اقتصاد کانادا و بریتیشکلمبیا در ۲۰۱۶: شمردن جوجههای آخر پاییز در سالی برای بیشتر قرض گرفتن
در سالی که گذشت، حزب لیبرال کانادا با شعار قرض گرفتن برای پیشرفت در اقتصاد دولت فدرال را تحویل گرفت و فراتر از آنچه قول داده بود، پول کم آورد، حالا که پاییز به پایان رسیده، دولت فدرال، دولت بریتیش کلمبیا، سازمانهای دولتی مثل سیآیبیسی و بیسی هایدرو و مردم، چقدر قرض همراه خودشان به سال آینده میبرند؟
جوجههای آخر پاییز دولت
اولین نگاهها در خبرهای سال به دولت فدرال دوخته بود. حزب لیبرال کانادا با شعار «مشاغل. رشد. سرمایهگذاری. آیندهای بهتر برای خودمان بسازیم.» در سال گذشته صحبت از این کرد که بر خلاف تلاشهای دولت محافظهکار، بیشتر از آنچه دولت در دست دارد پول خرج سرمایهگذاری در زیر ساختهای کشور بشود تا بتواند به آیندهای بهتر رسید.
برابر برنامه عمل حزب، پیشنهاد شد تا در بازه زمانی ۱۰ ساله، ۲۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری در زیر ساختهای اجتماعی مثل خانههای مقرون به صرفه و مهدکودکها بشود. در گذر ۴ سال، ۶ میلیارد و سپس در گذر ۱۰ سال، ۲۰ میلیارد دلار صرف ساخت زیرساختهای نوین بشود تا انرژیهای تجدیدپذیر، سرزمینی سبزتر و مشاغلی بیشتر برای کشور خلق شوند.
هرچند به وقت نوشتن بودجه سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ میلادی، رقمی که دولت پیشبینی کرد خرج میکند – یعنی قرض میگیرد – فراتر از آنچه پیشنهادش در زمان انتخابات مطرح شده بود، شد. برای سال جاری، ۲۹.۴ میلیارد دلار فراتر از پولی که دولت در درست دارد، بودجه در نظر گرفته شد.
برای بودجه ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸، پیشبینی شده است دولت مجدد ۲۹ میلیارد دلار دیگر فراتر از پولی که در دست دارد، خرج کند. هرچند در سه سال بعدی، این رقم بتدریج کمتر خواهد شد.
خب، دولت فدرال چقدر در مجموع مقروض است؟ اگر نزدیک به ۳۰ میلیارد دلار کمبود بودجه امسال را به قرضهای پیشین دولت فدرال اضافه کنیم، در دادههای سازمان آمار کانادا مربوط به سپتامبر ۲۰۱۶، دولت فدرال در مجموع ۶۲۵ میلیارد و ۲۷ میلیون دلار مقروض است.
به قرضهای دولت فدرال، «قرض ملی» میگویند. اگر این قرض را به تعداد ساکنین کشور تقسیم کنیم، بر اساس دادههای سیبیسی، به هر کانادایی، ۱۷ هزار و ۹۹۵ دلار قرض ارث میرسد.
این رقم البته جدا از قرضهای دولتهای استانی است. وقتی قرضهای دولتهای استانی را به قرض ملی جمع ببندیم، در مجموع کانادا حداقل با ۱ هزار و ۱۰۰ میلیارد دلار دلار روبهرو است.
هرچند بسته به اینکه یک نفر کجای کانادا زندگی میکند، قرضهای استانی و آنچه از مجموع قرضهای دولت فدرال و استانی به ساکنین یک منطقه شهری رسیده، به رقم متفاوتی ختم میشود.
به عنوان مثال، بر اساس دادههای سیبیسی، اگر شما ساکن شهر ونکوور باشید، در مجموع سهمتان از قرضهای دو دولت و آنچه دولت شهر ونکوور به جایتان خرج میکند، به رقم ۳۴ هزار و ۱۳ دلار میرسد.
یعنی سهمتان از قرض دولت شهری میشود ۱ هزار و ۵۶۴ دلار، سهمتان از قرضهای دولت استانی میشود ۱۴هزار و ۴۵۴ دلار و با اضافه کردن سهمتان از قرض دولت فدرال، به رقم فراتر از ۳۴ هزار دلار میرسید.
حساب و کتاب خانوارهای کانادایی
آخر سال، برای بسیاری خانوادهها، زمان برنامهریزی برای اقتصاد خانواده در سال آینده است. هرچند، خانواده میانگین کانادایی، از نظر بدهی وضع چندان خوبی ندارد. اگر کل کانادا را یک خانواده فرض کنیم، این خانواده در سالی که گذشت، به ازی هر ۱ دلار درآمد خود، ۱ دلار و ۶۵ سنت قرض گرفته بود.
در اولین ماههای سالی که گذشت، وقتی قرضهای حسابهای اعتباری خانوارهای کانادا را با قرضهای مورتگیج خانه و دیگر انواع وامها و قرضهای خانوادهها جمع زدند، مجموع قرض خانوارهای کشور به رقم ۱ هزار و ۹۳۳ میلیارد دلار رسید.
در ابتدای سال ۲۰۱۶، میانگین قرض یک کانادایی در حسابهای اعتباری و وامهای مربوط به ماشین، تحصیل و خرید وسایل، ۲۱ هزار و ۳۴۸ دلار بود و این رقم نسبت به سال پیشین خود، ۲.۷ درصد رشد کرده بود.
قیمت بالاتر تقریبا همهچیز، از غذا تا بیمه
قیمتها در سال آینده بیشتر میشوند. پیشبینی شده که خانواده میانگین کانادایی، در سال ۲۰۱۷ فقط ۴۲۰ دلار بیشتر از امسال خرج خرید غذا و رفتن به رستوران بکند.
هرچند افزایش قیمتها به قیمت غذا محدود نمیشود. در بریتیش کلمبیا، از ابتدای ماه ژانویه نزدیک به ۵۰۰ هزار خانوار با افزایش هزینه ماهیانه بیمه دولتی خودشان روبهرو میشوند. به این شکل که هر خانوار دو نفره که بیشتر از ۴۵ هزار دلار در سال گذشته درآمد خالص داشته باشد، ۱۶۸ دلار یا معادل ماهی ۱۴ دلار بیشتر از سال ۲۰۱۶، برای بیمه خود خواهد پرداخت.
سال قبل، دولت استانی گفته بود خانوادههای فقیرتر یا پولی پرداخت نکنند، یا کمتر پرداخت بکنند و در مقابل خانوادههای ثروتمند، بیشتر پرداخت بکنند. رقم ذکر شده در این خبر از یکی از سندهای منتشر شده از داخل دولت استانی توسط سیبیسی آمده است و ممکن است رقم نهایی افزایش بیمه متفاوت از این معرفی بشود.
هزینه بیمه درنهایت یکی از بحثهای انتخابات ۲۰۱۷ دولت استانی بریتیش کلمبیاست. از یک سو، حزب دموکرات نوین خواستار حذف هزینههای ماهیانه است، حزب لیبرال بریتیش کلمبیا همچنان بر دریافت این هزینه اصرار میورزد.
در ابتدای سال ۲۰۱۶ اعلام شد که ۸۵۰ هزار صورتحساب بیمه استانی به کندی پرداخت میشوند و این معادل ۴۶۲ میلیون دلار پولی است که بایستی به حساب شرکتهای بهداشت و درمان منتقل شود.
ابهام از افزایش نرخ آیسیبیسی
در ابتدای ماه نوامبر امسال، شرکت بیمه بریتیش کلمبیا (ایسیبیسی) نرخ پایهای بیمه اتوموبیل را در سطح استان، ۴.۹ درصد گرانتر کرد. سال قبل از آن، این نرخ، ۵.۵ درصد گرانتر شده بود.
