دولت ائتلافی روباه؟

 [clear]
در تمام کشورهای جهان هر سال به‌بهانه‌های مختلفی صدها واژه یا اصطلاح تازه‌ای به ابتکار مردم طرح و ساخته می‌شوند و اغلب‌شان هم مورد پسند و توجه عمومی قرار می‌گیرند.

در کشور آلمان بنیادی به نام «انجمن زبان آلمانی» وجود دارد که یکی از وظایف سالیانه آن بررسی همین واژه‌های ابتکاری و پیشنهادی مردم است. با وجود سخت‌گیری‌های بسیار، هیأت ژوری آن انجمن هر سال یکی_‌دو اصطلاح پُرطنینی را که بیش‌ترین مبادله و بحث‌ها را در طول سال به‌دنبال داشت انتخاب می‌کنند. مثلن یکی از این انتخاب‌ها [که تا حدودی سازگارست با موضوع و بحث پُست حاضر] مربوط بود به انتخاب وزیران و تشکیل کابینه در چهار سال پیش. در سال ۲۰۱۳ که دو حزب بزرگ «مسیحی دمکرات» و «سوسیال دمکرات» به تنهایی یا در ائتلاف با حزب‌های کوچک‌تر نمی‌توانستند دولت اکثریت را تشکیل دهند؛ مردم با ابتکار خودشان در جهت تشویق دو حزب بزرگ به ائتلاف، واژه سیاسی «گروکو/Groko» را ساختند. این واژه که اکنون وارد ادبیات سیاسی آلمان هم شده است ترکیب کوتاه شده دو واژه «بزرگ» [گروسه/Grosse] و «ائتلاف» [کوئالیسیون/Koalition] است.

الان هم در ایران ما درگیر همین بحث تشکیل «دولت ائتلافی» هستیم. اما از آنجایی که هنوز هم وزن و اعتبار و کارنامه‌های حزب‌های موجود ناروشن و اغلب ماشین رأی جمع‌کنی هستند؛ توجه‌ها روی افراد متمرکز می‌گردند. از این منظر یکی از پیشنهادهای کلیدی این است که حسن روحانی بجای اسحاق جهانگیری، محمدرضا باهنر را بعنوان معاون اوّل انتخاب کند. این‌که چنین ائتلافی درست است یا غلط بحث دیگری است ولی، مطابق سنت سیاسی جهانی که هر دولت ائتلافی به‌طور سنبلیک باید نامی داشته باشد؛ شما چه نامی را برای دولت ائتلافی روحانی_باهنر پیشنهاد می‌دهید؟

تعداد محدودی از اصلاح‌طلبان در محافل خصوصی پیشنهاد دولت «روح نر» را داده‌اند. هنوز بطور دقیق نمی‌دانم که «روح نر» ترکیب کوتاه شده دو نام روحانی و باهنر است، یا یادآور دورۀ پدرخوانده‌گی ریاست جمهوری رفسنجانی؟

تعدادی از اصول‌گرایان پیشنهاد نام دولت «آتش بس» را داده‌اند. به زبانی دیگر این نام‌گذاری نوعی تهدید آشکاری‌ست به روحانی که اگر در دولت سهیم نباشیم، چوب لای چرخ دولت خواهیم گذاشت!

خود محمدرضا باهنر پیشنهاد «دولت تَداق»[تدبیر و اقدام] را داد. در واقع چنین پیشنهادی بیان سیاسی و آراسته‌ی همان پیشنهاد نظامی‌ای هست که اصول‌گرایان حامی سپاه پاسداران داده بودند: دولت آتش بس!

اما جدا از نام‌گذاری‌های بالایی‌ها، بخشی از ایرانیان نیز شبیه‌ی مردم آلمان نام بسیار بامسمایی را برای چنین ائتلافی انتخاب کردند: «دولت روباه»؟! که گویا در ظاهر ترکیب کوتاه شده دو نام روحانی و باهنر است. آیا می‌توان گفت که منظور واقعی سازندگان این واژه‌ی معنادار بدین علت است که با شکل‌گیری چنین ائتلافی کلاه بر سر رأی‌دهندگان خواهد رفت؟