نگاهی به خط تله‌کابین مسافربری شهری در بولیوی
در خبرها بود که روز یکشنبه ۱۲ اکتبر (تقریباً دو هفته پیش) انتخابات ریاست‌جمهوری و کنگرهٔ نمایندگان در کشور بولیوی برگزار شد. نتیجهٔ انتخابات این بود که اوو مورالِس (Evo Morales) رئیس‌جمهور کنونی این کشور مجدداً با اکثریت آرا (۶۱ درصد) و در همان مرحلهٔ اوّل به ریاست‌جمهوری انتخاب شد. اوو مورالِس خود از بومیان (به‌اصطلاح سرخ‌پوستان) این کشور است و در کنار رهبران کشورهای ونزوئلا و نیکاراگوئه و کوبا و آرژانتین و اوروگوئه و السالوادور… جزو رهبران چپگرای آمریکای لاتین محسوب می‌شود که گرایش سوسیالیستی دارند. این سوّمین بار است که مورالِس به ریاست‌جمهوری بولیوی انتخاب می‌شود. در اوضاعی که ریاضت و فساد و توطئه و جنگ و خون‌ریزی و مداخلهٔ نظامی و بمباران هوایی و درگیری‌های مسلحانهٔ داعش و امثال آن جزو رویدادهای مکرر و در صدر خبرهاست، باید گفت که این پیروزی مردم‌شادکُن نه‌فقط برای مردم بولیوی بلکه برای مردم آمریکای لاتین و جهان شادی‌آور و مایهٔ امید بود. غرض این نیست که حالا همه‌چیز گل‌وبلبل شده و همه دشواری‌ها رفع شده است و به قول معروف «هیچ ملالی نیست». ولی دست‌کم جای امیدواری است که در جاهایی در جهان، نیروهای برخاسته از میان مردم، به پشتوانهٔ حمایت‌های مردمی و به اتکای برنامه‌هایی که زندگی مردم عادی را بهبود می‌بخشد (و در عمل آن را ثابت کرده‌اند)، فرصت پیدا می‌کنند تا بتوانند به برنامه‌های خود به سود شهروندان عادی ادامه دهند. دولت مورالِس که به طور عمده از اعضای سازمان «جنبش به سوی سوسیالیسم» تشکیل شده است، در دو دورهٔ گذشته گام‌های عملی و ملموس زیادی برای بهبود زندگی مردم فقیر این کشور فقیر برداشته است، از جمله افزایش حداقل دستمزدها، کاهش فقر مطلق، ملّی کردن صنایع گاز و دیگر صنایع بزرگ، ایجاد راه و مدرسه و بیمارستان و تغییر قانون اساسی به سود مردم عادی و به‌ویژه بومیان کشور.
«متروی هوایی»
از جمله کارهای جالب دولت مورالِس، ایجاد خط تله‌کابین مخصوص حمل‌نقل مسافر در پایتخت (لاپاز) بود. این اوّلین بار است که از تله‌کابین به طور مشخص برای حمل‌ونقل شهری استفاده می‌شود. غالباً خطوط تله‌کابین را در پیست‌های اسکی یا در کوهپایه‌هایی که مناظر دیدنی دارند نصب می‌کنند که بیشتر جنبهٔ تفریحی و ورزشی دارد. برنامه‌ریزان شهری در بولیوی- لابد پس از بررسی‌های شهرسازی و مهندسی و امکان‌سنجی- این وسیله را برای کاهش ترافیک شهری و تسریع رفت‌وآمد مردم در شرایط خاص شهر لاپاز و شهر کناری آن، یعنی اِل آلتو (El Alto)، مناسب تشخیص دادند و اجرای آن را به دولت پیشنهاد دادند. البته این بدان معنا نیست که در همه جای دنیا می‌توان یا باید از این سیستم برای حمل‌ونقل شهری استفاده کرد. ولی از حق نباید گذشت که به خدمت گرفتن این سیستم، فکر جالبی بوده است! گفتنی است که هم‌اکنون سیستم‌های مشابهی نیز در کلمبیا، ونزوئلا و برزیل نصب شده است که غالباً از آنها برای رفت‌وآمد ساکنان کم‌درآمد شهرک‌های دوردست و اطراف مراکز شهری بزرگ استفاده می‌شود.
خط تله‌کابین مسافربری در پایتخت بولیوی، بین دو شهر لاپاز و ال آلتو کار می‌کند که در مجموع دو میلیون نفر جمعیت دارند، و هر دو روی کوهپایه‌های «آند» و در ارتفاع زیادی از سطح دریا واقع شده‌اند: لاپاز در ارتفاع ۳۶۵۰ متری و ال آلتو، که مرتفع‌ترین شهر بزرگ جهان است، ۵۰۰ متر بالاتر از لاپاز در ارتفاع ۴۱۵۰ متری واقع است. مسافرانی که با این خط تله‌کابین از یک نقطهٔ شهر به نقطهٔ دیگر می‌روند، منظرهٔ کوهستانی زیبایی نیز در برابرشان دارند. این طور که ویدئوهای منتشر شده از این خط مسافربری شهری نشان می‌دهند، ساکنان لاپاز و ال آلتو این وسیله را خیلی بیشتر از اتوبوس‌های شلوغ می‌پسندد که در راه‌بندان خیابان‌ها لاک‌پشتی حرکت می‌کنند و به‌خصوص در شلوغی صبح و عصر، سوار شدن به آنها خودش مکافاتی است. استفاده از تله‌کابین، زمان رفت‌وآمد مسافران را به نصف و حتّی یک‌چهارم کاهش داده است.
هزینهٔ اجرای این پروژه تا کنون ۲۳۴ میلیون دلار بوده است. مجموع ظرفیت هر سه خط قرمز و سبز و زرد تله‌کابین، ۱۸ هزار مسافر در ساعت و کل طول آن نزدیک به ۱۱ کیلومتر است. به عبارت دیگر، این سیستم، طولانی‌ترین خط تله‌کابین در دنیاست! سازندهٔ این خط، یک شرکت اتریشی است که متخصص ساخت خطوط تله‌کابین در نواحی کوهستانی است. مدیر پروژهٔ این شرکت می‌گوید که تله‌کابین شهری عرصه‌ای از بازار است که هنوز در مراحل اولیه‌اش است، ولی برای مناطق مسکونی پرجمعیت راه‌حل خیلی خوبی است، چون در غیر این صورت، کار مشکل می‌شود چون باید خانه‌ها و ساختمان‌های زیادی را خراب کرد تا بتوان راه تازه‌ای ساخت.
خط تله‌کابین لاپاز، که نام «تله‌کابین من» (Mi Teleférico) را بر آن گذاشته‌اند، مثل همهٔ خطوط مشابه با برق کار می‌کند که در نهایت می‌تواند به کاهش آلودگی ناشی از اتوبوس‌های بنزینی و گازوییلی کمک کند. بلیط تله‌کابین حدود ۳۵ درصد گران‌تر از بلیط اتوبوس است ولی به نظر می‌آید سرعت و راحتی آن برای مردم جبران قیمت گرانش را کرده است. تردیدی نیست که رضایت مردم از خدمات تازه‌ای که برای رفاه آنها ایجاد شده است، عامل مهمی در انتخاب سه‌بارهٔ اوو مورالِس بوده است.
ویدیوهایی را که نشریه‌های نیویورک و تایمز گاردین از خط تله‌کابینTeleférico تهیه کرده است می‌توانید در اینجا (http://nyti.ms/1oRA0zn) و اینجا (http://gu.com/p/3za4v/tw) ببینید.
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجله‌ی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریه‌‌ی «نمای ایران» آغاز به‌کار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید
