افزایش نرخ بهره بانکی و اثرات آن بر بخش مسکن
علیرغم تصمیم هفته گذشته بانک مرکزی کانادا مبنی بر ثابت نگاه داشتن نرخ بهره پایه (prime rate) ، همچنان باور عمومی بر این است که در آیندهای نه چندان دور، این نرخ افزایش یافته و بر اساس آن بهره کلیه وامهای مسکن (شناور، ثابت و خط اعتباری) نیز افزایش خواهند یافت. افزایشی که با توجه به بهبود نسبی وضعیت اقتصادی و خروج از دوران رکود، ناگزیر می نماید. بر این اساس کارشناسان اقتصادی در تلاشند تا با در نظر گرفتن کلیه عوامل جانبی، پیش بینی درستی از آینده بازار مسکن داشته باشند.
نتایج زیر از پیش بینی و گزارش اخیر بانک رویال کانادا (RBC) که به تازه گی منتشر شده، استخراج گردیده است.
ü {C}{C}افزایش نرخ بهره بانکی در دو سال آینده هرچند سبب جلوگیری از رشد صعودی قیمت خرید و فروش املاک میشود، اما با وجود این باعث نخواهد شد تا قیمتها از میزان فعلی پایین تر رود.
ü {C}{C}اغلب گزارشها و پیش بینیها تمرکز خود را بر روی بررسی نتایج منفی افزایش نرخ بهره گذارده اند. غافل از اینکه افزایش نرخ بهره بانکی از طرفی سبب رونق اقتصادی و بهبود وضعیت بازار سرمایه خواهد شد. بانک رویال کانادا پیش بینی کرده که نکات مثبت و منفی این تغییر در جهت خنثی نمودن اثرات یکدیگر عمل خواهند کرد.
ü {C}{C}رشد فعلی قیمت املاک (افزایش قیمت خانه منهای میزان تورم) در بازه ۱/۲ تا ۱/۶ درصد قرار گرفته که در مقایسه با متوسط ۱۰ ساله اخیر که در بازه ۵/۴ تا ۶ درصد بوده بسیار پایین تر میباشد.
ü {C}{C}ساخت و ساز فراوان آپارتمان در ۱۰ ساله گذشته سبب افزایش میزان آپارتمانهای خالی (vacant) در کانادا گشته است. با این حال در حل حاضر نسبت آپارتمانهای خالی به تعداد کلّ آپارتمانهای ساخته شده در کشور، بسیار کمتر از مینگین ۴۰ ساله اخیر آن است.
ü {C}{C}هر چند رشد تعداد سرمایه گذران در بخش آپارتمان سبب افزایش قیمت این واحد در بازار مسکن گردیده، از طرفی نیز سبب افزایش عرضه (supply) واحدهای اجاره ای در مقابل میزان تقاضا (demand) و بر هم خوردن تعادل آن شده است. قابل ذکر است که میزان تقاضا در این بخش برای مدت زیادی بیشتر از میزان عرضه آن بوده است.
در آینده نزدیک باید دید که این عوامل مختلف چگونه بر میزان قدرت خرید و استطاعت مالی مشتریان تاثیر خواهد گذاشت. از طرفی افزایش نرخ بهره باعث بالاتر رفتن میزان پرداختهای ماهانه وام مسکن خواهد شد که خود به طور مستقیم سبب کاهش توانایی مالی متقاضیان می شود. از طرفی دیگر این افزایش سبب کاهش رشد قیمت بازار مسکن خواهد شد که خود به طور غیر مستقیم سبب افزایش قدرت خرید میشود.
سپس همانطور که گفته شد افزایش نرخ بهره بانکی سبب رونق اقتصادی شده که این خود به صورت عاملی در جهت افزایش نرخ مسکن در بازار عمل خواهد نمود.
مجموعه این کنشها و واکنشها آینده بازار املاک در کانادا را ترسیم خواهد نمود. طبیعی است که هر چه میزان آگاهی خود را از تحولات اقتصادی افزایش دهیم، با آمادگی بیشتری به استقبال آینده و مشکلات احتمالی آن خواهیم رفت.