لیست قربانیان سیاسی به دروازه کاخ سفید رسیده است
شهرگان: صحنه سیاسی آمریکا بعد از برکناری “جیمز کومی” رئیس دایره تحقیقات فدرال آمریکا (اف بی ای) توسط “دونالد ترامپ” رئیس جمهوری در روز سه شنبه نهم ماه مه به شدت ملتهب شده است. تشدید اختلافات بین نهاد ریاست جمهوری با قوه مقننه و قضائیه آمریکا حول پرونده های گوناگون از جمله موضوع پر مناقشه فعلی در خصوص چگونگی ارتباط ستاد انتخاباتی وی با روسیه نه تنها دمکرات ها را یک دست در مقابل وی به صف کرده است که به نظر می رسد بسیاری از نمایندگان کنگره از حزب جمهوریخواه نیز نسبت به عملکرد رئیس جمهوری دچار تردید شده اند. اینکه در محافل آمریکایی در روزهای اخیر موضوع برکناری کومی با واقعه تاریخی رسوایی “واتر گیت” مقایسه می شود هم به لحاظ شکلی و هم محتوایی ریشه در همین در هم ریختگی ساختار سیاسی در مواجهه با چالش های داخلی دارد. برکناری جیمز کومی در شرایطی انجام شد که بحث پیگیری پرونده ارتباط ستاد ترامپ با روسیه بیش از همیشه در کنگره و افکار عمومی حساسیت برانگیز شده بود و رئیس اف بی ای هم به همین دلیل زیر ذره بین و فشار جهت حضور در کمیته های اطلاعاتی سنا برای توضیح این اتهام قرار داشت. در اظهارات ترامپ و دیگر مقامات کاخ سفید نیز در مورد این برکناری بیانات ضد و نقیضی از جمله اینکه رئیس جمهوری اعتماد خود را به کومی به واسطه نحوه برخورد با پرونده ایمیل های خانم “هیلاری کلینتون” از دست داده بود، رئیس اف بی ای اعتبار خود را دیگر در بین کارکنان این نهاد مخدوش کرده بود و اینکه اقدام رئیس جمهوری جهت صدور فرمان این برکناری بخاطر توصیه وزیر دادگستری “جف سشنز” و معاون او “رُد روزن اشتاین” بوده بر تردیدها افزوده است. این حکم در حالی صادر شد که کمیته های تحقیاتی سنای آمریکا هم زمان از “مایک فلین” مشاور امنیت ملی که توسط ترامپ منصوب شد اما زیر فشار کنگره به دلیل نوع ارتباط وی با سفیر روسیه برکنار و هم اکنون برای ادای توضیحات به کنگره فراخوانده شده است و در ذیل همان پرونده نیز جیمز کومی باید در مقابل این کمیته توضیح دهد، انجام گرفته است. از طرف دیگر اینکه در محافل آمریکایی گفته می شود که رئیس اف بی ای تحت فشار رئیس جمهوری برای عدم ارائه شواهد علیه خود به کمیته تحقیقات زیر بار این درخواست نرفته است و پس از این مجادلات در یک اقدام متناقض با پروتکل های سازمانی در حین ماموریت کاری خود از طریق تلویزیون خبر برکناری خود را متوجه می شود، به گمانه زنی ها و نیات پشت پرده موضوع بیشتر دامن زده است.
در حالی که همه نگاه ها به سمت این برکناری متمرکز شده بود دونالد ترامپ عصر همان روز با دعوت از “هنری کسینجر” وزیر امور خارجه دولت “ریچارد نیکسون” که در ماجرای واتر گیت مجبور به کناره گیری از مقام خود گردید، شائبه همسان پنداری این دو پرونده را بیش از پیش تقویت کرد. در چنین شرایطی ترامپ و مجموعه کاخ سفید بجای اینکه توضیحات قانع کننده یی را ارائه کنند دست به یک حرکت تحریک کننده دیگر هم زدند و به صراحت جیمز کومی را تهدید کردند که وی بهتر است قبل از اینکه متن مذاکرات خود با رئیس جمهوری را در اختیار خبرنگاران قرار دهد مطمئن شود که نوار مکالمات در اختیار نهاد ریاست جمهوری قرار دارد. اما این پایان داستان بازی موش و گربه بین ترامپ و جیمز کومی نبود چرا که منابع مسئول و آگاه در واشینگتن بلافاصله اعلان کردند که ضبط مکالمات امنیتی توسط کارکنان کاخ سفید غیرقانونی بوده و می تواند موجب پیگرد قضایی قرار گیرد. به موازات اوج گیری تنش ها و مخالفت ها در فضای سیاسی واشینگتن دونالد ترامپ با صدور یک فرمان اجرایی دیگر در روز پنجشنبه ۱۱ مه دستور تحقیق در باره شائبه تقلب در انتخابات را صادر و “مایک پنس” معاون ریاست جمهوری را مسئول هدایت یک کمیته ۱۵ نفره جهت بررسی این موضوع کرد. هر چند که ظاهرا هدف از صدور این فرمان رسیدگی به ادعای ترامپ در خصوص بررسی آرای غیرقانونی در صندوق رقیب خود هیلاری بوده است ولی تحلیلگران و بسیاری از سیاستمداران آمریکایی گفته اند که این فرمان برای فرافکنی و انحراف افکارعمومی از موضوع اصلی تحقیقات حول کمپین وی است. فشار به ترامپ جهت تناقض گویی وی و دفتر ریاست جمهوری بالاخره او را وادار کرد در روز جمعه با ارسال یک توئیت مبنی بر اینکه “در جایگاه یک رئیس‌جمهور بسیار فعال، با اتفاق های زیادی که می‌افتد، ممکن نیست که نمایندگان دولت من وقتی پشت تریبون می‌ایستند با دقت کامل صحبت کنند. شاید بهترین کار این است که همه نشست‌های خبری را تعطیل کنیم و پاسخ‌های مکتوب را به خاطر دقت، تحویل خبرنگاران بدهیم” یک واکنش تدافعی نشان دهد.
آنچه هم اکنون در عرصه سیاست واشینگتن می گذرد نشانه های یک تندباد سیاسی است که اگر به زودی مهار نشود می تواند تحولات پیش بینی نشده یی را موجب شود. نحوه برخورد کمیته تحقیقاتی کنگره با پرونده مایکل فلین که به “جعبه اسرار” کمپین ترامپ تشبیه می شود و فشار قاطع دمکرات ها در این خصوص که با حمایت بخشی از جمهوری خواهان هم همراه شده است، گام به گام عرصه را بر دونالد ترامپ تنگ تر می کند. ورود جیمز کومی به این تحقیقات و احتمال ارتباط برکناری وی با این پرونده یک شمشیر داموکلس بالای سر رئیس جمهوری است که بعضا با ساختار سیاسی موجود در واشینگتن هماهنگی نشان نمی دهد. هم زمان احتمال معامله دمکرات ها با جمهوریخواهان برای ختم این پرونده برای برکناری ترامپ و جانشینی معاون وی مایک پنس هم می تواند مطرح باشد که در چارچوب بازگرداندن ثبات به ساختار سیاسی می تواند مورد توجه کنگره و سیاستمداران ارشد آمریکایی در دو سوی طیف قرار گیرد. دونالد ترامپ چنانچه بتواند به سلامت از زیر این فشار خارج شود و تحقیقات کنگره حول ارتباط ستاد وی با روسیه ختم به خیر شود، در واقع ریاست جمهوری وی تا پایان دوره چهار ساله فعلی تضمین می شود. ولی در یک نکته نباید شک کرد و آن اینکه احتمال برکناری رئیس جمهوری که در ایالت های مرکزی به شدت مورد حمایت آمریکایی های سفید قرار دارد مستلزم پرداخت هزینه های سنگین و پیش بینی نشده یی است که می تواند ثبات ملی این کشور را به خطر اندازد. در چنین حالتی به نظر می رسد که مدیریت و مهار ترامپ برای حرف شنوی از الیگارشی قدرت در واشینگتن گزینه مطلوب ساختار سیاسی مستقر باشد. در یک چیز نباید شک کرد و آن اینکه ترامپ بعد از این چالش های ویرانگر شاید بتواند بقای خود را با دادن امتیاز به الیگارشی حاکم تضمین کند اما باید از خیر پدیده “ترامپیسم” و استقلال رای خود بگذرد. آمریکای کنونی در هر حالتی به شدت موقعیت رهبری خود در جهان تک قطبی فعلی را از دست می دهد و این ضمن اینکه می تواند امر مثبتی باشد اما در حالت یک “مار زخمی” نیز می تواند برای ایجاد تنش های جدید در جهان بسیار خطرناک باشد.
۲۳/۲/۹۶
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
اردشیر زارعی قنواتی نویسنده و روزنامه‌نگار؛ روشنفکر و فعال سیاسی، تحلیل‌گر سرشناس ایرانی در حوزه‌ی مسایل سیاسی و بین‌الملل است. از او مقالات فراوانی در نشریات ایران از جمله شرق و اعتماد و سایتهای معتبر خارج از کشور منتشر شده‌است.
