بدبینی یا خوشبینی: تاثیرگذاریهای انتخاب ترامپ بر کانادا
بعد از انتخاب دونالد ترامپ بر ریاست جمهوری امریکا، این سوال در کانادا طنین انداخته که این انتخاب، چه تاثیرهایی بر کشور خواهد داشت.
در اولین نگاه، انتخاب رییسجمهور امریکا، یک موضوع داخلی مرتبط به مردم این کشور است، ولی در نگاهی فراتر از آن، آینده کانادا از موضوع روابط بینالملل، ارتش و مرزبانی گرفته تا موضوع مهاجرت، تغییرات اقلیمی و صادرات، درهم تنیده تغییرات سیاسی همسایه جنوبی خود است.
این فهرستی از اصلیترین موضوعهایی است که در کانادا، تحتتاثیر انتخاب رییسجمهور ترامپ قرار خواهند گرفت:
نفتا: سرنوشت سه چهارم صادرات کانادا
در اول ژانویه ۱۹۹۴، نفتا، یا توافقنامه تجارت آزاد در امریکای شمالی، مابین کشورهای کانادا، امریکا و مکزیک اجرایی شد تا بزرگترین منطقه تجارت آزاد جهان در آخرین سالهای قرن بیستم میلادی خلق کند.
بیش از دو دهه از اجرای این توافقنامه گذشته است و تا به امروز، نفتا به کانادا کمک کرده است تا حجم گستردهتری از صادرات داشته باشند. در سال شروع اجرای این توافقنامه، حجم تبادلات بین دو کشور، ۲۸۸ میلیارد دلار امریکا بود و این رقم در سال ۲۰۱۵، از رقم ۱ هزار میلیارد دلار امریکا گذشت.
ترامپ میگوید نفتا به اقتصاد امریکا ضربه زده است و باعث شده تا حجم گستردهای از کارخانههای تولیدی کشور به مکزیک منتقل شوند. او میخواهد نفتا لغو بشود. این موضوع، سرنوشت سه چهار صادرات کانادا به همسایه جنوبی خود را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.
چون مشخص نیست چه جایگزین نفتا خواهد شد. این موضوع همچنین بر گذر از مرزهای کشور هم تاثیرگذار خواهد شد.
دیگر قرارهای مرتبط به تبادلات آزاد مابین کشورها، از جمله موضوع تپپ یا پیمان همکاری کشورهای حوزه اقیانوس آرام که کانادا هم در کنار امریکا آن را قبول کرده، ولی مراحل تصویب آن هنوز طی نشدهاند، نیز آیندهای مشخص ندارند و بسته به نظر دولت تازه، ممکن است شاهد تغییراتی عمده باشند یا در کل کنار گذاشته شوند.
ناتو: احتمال صحبت از افزایش بودجه نظامی کانادا
ناتو، سازمان همکاری کشورهای آتلانتیک شمالی، پیمانی نظامی است که به کشورهای عضو خود اجازه استفاده مشترک از نیروهای نظامی را در دفاع و امنیت سرزمینهای خود میدهد. هرچند این پیمان، شرایطی مشخص کرده است که یکی از آنها، اطمینان از سرمایهگذاری کافی در زمینه دفاع و امنیت است.
هر کشور عضو، متعهد به این است که معادل ۲ درصد تولید ناخالص ملی خود را صرف دفاع کند. کانادا سالهاست کمتر از این رقم را خرج ارتش و سازمانهای دفاعی خود میکند و بعد از اجرای برنامه کاهش بودجه ارتش در سالهای اخیر، برنامهای برای افزایش آن ندارد. ترامپ مشخصا از کشورهای عضو ناتو در طول تبلیغات خود خواسته بود تا سهم خود در زمینه این پیمان را انجام بدهند.
تغییرات اقلیمی: سرنوشت پیمان پاریس
از نظر ترامپ، تغییرات اقلیمی یک هجمه ساخت چینیهاست تا فعالیتهای اقتصادی امریکا را فلج کنند. او خواستار خروج امریکا از پیمان پاریس است، همچنین میخواهد مقررات مرتبط به محیطزیست از برنامههای اقتصادی کشور کنار بروند.
پیشتر، چندین مرتبه پیمانهای زیستمحیطی، از جمله پیمان کیوتو، به نتیجه نرسیدند، چون امریکا از قبول یا اجرای آن خودداری کرد. آیا پیمان پاریس هم به سرنوشتی مشابه روبهرو میشود؟ جواب آن در ماههای آینده مشخص خواهد شد.
