از کرانه‌ها
فروتن از راننده می خواهد که قبل از حرکت به سوی هتل او را به کنار ساحل دریا ببرد.از رادیوی اتومبیل نوای یک ترانه آذری به گوش می رسد , اگر چه او هیچ وقت به زبان آذری صحبت نکرده است , اما آوای واژه ها برایش آشنا است.
اتومبیل با عبور از خیابان های شهر قدیمی باکو به ساحل دریا نزدیکتر می شود.فروتن شیشه پنجره اتومبیل را کمی پایین می کشد , نسیم خنکی که از سوی دریا می وزد پوست صورتش را نوازش می دهد.او از راننده می خواهد اتومبیل را متوقف کند , در را باز می کند و از اتومبیل پیاده می شود و به سوی ساحل قدم برمی دارد , احساس می کند دارد می دود , به ساحل که می رسد از کسی سو و جهت ایران را می پرسد.آب تقریبا به زیر زانوهایش رسیده است و نگاهش تا دوردست ها می رود.
*
آنا دختربسیار جوانی بود که در بحبوحه انقلاب مشروطه به همراه فتح الله خان اقبال از باکو به تبریز و از آن جا به تهران مهاجرت کرده بود , فتح الله خان چند سال قبل تر از جنبش مشروطه خواهان و با توسعه و رونق صنعت نفت در بندر باکو برای اشتغال به آن شهر مهاجرت کرده بود و به تدریج با شروع فعالیت های آزادیخواهانه در میان کارگران شاغل در منطقه قفقاز و ارتباط تنگاتنگ با مجاهدین با آغاز انقلاب به همراه دیگر مشروطه خواهان از منطقه قفقاز به تبریز و از آنجا به تهران عزیمت کرده بودند.
*
فروتن در حالیکه همچنان به آخرین نقطه ایی که در پس امواج کوتاه و بلندی که به سوی ساحل می آمدند , خیره شده بود با خود می گوید که نکند حسرت دیدار دوباره وطن مثل آرزوی مادربزرگ برای دیدار دوباره زادگاهش ابدی شود.
*
تلفن اتاق چندین بار به صدا در می آید و فروتن با جابه جا شدن بر روی تخت خواب دستش را به طرف گوشی تلفن دراز می کند و آن را کنار گوش خود می گذارد , صدای دختر جوانی از آن سوی خط شنیده می شود که به زبان انگلیسی خود را مدیرعامل کمپانی نفتی ایی معرفی می کند که فروتن برای آغاز همکاری با آن شرکت در زمینه اکتشافات میادین جدید نفتی از امریکا به آذربایجان سفر کرده است.دخترجوان از فروتن می خواهد که برای شب درضیافت میهمانی که به افتخار ورود او در عمارت مالک کمپانی برپا می شود شرکت کند.
اتومبیل در مقابل عمارت باغ توقف می کند و راننده از پشت فرمان خارج می شود و در عقب را برای فروتن باز می کند.بر بالای پله های عمارت مرد سالخورده ایی به همراه دختر جوان قدبلندی منتظر فروتن ایستاده اند , دختر جوان از پله ها پایین می آید و خود را معرفی می کند , آیگون ییلماز مدیرعامل و معاون مالک کمپانی که در واقع پدرش می باشد.
فروتن با راهنمایی و همراه آیگون از پله های عمارت بالا می روند و آیگون در نقش یک مترجم پدرش را معرفی می کند , فروتن به نشانه احترام به ییلماز پدر ابراز خوشوقتی می کند.
مدعوین اکثرا از مقامات ارشد دولتی آذربایجان , تعدادی از سفرای خارجی مقیم باکو و مدیران کمپانی های نفتی هستند.
فروتن محو تماشای معماری زیبای بنای عمارت می شود و از آیگون درباره قدمت بنا می پرسد. آیگون در جواب اشتیاق فروتن تاریخچه مختصری از میراث گرانقدر مادربزرگ پدری اش ارائه می دهد , و به فروتن پیشنهاد می کند تا قبل از آغاز رسمی مراسم ضیافت به اتفاق هم دیداری از قسمت های مختلف عمارت داشته باشند.
آیگون علاوه بر برخورداری از چهره زیبا نشان می دهد دختری مبادی آداب و آشنا به پروتکل های تشریفات است.
در طبقه دوم عمارت آیگون اتاقی را نشان فروتن می دهد که به گفته او اتاق اختصاصی مادربزرگش بوده است که هنوز بعد از سال ها از درگذشت او دکوراسیون اتاق و چیدمان وسایل شخصی اش تغییر نکرده است.
فروتن با ورود به اتاق احساس می کند فضا و سلیقه ایی که در چینش لوازم به کار گرفته شده است برایش آشنا است.
تصویر پرتره ایی که بر روی یکی از دیوارهای اتاق قاب شده است توجه فروتن را به خود جلب می کند , شباهت بسیار زیاد تصویر با آنا او را بر جای خود میخکوب می کند.
آیگون تقریبا شانه به شانه فروتن قرار می گیرد و می گوید : ” تصویر مادربزرگ است “.فروتن نگاهش را به سوی آیگون بر می گرداند و از او می خواهد کمی بیشتر درباره مادربزرگ و خانواده اش صحبت کند , آیگون که متوجه تغییر حالت در چهره فروتن شده است می گوید : “مادربزرگ علاوه بر دو برادر یک خواهر هم داشته است که با هم دوقلو بوده اند .متاسفانه مادربزرگ از سرنوشت خواهرش بی اطلاع می ماند , او سال های بسیار دور به همراه همسرش که یک مهاجر از تبریز بوده به آن سوی رودخانه ارس مهاجرت می کند و بعدها با روی کار آمدن بلشویک ها و قطع ارتباط و رفت و آمد ها به دو سوی ارس این بی خبری تا پایان عمر مادربزرگ ادامه پیدا می کند “.
فروتن دوباره نگاه از روی تصویر بر می دارد و به چهره آیگون خیره می شود , انگار چهره او هم برایش آشنا به نظر می آید .
کسی در بیرون از اتاق با انگشت به روی در چند ضربه ایی می زند و اجازه می گیرد و وارد می شود , پیش خدمتی است که به اطلاع می رساند مراسم ضیافت میهمانی در شرف آغاز است.آیگون از فروتن می خواهد به اتفاق هم به سوی سرسرای عمارت در طبقه همکف در جایی که بقیه میهمان ها حضور دارند بروند.
در حالی که فروتن به دنبال آیگون از اتاق خارج می شود , نگاهی به تصویر آنا در تلفن همراهش می اندازد و قطره اشکی و لبخندی که او و مادربزرگ آنا به هم می بخشند.
_ آبان ۱۳۹۸
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
مهدی توکلی تبریزی؛ متولد شهریور ۱۳۵۳ در شهر مشهد، دانش آموخته زبان و ادبیات انگلیسی در مقطع کارشناسی از دانشگاه فردوسی مشهد
آثار چاپ شده:
داستان های کوتاه ” نقطه , سرخط ” در دوهفته نامه امرداد
” یادم , تو را . . . ” در روزنامه شهروند امروز
” شمیم صلح ” در روزنامه همدلی
” آقای جنتلمن ” در روزنامه آفتاب یزد
” شب های خوش دزاشیب ” در روزنامه همبستگی
و…” یادبود ” در روزنامه روزان
