ارتشهای روباتی
مخافل اجتماعی جهان آهسته آهسته وارد بحثها در باره اخلاقی بوندن موضوع مربوط به روباتهای جنگی میشود که میتوانند از کنترل و تابعیت انسان خارج شده و آفریننده خود را مورد هدف قرار دهند. ما روز به روز بیشتر شاهد موارد طرحریزی چنان سامانههایی مستقلی هستیم که میتوانند بدون شرکت انسان به نبرد بپردازند. کارشناسان، آنها را «لارس» – مخفف انگلیسی «عملیات مستقل مرگ آور» نامیدند.
قدرتهای پیشرفته جهانی حالا هم سامانههای تسلیحاتی شامل روبات را در اختیار دارند، روباتهایی که قادراند بصورت عملاً مستقل از اراده انسان دست به اقدام بزنند. منتقدان میگویند که روا داشتن چنین وضعیتی به هیچ وجه مجاز نیست. حداقل تا موقعیکه ما مشخص کنیم که چهکسی مسوولیت حقوقی اعمال روباتهای جنگی را به عهده خود بگیرد. به نوبه خود طراحان روباتها، مستقل بودن کامل آنها از اراده انسان را از امتیازات اصلی کار خود میدانند. این روباتها استعداد دارند در زمان کمتر از یک ثانیه چنان تصامیمی را اتخاذ کنند که ذهن انسان با چنین سرعتی از عهده این کار بر نمیآید و به داشتن وقت به مراتب بیشتری احتیاج دارد. فقدان «عامل انسانی» امکان بروز اشتباه را پایین آورده واحساسات انسانی را مانند ترس و نفرت را از بین میبرد. از سوی دیگر اگر روباتها از قابلیت ارتکاب اشتباههای انسانی محروم بوده آنها همچنین چنان آزادی اراده را ندارند که مختص نوع بشر است. روباتهای محروم از احساسات انسانی، دارای خصوصیات اخلاقی انسانی هم نیستند. لیکن طراحان در اینجا با یک تناقض بنیادی روبرو میشوند. ما تابحال مسایل باطنی خود را حل نکردیم. «استپان سولاکشین» رئیس مرکز مطالعه اندیشه سیاسی و ایدئولوژِی چنین میگوید:
“این مساله که تصمیمگیری در باره جانگرفتن یک انسان تا چهاندازه اخلاقی است در درجه اول به خود انسان بستگی دارد و اما کاربرد وسایل فنی متفاوت یک گام بعدی است. تا بحال مسایل مربوط به انجام هومرگ و سقط جنین و اعدام کاملاً حل نشدند و هنوز زود است فکر شود که ما قادر هستیم به حل مساله اخلاق ماشینها نزدیک شویم. این موضوعهای مورد بحثهای آتی است”.
یعنی اینکه روباتهای معمولی و جنگی در آینده چگونه خواهندبود به خود ما بستگی داشته و مانند هرنوع اسلحه بخودی خود خطر ساز نیست. خطر در انسان نهفته است، انسانی آکنده از مسال لاینحل اخلاقی. هر چیز دست ساخته انسان میتواند با اثربخشی یکسانی بخاطر هم مرگ و هم زندگی بکار برده شود. تکنیک رابوتی از این قاعده مستثنی نیست.
[صدای روسیه]
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجلهی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریهی «نمای ایران» آغاز بهکار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید