عشق آمریکایی به «اسلحه» و «قانون اساسی» کهنه
آمریکا همچنان در گروگان «قانون اساسی» و منافع ابرشرکتها برای تصحیح سنتهای غلط و فاجعهباری قرار دارد که سالانه قربانیان آن حتی از جنگهای این کشور در خارج از کشور هم بیشتر است. به عقیده محافظهکاران این کشور چون این قانون اساسی مقدس است؛ پس اصل «آزادی حمل» و «حق مالکیت» اسلحه که در متمم دوم قانون اساسی بر آن تأکید شده، حق «مالکیت سلاح» نیز همانگونه مقدس است. بههمیندلیل آمریکا بهعنوان کشوری که شیفته اسلحه است و تا قبل از فاجعه دبیرستان «مارجری استونمن داگلاس» شهر پارکلند در ایالت فلوریدا، در نظرسنجیها تنها ۵٢ درصد از مردم خواهان محدودیت در قوانین مربوط به حمل و مالکیت سلاح بودهاند، همیشه تحت فرهنگ غالب و رسانههای تحت نفوذ لابی اسلحه (انآرای) قرار داشتهاند. طبق معمول نیز بعد از بروز هر فاجعهای بهویژه زمانی که گریبان کودکان را میگیرد، ازجمله کشتار مدرسه «سندی هوک» در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما افکار عمومی تحت تأثیر شرایط عینی شاخصهای نظرسنجیها تغییر میکند، چنانکه بعد از کشتار چهارشنبه دو هفته پیش فلوریدا هم نظرسنجیهای جدید نشان میدهد که هماکنون حدود ٧٠ درصد از مردم با اعمال محدودیت درباره مالکیت و حمل سلاح موافق هستند. موضوع سلاح در آمریکا ریشه در فرهنگ و تمدن ۵٠٠ساله این کشور دارد که اسلحه رکن اصلی برای شکلبخشی به دولت- ملت آمریکایی شده است و بهویژه ایالتهای میانی و محافظهکار با بافت کشاورزی به دلایل متفاوت به سلاح وابسته بوده و لابی «انجمن ملی تفنگ آمریکا» نیز یکی از تأمینکنندگان اصلی کمپینهای انتخاباتی ریاستجمهوری و نمایندگان کنگره در جناح جمهوریخواهان است.
فاجعه قتل عام دبیرستانی در فلوریدا در روز چهارشنبه، ١۴ فوریه که ١٧ دانشآموز کشته شده، به وسیله یک جوان ١٩ساله و اخراجی از همین دبیرستان انجام شد و دوباره افکار عمومی این کشور را مانند زمان وقوع فاجعه دبستان سندیهوک به لرزه درآورد. هرچند زیر فشار همین افکار عمومی دونالد ترامپ، رئیسجمهوری راست افراطی و نزدیک به لابی حامیان اسلحه، مجبور شد پیشنهاد سنِ داشتن اسلحه را از ١٨ سال به ٢١ سال و همچنین بررسی سوابق روانی دارندگان اسلحه را مطرح کند؛ اما بلافاصله این پیشنهاد از طرف (انآرای) رد شد و به نظر میرسد بعد از فروکشکردن این موج دوباره در بر همان پاشنه سابق بچرخد. آنچه ابعاد ماجرا را بیشتر و خطرناکتر میکند، تهیه قانونی یک وسیله مکمل به نام «بامپ استاک» است که میتواند سلاح نیمهاتوماتیک را به یک سلاح اتوماتیک با قدرت بالا تبدیل کند؛ چنانکه در فاجعه لاسوگاس به وسیله «استیفن پداگ» که به قتل ۵٨ نفر منجر شد و در مورد اخیر هر دو ضارب برای کشتار بیشتر از این وسیله هم استفاده کردهاند. آنچه امروز برای جامعه آمریکا مهم است، چگونگی برخورد دولتمردان و نمایندگان کنگره درباره این وضعیت و حتی اصلاحات ناچیز پیشنهادی ترامپ دراینباره خواهد بود؛ اما نکته جالبتر آنجاست که به موازات تعمیق و تشدید اعتراضات به متمم دوم قانون اساسی درباره آزادی حمل و مالکیت اسلحه جدا از مخالفت (انآرای) رئیسجمهوری آمریکا پیشنهاد دیگری را هم چاشنی این خلاقیت خود میکند که نشان میدهد «وداع با اسلحه» در آمریکا تنها یک خیال واهی است.
ترامپ در چند دیدار و سخنرانی میگوید: «ضمن اتخاذ تدابیر دیگر، به معلمان داوطلب آموزش بهکاربردن سلاح داده شود و آنان را مسلح کنند تا خود به مقابله با تیراندازان احتمالی به مدرسهها بپردازند». این در حالی است که اکثریت معلمان آمریکا و ازجمله «ریک اسکات»، فرماندار فلوریدا، بهشدت با این پیشنهاد مخالفت کرده و گفتهاند «مسلحسازی کادر آموزشی» راهحل نیست و وظیفه حفاظت از دانشآموزان و شهروندان برعهده پلیس است.هماکنون مأمور حفاظت از دبیرستان «اسکات پترسون» از کهنهسربازان آمریکایی، به دلیل کوتاهی در انجام وظیفه بهشدت تحت فشار قرار دارد و حتی ترامپ نیز با تمرکز بر نقش او ضمن بزدلخواندنش گفته است: «اگر او (یعنی ترامپ) در این دبیرستان بود، حتی اگر سلاح نداشت، به طرف محل وقوع حادثه میدوید». این تصویر نشان میدهد وقتی فاجعه به تراژدی و تراژدی به کمدی تبدیل میشود، آن هم از طرف رئیسجمهوری و فرمانده کل قوای آمریکا، هرگز نباید انتظار تغییرات درخورتوجهی در وضعیت کنونی را داشت. تنها نقطه قوت مخالفان آزادی مالکیت و حمل سلاح، تلاش گسترده دانشآموزانی است که دیگر مدارس و مراکز آموزشی را نهتنها امن نمیدانند؛ بلکه به دلیل اینکه خود را در منطقه جنگی میبینند، گویا اینبار مصممتر از پیش علیه لابی اسلحه به میدان آمدهاند. این جنبش اعتراضی قرار است در ٢۴ مارس یک تظاهرات سراسری را در آمریکا سازماندهی و برگزار کند که با توجه به نزدیکی به زمان برگزاری انتخابات کنگره میتواند اهرم فشار قدرتمندی علیه نمایندگان حامی لابی اسلحه در کنگره به حساب آید. این موضوع اساسی را هم نباید نادیده گرفت که آمریکا بهعنوان کشوری که همیشه در عرصه بینالمللی در حال جنگ است، نیاز به تقدس فرهنگ اسلحه دارد که بدونتردید تبعات منفی آن جامعه شهروندی این کشور را هم تحت تأثیر خود قرار میدهد.
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
اردشیر زارعی قنواتی نویسنده و روزنامهنگار؛ روشنفکر و فعال سیاسی، تحلیلگر سرشناس ایرانی در حوزهی مسایل سیاسی و بینالملل است. از او مقالات فراوانی در نشریات ایران از جمله شرق و اعتماد و سایتهای معتبر خارج از کشور منتشر شدهاست.