سینمای تابستانی، رویاهایی نوستالژیک
اولین باری که سینمای تابستانی را تجربه کردم احتمالا پلاژ ستاد مشترک ارتش در نوشهر بود که افسران ارشد ارتش شاهنشاهی و خانواده هایشان یک یا دو هفته را در آنجا به استراحت و تفریح می پرداختند، سینمای پلاژ یک شب فیلم ایرانی و یک شب فیلم خارجی نمایش می داد که طبعا استقبال از فیلم های خارجی بیشتر بود و البته فرصتی هم برای من بود که با سینمای ایران آشنا شوم، رضا موتوری و همسفر را همانجا دیدم؛ تابستان هایی پر از خاطرات نوستالژیک، روزگار سپری شده خاطرات خوش کودکی که در آخرین تابستان پیش از جمهوری اسلامی به سر رسید!
[image src=”http://shahrgon.com/fa/wp-content/uploads/2015/06/Open-1.jpg” width=”550″ lightbox=”yes” align=”center”]
در آن سالها اما سینمای تابستانی در ایران گسترش بسیاری یافته بود، هر چند که از رونق سینمای داخلی به دلیل سانسور و ناتوانی در رقابت با محصولات خارجی کاسته شده بود اما علاوه بر تهران در چند شهر بزرگ سینمای تابستانی رواج داشت که بطور متناوب به نمایش فیلم های عامه پسند ایرانی و هالیوودی می پرداختند.
سینمای تابستانی که این روزها در نیمکره شمالی نیز بار دیگر در هر شهری در اروپا و آمریکا و آسیای دور مشتریان سینما را فرا می خواند اما ویژگی های خاص خود را دارد که تماشای فیلم در آن را با تماشای فیلم در سالن سرپوشیده سینما متمایز می سازد.
در سینمای رو باز یا تابستانی معمولا فیلم های عامه پسندی چون مد مکس (مکس دیوانه) به روی پرده می رود و و فیلم هایی چون اطلس ابر که به تفکر و تمرکز نیاز دارند یا انتظارات تماشاگر را به چالش می کشند معمولا برای این مخاطبان عام به نمایش در نمی آیند.
[image src=”http://shahrgon.com/fa/wp-content/uploads/2015/06/Open2.jpg” width=”550″ lightbox=”yes” align=”center”]
فیلم هایی که صحنه های خشن مانند حرام زاده های بی شرف یا صحنه های سکسی مانند زن حشری داشته باشند نیز برای نمایش در فضای باز انتخاب نمی شوند.
سینمای روباز یا تابستانی همچنین ویژگی های دیگری نیز از نظر مخاطب شناسی دارد که می توان برخی از آنها را چنین برشمرد:
- همراهی خانواده و یا زوجین به قصد تفریح
- همنوایی بیشتر تماشاگران
- تقویت خلق مثبت جمعی
- خارق عادت بودن برای مخاطب
- ارتباط ارگانیک با محیط تماشا و متغییرهای محیطی
برخی از جشنواره های فیلم جهان برای سینمای روباز خود مشهور هستند، جشنواره فیلم لوکارنو که یکی از قدیمی ترین جشنواره های فیلم جهان است و در میانه تابستان در شهر زیبای لوکارنو در جنوب سوئیس برگزار می شود به دلیل پرده سینمای بزرگ و میدان بزرگ شهر که به سالن سینمایی با هزاران تماشاگر بدل می شود مشهور است که تاکنون بزرگترین سینمای تابستانی جهان بوده است.
سینمای تابستانی یا رو باز که در انواع مختلف و به طور مشخص با دو شیوه تماشای فیلم در محل اکران موقت از جمله سینمای ساحلی (مثلا در جشنواره کن) و سینمای مخصوص خودروها (درایو این سینما) شناخته می شود معمولا بسیاری از خانواده ها را در ایام تعطیلات تابستانی به سینما می کشاند.
[image src=”http://shahrgon.com/fa/wp-content/uploads/2015/06/Open-3.jpg” width=”550″ lightbox=”yes” align=”center”]
تاریخچه سینمای تابستانی به سرآغاز پیدایش سینما و کاروان های سینمای سیار باز می گردد. با این حال نخستین سینماهای تابستانی در اوایل دهه ۲۰ قرن پیش در اروپا و آمریکا شکل گرفتند و سپس به شوروی راه یافتند.
نخستین سالن سینمای تابستانی رو باز در ایران توسط آرتاشش پاتماگریان در سال ۱۲۹۹ یعنی درست ۹۵ سال پیش در چنین روزهایی در خیابان امیریه تاسیس شد که به دنبال آن در آبادان و تهران نیز چند سالن سینمای تابستانی تاسیس شد.
سالها پس از محبوبیت درایو این سینما در آمریکا در سال ۱۹۴۸، اولین آن در ونک آغاز به کار کرد. به تدریج سالن های تابستانی در مرکز و جنوب شهر تعطیل و به شمال شهر محدود شد. پس از استقرار جمهوری اسلامی سینماهای تابستانی تعطیل و تا سالهای اخیر عملا نشانی از سینمای تابستانی در ایران نبود.
سینمای تابستانی لذت سینما رفتن را دوچندان می سازد و همواره بخشی از خاطره جمعی بسیاری از کودکان و نوجوانان است که فیلم هایی اغلب شاد و پرهیجان در آن دیده اند، دنیایی که بی شباهت به سینما پارادیزو نیست و از همان جنس؛ کشف، لذت، شادی و خاطره.
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
امید حبیبی نیا روزنامه نگاری سینمایی را از سال ۶۸ آغاز کرده و با اغلب نشریات سینمایی و فرهنگی از جمله مجله فیلم و روزنامه های ایران و همچنین بخش های مختلف تولید، خبر و تحقیق در رادیو و تلویزیون همکاری داشته است، وی از اعضای نخست انجمن منتقدان سینمای ایران بود و چند دوره نیز به عنوان داور انجمن و همچنین داور بخش فیلم های کوتاه جشنواره فیلم فجر به فعالیت پرداخت. او دهها تحقیق علمی در زمینه سینما، روانشناسی ارتباطات و ارتباطات به مجامع علمی بین المللی ارائه کرده است و در رشته های روانشناسی بالینی، کارگردانی سینما، تحقیق در علوم ارتباطات، مطالعات جهانی با گرایش تحقیق در رسانه ها به تحصیل و تدریس پرداخته است. وی همچنین با رسانه های بین المللی از جمله بی بی سی و فرانس ۲۴ نیز همکاری داشته است و سردبیر نشریه دو زبانه رسانه شناسی ست.
