جهان در چنگال ابرشرکت‌های فراملیتی
غلامحسین دوانی – عضو انجمن اقتصاددانان بریتیش کلمبیا (APEBC)
گزارش سوئیس کردیت یونیون که به اهتمام سه نفر از برجسته‌ترین محققان اروپایی در سال ۲۰۱۳ تهیه شده نشان می‌دهد که بالغ بر ۳۷ میلیون شرکت در جهان وجود دارند که ۴۳.۰۶۰ شرکت در زمرۀ شرکتهای بین‌المللی قرار دارند. جالب آنکه از این تعداد ۷۳۷ شرکت در زمرۀ ابرشرکت‌های جهانی‌اند که مالک حدود ۸۰ درصد دارایی‌های جهان‌اند که ۱۴۷ شرکت اول آن، مالک حدود ۴۰ درصد دارایی‌های جهان هستند. محققان مذکور توانسته‌اند با طراحی یک مدل کروی جهان شرکتی را به تصویر بکشند که این تصویر گویای آنست که عمدۀ شرکتهای جهانی بصورت مستقیم و غیرمستقیم توسط ابرشرکت‌ها کنترل می‌شوند. از سوی دیگر سهام کنترلی این ۱۴۷ شرکت نیز توسط ۵۰ شرکت فراملیتی بزرگ نظیر بارکلی- مورگان استانلی- جی پی مورگان، یو بی اس، داچ بانک، گلدمن ساچ، آکساد و … کنترل می‌شوند. نگاهی به لیست این پنجاه شرکت نشان می‌دهد که کنترل اقتصاد جهان شرکتی در اختیار امریکایی‌ها قرار دارد. شرکت مکنزی نیز در یک تحقیق دیگر وضعیت ۲۰۰۰ شرکت برتر در سال ۲۰۱۳ را مطالعه کرده که خلاصه آن عبارتند از:
| شرح | درآمد ۲۰۰۰ شرکت برتر(۱) | درآمد ۱۰۰ شرکت برتر (۲) | درآمد ده شرکت برتر(۳) | نسبت ۳ به یک |
| کل درآمد (میلیارد دلار) | ۱۸.۰۰۰ | ۱۹۳/۱۱ | ۱.۷۵۰ | ۶/۴ |
| سود خالص | ۳.۰۰۰ | ۱.۱۷۷ | ۲۴۷ | ۸ |
| جمع داراییها | ۱۶۱.۰۰۰ | ۵۹.۴۲۵ | ۱۶.۱۳۳ | ۱۰ |
| ارزش بازار | ۴۴.۰۰۰ | ۱۳.۵۱۰ | ۲.۳۴۹ | ۳/۵ |
| درصد سود به ارزش بازار | ۸/۶% | ۷/۸% | ۱۰ |
نکته حائز اهمیت آنکه مجموع ارزش روز ۲۰ برند معروف جهان در سال ۲۰۱۳ معادل ۸۷۲ میلیارد دلار بوده که بیشترین ارزش متعلق به برند اپل (۹۸ میلیارد دلار) و کمترین آن هوندا (۱۸ میلیارد دلار) بوده است.
منبع: Globalization, Global corporation and Global government
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
غلامحسین دوانی؛ پژوهش‌گر اقتصادی و عضو انجمن اقتصاددانان حرفه‌ای بریتیش کلمبیا و از اعضای حسابداران خبره آمریکای شمالی