هرچند گفته میشود این شرکت در تامین هزینههای خود دچار مشکل است و درخواست داده تا بتواند مجدد نرخ پایهای خود را گرانتر بکند. این شرکت اگر بخواهد به همین شکل به فعالیت خود ادامه بدهد، برابر پیشبینیهای خود این شرکت، در ۵ سال آینده بایستی این نرخ پایهای را ۴۲ درصد دیگر افزایش بدهد.
دولت استانی، دستور داده تا تحقیقی در مورد وضعیت مالی ایسیبیسی صورت بگیرد و نتیجه آن اعلام بشود. در مقابل شعبه استانی حزب دموکرات نوین خواستار این است که حسابدار جنرال کانادا وضعیت مالی این شرکت را مرور کند و نتیجه را اعلام کند.
تا زمانی که این مرورها منتشر شوند و یا اینکه نرخهای آیسیبیسی مجدد افزایش پیدا کنند، این شرکت، بیمه برخی ماشینهای لوکس را متوقف کرده است تا از هزینههای پیش روی خود کم کند. در مقابل این ماشینها میتوانند از بیمههای خصوصی استفاده کنند.
نگرانی از بدهی بیسی هایدرو: فراتر از ۷۶ میلیارد دلار
امسال دولت استانی بر افزایش قرضهای بیسی هایدرو با شروع اجرای پروژه گرانقیمت ساخت سد بر دره رودخانه صلح پافشاری کرد. پروژهای که ساخت آن بین ۹ تا ۱۲ میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت و مخالفان آن میگویند برق تولیدیاش برای پروژههای فرکینگ گاز مایع استفاده خواهد شد.
این در حالی است که بیسی هایدرو حداقل ۵۵ میلیون دلار به تولیدکنندگان برق میدهد تا برق تولید نکنند، ولی آماده فعالیت باشند، چون در سطح استان هماکنون به اندازه کافی یا فراتر از نیاز مصرفکنندگان، برق تولید میشود.
امسال قرضهای بیسی هایدرو از ۷۶ میلیارد دلار گذشت، یک علت اصلی نحوه قیمتگذاری برق توسط دولت استانی اعلام شده است. منتقدان میگویند این دولت در ۱۵ سال اخیر، قیمت برق را به عمد پایین نگه داشته است تا بتواند بر انتخابات تاثیر بگذارد.
این رقم قرض بانی نگرانی تحلیلگران اقتصادی شده است، چون تنها ۱ درصد افزایش نرخ سود این قرض، میتواند منجر به این بشود که این شرکت ۱۰ میلیون دلار در طول سال بیشتر پول سود بدهد و حجم قرضهایش ۱ میلیارد دلار دیگر بیشتر بشود.
بااینوجود حزب لیبرال حاکم بر دولت استانی قصد دارد در سه سال آینده، ۴ میلیارد دلار دیگر بر قرضهای بیسی هایدرو اضافه کند، یکی از دلایل، ساخت سد تازه به رغم مخالفت ساکنین محلی و ملتهای بومی منطقه است.
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
سیدمصطفی رضیئی، مترجم و روزنامهنگار مقیم شهر برنابی است. او نزدیک به سه سال است در کانادا زندگی میکند و تاکنون ۱۴ کتاب به ترجمه او در ایران و انگلستان منتشر شدهاند، همچنین چندین کتاب الکترونیکی به قلم او و یا ترجمهاش در سایتهای مختلف عرضه شدهاند، از جمله چهار دفتر شعر از چارلز بوکاووسکی که در وبسایت شهرگان منتشر شدهاند. او فارغالتحصیل روزنامهنگاری از کالج لنگرا در شهر ونکوور است، رضیئی عاشق نوشتن، عکاسی و ساخت ویدئو است، برای آشنایی بیشتر با او به صفحه فیسبوکاش مراجعه کنید.