«جنگ قره باغ، منافع ملی و جنبش چپ ایران»
در طول ده روز اخیر در گیری و تشدید تنش نظامی بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان در حوزه کانونی «قره باغ» هم اینکه دو ملت همسایه را در تقابل با هم قرار داده است و هم شوربختانه موجب یک سری موضع گیریهای جانبدارانه در بین نیروهای سیاسی در ایران شده است. از یک طرف در چارچوب منافع ملی ایران و از طرف دیگر همزیستی خلقها و قومیتهای ایرانی، مواجهه با جهت گیریهای نادرست حکومتی و قومگرایانه در بخشهای آذری کشور بودهایم. این وضعیت نه تنها ثبات و صلح در منطقه قفقاز را بهم ریخته است و جانهای زیادی را از دو طرف منازعه گرفته است که زنگ خطری هم برای وحدت ملی در ایران بوده است. چنانچه به عکس گذشته محافل قدرتمندی در جمهوری اسلامی اصل بیطرفی را کنار گذاشته و تابع گرایشات مذهبی و متاثر از تاثیر بخش زیادی از مردم آذری در جانبداری از مواضع آذربایجان وارد صحنه شدند. چنانچه همگام با به خیابان آمدن گروههایی از آذری تبارهای ایرانی، امام جمعههای استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان هم با صدور بیانیه از مواضع آذربایجان دفاع کردهاند.
این بیانیه چهار امام جمعه از سوی مردم ایران و به خصوص نیروهای مترقی و فعالین سیاسی چپ داخل ایران کاملا محکوم است و نسبت به عواقب تفرقهافکتانه آن به صورت آشکار هشدار داده میشود. کمونیستهای ایرانی در موضوع جنگ قره باغ و تنش بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان، همچنان نقش صلحخواهانه و دعوت از طرفین برای پایان جنگ و شروع مذاکرات سیاسی را دنبال میکنند و نسبت به دخالتهای جنگ طلبانه بعضی از کشورهای خارجی از جمله ترکیه و شخص «رجب طیب اردوغان» هشدار میدهند. شوربختانه بعضی از نیروهای سیاسی مدعی چپ که در طول چند دهه گذشته از اندیشه مارکسیستی دور افتادهاند تابع هژمونی بعضی ار رهبران قومیتگرای خویش در حمایت از جمهوری آذربایجان مواضع مخربی را در پیش گرفتهاند. از جمله این احزاب میتوان از حزب چپ ایران و فرقه دمکرات آذربایجان نام برد که کاملا به خلاف اندیشه و پراتیک مارکسیستی به بهانههای مختلف از تهاجم آذربایجان به قره باغ مستقیم و غیرمستقیم دفاع کردهاند. بدون تردید اختلافات بین آذربایجان و ارمنستان که از قبل از فروپاشی شوروی و از سال، ۱۹۸۸ حول قره باغ کوهستانی شروع گردید و سپس تا پس از فروپاشی به جنگهای خونین فرارویید، هم پیچیده و هم به لحاظ حقوقی تابع «حق حاکمیت ملی» و «حق تعیین سرنوشت» ماهیت دوگانه خواهد داشت. به همین دلیل همهی چپهای واقعی و مارکسیستها در این منازعه هرگز نمیتوانند یکطرفه از یک سوی منازعه جانبداری کرده و رسوبات قومیتی و مناسبات نژادی ـ زبانی را در موضع گیری سیاسی خود دخیل کنند و به جای دعوت به صلح، جانب یک سوی این جنگ برادرکشی را بگیرند. جنبش چپ ایران هم اینکه دو کشور جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان را دعوت به پایان جنگ و روند صلح میکند و هم به حاکمیت جمهوری اسلامی و بخشهایی از مردم که خود را در صف بندیهای جنگی قرار می دهند، هشدار میدهد که این راه خطا و مخرب را دنبال نکنند و از محدود نیروهای مدعی چپ که در مسیر نادرست قرار گرفتهاند اخطار میدهد که به نام نیروی چپ در ورطه قومیتگرایی نغلتند.
۹۹/۷/۱۴
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
اردشیر زارعی قنواتی نویسنده و روزنامهنگار؛ روشنفکر و فعال سیاسی، تحلیلگر سرشناس ایرانی در حوزهی مسایل سیاسی و بینالملل است. از او مقالات فراوانی در نشریات ایران از جمله شرق و اعتماد و سایتهای معتبر خارج از کشور منتشر شدهاست.