سانسور و سرکوب هفتگی؛ زندان و عدم امکانات درمانی برای اعضای کانون نویسندگان ایران
طی یک سال گذشته حداقل ۶ عضو کانون نویسندگان ایران بازداشت، محکوم و یا برای سپری کردن حکمهای خود به زندان منتقل شدند. اتفاقی که نشاندهنده افزایش فشار و سرکوب اهالی قلم و فکر در جامعه است. با این حال کانون نویسندگان ایران در محدوده آنچه بهنام قدرت از آن باقی مانده، با انتشار بیانیههایی مخالفت خود را با سرکوبها و محدودیتها همچنان اعلام میکند.
از اول دی ۱۳۹۸ تاکنون، آرش گنجی، امین مرادی، بکتاش آبتین، رضا خندان مهابادی، کیوان باژن و علیرضا نوری حداقل شش عضو کانون نویسندگان ایران هستند که یا بازداشت و مواجه با پروندههای قضایی شدند و یا برای اجرای احکام خود، در شرایطی که ویروس کرونا در ایران روزانه جان صدها نفر را میگیرد، به زندان منتقل شدند.
از سوی دیگر از ۳۰ دی ماه امسال تاکنون با اعزام دو عضو کانون نویسندگان ایران از زندان اوین به بیمارستان برای درمان بیماریهایشان ممانعت شده است.
«رضا معینی»، مسئول میز ایران «سازمان گزارشگران بدون مرز» به «خبرنگاری جرم نیست» میگوید: «کانون نویسندگان ایران قدیمیترین نهاد مدنی و همزمان ممنوعه ایران است، چه در نظام گذشته و چه نظام کنونی. این کانون همواره مورد تعرض هر دو حکومت قرار گرفته ولی پس از جمهوری اسلامی و از همان سال آغاز جمهوری اسلامی کانون مورد تهاجم شدیدتری قرار گرفت و از آن سال تاکنون نه تنها ما شاهد آزار و اذیت، بازداشت و حکم زندان اعضایش هستیم؛ بلکه شاهد قتل و اعدام برخی از آنها هم بودیم. از سعید سلطانپور که اعدام شد تا محمدجعفر پوینده و محمد مختاری که به قتل رسیدند؛ دیگر اعضایی که نقشه قتلشان ناموفق ماند و بعد اعضای زیادی از کانون که مجبور به تبعید خودخواسته شدند.»
رضا معینی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۸ عضو کانون نویسندگان ایران درگیر پرونده قضایی هستند، گفت: «اینها نشاندهنده سرکوب آزادی بیان است و بیانگر این است که قدیمیترین نهاد مدنی ایران همچنان زیر پای نظام در حال ضربه خوردن است.»
«علیرضا نوری»، نویسنده، شاعر و عضو کانون نویسندگان ایران، هفته گذشته روز پنجشنبه ۲۳ بهمن از سوی ماموران پلیس اطلاعات و امنیت همدان در منزلش بازداشت شد و برای اجرای حکم دو سال زندان خود به زندان همدان منتقل شد.
براساس اطلاعات خبرگزاری هرانا، «علیرضا نوری» در خرداد ۱۳۹۶ به اتهام «توهین به مقدسات» در شعبه ۱۰۴ دادگاه کیفری دو همدان محاکمه و پس از آن به دو سال زندان محکوم شد. مستندات اتهام او اشعارش بوده است که دادگاه آنها را «اشعار موهن در فضای مجازی» خوانده است.
اگرچه نوری به حکم خود اعتراض کرد؛ اما این حکم در آبان ۱۳۹۶ در دادگاه تجدید نظر عینا تایید شد. حدود دو سال پس از تایید این حکم، او در تاریخ دوم تیر ۱۳۹۹ برای اجرای حکمش به شعبه پنجم اجرای احکام همدان احضار شد؛ اما در همانجا گفته شد که به دلیل شیوع ویروس کرونا اجرای آن به تعویق میافتد.
اما چند ماه بعد و در حالی که هنوز ویروس کرونا در ایران بیداد میکند، او بدون ابلاغیه قبلی و با بازداشت در خانهاش برای اجرای حکم به زندان منتقل شد.
همچنین «آرش گنجی»، نویسنده، مترجم و منشی هیات دبیران کانون نویسندگان ایران فقط به دلیل ترجمه یک کتاب به ۱۱ سال زندان در دادگاه انقلاب محکوم شد.
