دارد و درباره هر گرایشی که می‌تواند با آن مرتبط باشد، تحقیق کنید. اگر امکان آن وجود داشته باشد، سعی کنید بفهمید که چرا این موسسه قصد استخدام دارد. در این صورت می‌توانید دریابید که چقدر شما گزینه خوب و مناسبی برای این شغل خواهید بود.
به طور معمول، در انتهای مصاحبه، کارفرما می‌گوید که اگر سئوالی دارید بپرسید. در این مواقع سئوالی نپرسید که پاسخ آن را بتوانید به سادگی با نگاه کردن به وبسایت آنها بفهمید. به جای آن، آمادگی و اطلاعات خود را با طرح یک پرسش عالمانه که نیاز به پاسخی فکر شده دارد، به رخ بکشید.
۴- عدم علاقه
اگر واقعا علاقهای به این شغل ندارید، عدم شور و شوق شما در طول مصاحبه مشخص خواهد بود و [در نتیجه] کارفرما نیز به شما علاقهای پیدا نخواهد کرد. اما حتی برای آن کسانی هم که از سر ناچاری چنین شغلی را می‌خواهند، می‌تواند دشوار باشد که علاقه خودشان را نسبت به آن نشان بدهند.
علاقه در درجه اول اهمیت قرار دارد. وقتی یک شغل دو متقاضی دارد که هر دو به یک اندازه شایسته احراز آن هستند و هر دو نیز سابقه و توانایی خود را اثبات کرده‌اند، آن‌چه باعث تفاوت میان آنها می‌شود می‌تواند این باشد که کدام یک از آنها بیشتر به این شغل علاقه‌مند است. تنها این کافی نیست که به همه سئوالات پاسخ درست بدهید چون ممکن است دیگران هم پاسخ درست داده باشند.
این‌که نشان بدهید شخصا به این کار یا این شرکت علاقه دارید، می‌تواند باعث شود که مورد توجه واقع بشوید.
۵- چک کردن موبایل
وسط گفت‌وگو با یک نفر هیچ چیزی به اندازه نگاه کردن‌های اتفاقی به موبایلتان گویای این مسئله نیست که ترجیح می‌دادید جای دیگری باشید. اغلب ما در طول روز به دفعات گوشی‌هایمان را چک می‌کنیم و این یک عادت می‌شود به‌طوری که دیگر به شکل ناخودآگاه این کار را می‌کنیم.
اما به وقت یک مصاحبه با این حرکت کوچک انگار داد می‌زنید که “من واقعا دوست ندارم با شما درباره این شغل گفت‌وگو کنم”.
باورش دشوار است؛ در تحقیق ما ۱۱ درصد از متخصصان منابع انسانی گفته‌اند بارها دیده‌اند که مصاحبه‌شونده در طول مصاحبه اس ام اس دریافت کند یا به او زنگ بزنند و حتی برخی از آنان پاسخ اس ام اس و تلفن را هم می‌دهند.
به جای آن‌که خودتان را در معرض خطر رد شدن در مصاحبه قرار دهید، موبایلتان را در ماشین بگذارید یا حتی در خانه. حداقل این‌که خاموشش کنید (روی وایبریت هم قرار ندهید چرا که می‌تواند حواستان را پرت کند) و در کیف یا جیبتان بگذارید. این کار احتمال پرت شدن حواستان را از بین می‌برد و باعث می‌شود که بتوانید همه توجه‌تان را معطوف به مصاحبه کنید.
۶- کنجکاوی نسبت به حقوق
مصاحبه زمان مناسبی برای این نیست که درباره حقوق یا امکان پیشرفت بپرسید. در صورتی که این پرسش‌ها را در ذهن دارید، بگذارید در همان ذهنتان نیز بماند. اگر یک داوطلب این قبیل موضوعات را بی‌موقع مطرح کند، باعث می‌شود کارفرما فکر کند پول برای او در درجه اول اهمیت قرار دارد. دریافت پیشنهاد کاری باید نسبت به همه این‌ها اولویت داشته باشد.
نیمی از متخصصان منابع انسانی که به پرسش‌نامه ما پاسخ داده‌اند، گفته‌اند در پنج سال گذشته کنجکاوی کارکنان نسبت به مسئله حقوق افزایش پیدا کرده‌است. کارفرمایان از آنجایی که با این مسئله بسیار سر و کار داشته‌اند، دیگر خسته شده‌اند. شما هم که نمی‌خواهید به شرکت بروید و دوباره این ماجرا را تکرار کنید.
۱۲ درصد دیگر گفته‌اند این که داوطلبان در زمان مصاحبه کنجکاوی خود را نسبت به مسئله حقوق نشان می‌دهند، یک مشکل رایج است.
اگرچه میزان حقوق دغدغه مهمی است، اما بحث درباره آن زمان و مکان خاصی طلب می‌کند. این که خودتان را در موقعیتی فرض کنید که بتوانید درباره حقوقتان بحث کنید، آن هم قبل از آن که به شما پیشنهاد کار بشود، تاثیر خوبی بر ذهن کارفرماهای احتمالی نخواهد داشت. آنها میزان حرفه‌ای بودن شما را می‌سنجند.
* ماتیو راندال مدیر اجرایی مرکز ارزیابی امتیازات شغلی در کالج یورک پنسیلوانیا است.