هرچند وضعیت کنونی کره زمین به قدری نسبت به تغییرات اقلیمی آسیبپذیر است که از یک سو دولت چین به ترامپ در موضوع پیمان پاریس هشدار داده، از سویی دیگر پیشنهاد تحریم امریکا در صورت عدم اجرای این پیمان مطرح شده است.
همچنین هم دیگر دولتها، هم افراد ساکن امریکا، بخصوص جوانان و کودکان، میتوانند این دولت را به خاطر بیتوجهی به تغییرات اقلیمی که آیندهای برای آنان باقی نمیگذارد، به دادگاه بکشانند. البته به نتیجه رسیدن مواردی این چنین در دادگاهها، زمانبر و البته بسیار هم گرانقیمت خواهد بود.
نفت آلبرتا: خط لوله کیاستون ایکسال
باراک اوباما ساخت خط لوله کیاستون ایکسال برای انتقال نفت آلبرتا به ایالتهای جنوبی امریکا را وتو کرده بود. ترامپ میگوید مذاکره برای ساخت این خط لوله دوباره امکانپذیر خواهد شد، البته اگر امریکا حداقل صاحب ۲۵ درصد سود ساخت این مسیر انتقال سوختهای فسیلی بشود.
مهاجرت: کانادا آماده ورود مهاجران با اصالت مکزیکی
در حالی که از پیش از انتخابات امریکا، احتمال افزایش موج مهاجرهای امریکایی به کانادا مطرح شده بود، ولی دولت بیشتر آماده ورود مهاجران با اصالت مکزیکی است که از امریکا ممکن است دیپورت بشوند.
این پیشبینی برای ورود مهاجرهای مکزیکی البته بیشتر به خاطر اجرای توافق تازه بین دو کشور است که از اول دسامبر امسال، به مسافرهایی که با پاسپورت مکزیکی وارد کانادا میشوند، اجازه میدهد بدون ویزا از مرزهای کشور عبور کنند.
در عمل چه خواهد شد؟
ترامپ قول داده است تا ۲۵ میلیون شغل درست کند و با کاهش مالیاتها و سرمایهگذاری در زیرساختها، اقتصاد امریکا را قدرتمند کند. اگر چنین بشود، این تاثیری مثبت بر اقتصاد کشور خواهد گذاشت.
این خوشبینی هم مطرح است که ترامپ در طول تبلیغات انتخابات خود، حرفی منفی در موضوع کانادا و دولت کشور نزده است. تا انتقاد او، نظام بهداشت و درمان کشور است و اینکه میگوید هر سال هزارها کانادایی برای استفاده از امکانات پزشکی به امریکا میآیند.
سوال نهایی برای کانادا در این است که اگر نفتا لغو شود، چه چیزی جایگزین آن خواهد شد. یا اینکه این پیمان چطور بازنویسی خواهد شد تا نظرهای سه کشور را برابر شرایط تازه دنیا شامل بشوند.
همچنین از تغییرات اقلیمی گرفته تا موضوع پیمان ناتو، دولت امریکا در عمل میخواهد چه چیزی را تغییر بدهد و اینکه این تغییرها چطور کانادا را درگیر خود خواهند کرد.
تا آن زمان، نخستوزیر جاستین ترودو خوشبین است و میگوید دو کشور بر پایه ارزشهای مشترکشان بر «امیدواری و رویاپردازی» بنا شدهاند.
او در متن پیام تبریک خود به رییسجمهور ترامپ گفت: «ما با تمامی افراد در سرتاسر جهان کار میکنیم. با همسایههایمان هم در تعامل خواهیم بود و با دولت رییسجمهور ترامپ کار خواهیم کرد، تا در مسیر مثبت، نه تنها برای کاناداییها و امریکاییها، بلکه برای تمامی جهان، گام برداریم.»
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
سیدمصطفی رضیئی، مترجم و روزنامهنگار مقیم شهر برنابی است. او نزدیک به سه سال است در کانادا زندگی میکند و تاکنون ۱۴ کتاب به ترجمه او در ایران و انگلستان منتشر شدهاند، همچنین چندین کتاب الکترونیکی به قلم او و یا ترجمهاش در سایتهای مختلف عرضه شدهاند، از جمله چهار دفتر شعر از چارلز بوکاووسکی که در وبسایت شهرگان منتشر شدهاند. او فارغالتحصیل روزنامهنگاری از کالج لنگرا در شهر ونکوور است، رضیئی عاشق نوشتن، عکاسی و ساخت ویدئو است، برای آشنایی بیشتر با او به صفحه فیسبوکاش مراجعه کنید.