او در تاریخ اول دی ۱۳۹۸ با هجوم ماموران امنیتی به منزلش بازداشت و به بند ۲۰۹ تحت کنترل وزارت اطلاعات در زندان اوین منتقل شد و نهایتا در تاریخ ۲۹ دی همان سال با قرار وثیقه ۴۵۰ میلیون تومانی آزاد شد. او پس از چند جلسه دادگاه در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی به اتهامات «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی»، «تبلیغ علیه نظام»، «عضویت و همکاری با گروهک مخالف نظام» مجموعا به ۱۱ سال حبس محکوم شد.
«ناصر زرافشان»، وکیل او در خبرها عنوان کرد که مصادیق این سه اتهام به دلیل ترجمه یک کتاب به نام «کلید کوچک، دروازهای بزرگ» از سوی آقای گنجی بوده است. این کتاب به تحولات کردستان سوریه میپردازد. او اکنون منتظر رای نهایی دادگاه است.
«امین مرادی»، شاعر و عضو دیگر کانون نویسندگان ایران نیز هشتم آذر ۱۳۹۹ در منزلش بازداشت و روانه زندان اوین شد و پس از ۱۰ روز در تاریخ ۱۷ آذر ماه با قرار وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی با قرار وثیقه آزاد شد. هنوز علت بازداشت او رسانهای نشده است. اما نگرانی از بازداشت مجدد او و یا اعلام حکمش وجود دارد.
از سوی دیگر «بکتاش آبتین»، «رضا خندان مهابادی» و «کیوان باژن» که هر سه در یک پرونده مشترک به دو اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به زندان محکوم شدند؛ در تاریخ ۲۰ مهرماه برای اجرای احکام خود به زندان اوین منتقل شدند. در حالی که دوستان و تعدادی از اعضای کانون نویسندگان به نشانه اعتراض به حکم، آنها را تا جلوی زندان اوین بدرقه کردند.
براساس اخبار کانون نویسندگان ایران، رضا خندان مهابادی و کیوان باژن هر دو به دلیل بیماریهای نیاز به درمان خارج از زندان را دارند؛ اما به دلیل مخالفت با درخواست آنها مبنی بر پوشیدن لباس معمولی به جای لباس زندان برای اعزام به بیمارستان، از انتقال آنها جلوگیری شده است.
رضا خندان، دچار بیماری فشار خون و آرتروز گردن و کیوان باژن دچار بیماری تیروئید است. کانون نویسندگان در تاریخ ۳۰ دی ماه از ممانعت انتقال خندان به بیمارستان و در تاریخ ۲۱ بهمن ماه از ممانعت انتقال کیوان باژن خبر داد.
کانون نویسندگان ایران در اردیبهشت ۱۳۴۷ فعالیت خود را بهعنوان نهادی فرهنگی، صنفی و غیرانتفاعی بهطور رسمی و علنی آغاز کرد. ۴۹ نویسنده از موسسان کانون نویسندگان در آن زمان بودند؛ از جمله سیمین دانشور، بهرام بیضایی، غلامحسین ساعدی، هوشنگ ابتهاج، جلال آل احمد، احمدرضا احمدی، محمدعلی سپانلو، سیاوش کسرایی، نادر نادرپور.
در سال ۱۳۷۳، متن «ما نویسندهایم» که بعدتر به «متن ۱۳۴» نیز معروف شد؛ باعث بازداشت، طرح نافرجام قتل نویسندگان و بعدتر قتلهای زنجیرهای شد. در متن مذکور، ۱۳۴ نویسنده، منتقد، مترجم و شاعر خواستار آزادی بیان و قلم شده و به سانسورهای حکومت اعتراض کرده بودند. با این حال همین نامه باعث طراحی ماجرای معروف اتوبوس ارمنستان در تاریخ ۱۶مرداد۱۳۷۵ شد. در آن روز به دستور مسئولان وقت وزارت اطلاعات قرار بود، اتوبوسی حامل ۲۰ مسافر که از چهرههای مطرح ابدی و فرهنگی بودند، با سقوط در دره به قتل برسند. طرحی که البته نافرجام باقی ماند.
اما بعدتر در پروژه قتلهای زنجیرهای وزارت اطلاعات ایران، دو عضو کانون نویسندگان به نامهای جعفر پوینده و محمد مختاری به قتل رسیدند.
در طی سه دهه گذشته بازداشت و صدور احکام برای اعضای کانون نویسندگان ایران از جمله «فرج سرکوهی»، روزنامهنگار آغاز شد و همچنان ادامه دارد که تاکنون حداقل چهار عضو این کانون در زندان به سر میبرند و دو عضو دیگرش در انتظار حکم یا تایید حکم خود هستند.
همچنین بسیاری از اعضای کانون به دلیل شدت فشارها ترک ایران را به ماندن ترجیح دادند.
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجلهی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریهی «نمای ایران» آغاز بهکار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید