انتشار «روایتی از ادبیات فارسی در تبعید، از ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۲» ملیحه تیرهگل
به این وسیله به اطلاع میرساند که از ملیحه تیره گل، نویسندهی مقیم آمریکا، مجموعهای شامل ۱۴ جلد با عنوان «روایتی از ادبیات فارسی در تبعید، از ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۲» توسط نشر آفتاب در دست انتشار است. تاکنون، هفت جلد آن منتشر شده و در اختیار همگان قرار دارد. دکتر عزیز عطائی، ویراستار و صفحه آرای همهی آثار ملیحه تیرهگل و ناشر برخی از آنهاست. عزیز عطائی در معرفیی این نویسنده و کتابهایش به چند نکته اشاره دارد از جمله به این که:
به عنوان خواننده، ویراستار، صفحهآرا، و ناشر آثار ملیحه تیره گل به چند نکتهی اساسی در کار او اشاره میکنم. نخست این که او نویسندهای است جویا و سخت کوش برای یافتنِ پاسخ؛ سخن را نه از نیمه میآغازد و نه در نیمه راه رها میکند. در مجموعهی «روایتی از ادبیات فارسی در تبعید» نیز تا«روایتِ» خود را از افت و خیزهای ذهنی و عینیی متن فارسی در تبعید به گنجینهی زبان و تاریخ ایران بسپارد، گام به گام پیش میرود؛ و زنجیره را حلقه به حلقه میسازد: پیشینهی فرهنگ ایران را میکاود؛ انقلابهای ایران را درمینوردد؛ تبعیدیان را در مسیر شرایط پس از انقلاب ۱۳۵۷ قرار میدهد تا «مؤثرهای کانونی»ی آنها را معرفی کند؛ شرایط سیاسی/ اجتماعی/ فرهنگیی سرزمینهائی که ما تبعیدیان را به خود راه دادهاند (اکثراً سرزمینهای غربی) از «پیشینه» گرفته تا اکنون، با عنوان «مؤثرهای پیرامونی» شناسائی میکند، تا نشان دهد که ما در چه فرهنگی و در چه اتمسفری نفس میکشیم و چه تأثیراتی پذیرفتهایم؛ یک جلد کامل از مجموعه را به «روشنفکر و روشنفکری» و «تاریخ کانون نویسندگان ایران» اختصاص میدهد؛ در جلد ششم («ادبیات سیاسی»)، اول «نهادهای پایداری» و «جنبشهای سیاسی» را معرفی میکند (در بخش «۱»)؛ و بعد، در بخش «۲»، به «نقد و نظرهای سیاسی» میپردازد؛ با «ادبیات ، اما نمونهوار یاد میکند؛ جلد نهم، ساحتِ داستان کوتاه و رمان و نمایشنامه و فیلمنامه را میپیماید؛ در جلدهای دهم و یازدهم، طول و عرض «شعر» فارسی در تبعید را در هم میکوبد؛ در جلد دوازدهم «نقد» را و گفتمانهای مربوط به آن را نشانه میرود. در جلدهای سیزدهم و چهاردهم پیرامون گفتمانهای «اقلیتهای قومی» و «اقلیتهای دینی» و آثارشان نمونههائی به دست میدهد؛ و نهایتاً، به گفتمانهای «عشق و جنسیت»، «همجنسخواهی»، و «اروتیسم» در ادبیات فارسی در تبعید میپردازد. […]
البته ملیحه تیره گل پیش از این، مقدمهی این مجموعه را با عنوان «مقدمهای بر ادبیات فارسی در تبعید، از ۱۳۵۷ تا ۱۳۷۵» در حدود ۶۰۰ صفحه تدوین کرد، و من آن را در سال ۱۳۷۸/ ۱۹۹۹ در مرکز انتشاراتیی «یو تاچ» منتشر کردم، که سال بعد به چاپ دوم هم رسید. به نظر من، آن کتاب، از این رو به عنوان «مقدمه»ی مجموعهی حاضر برشمرده میشود که در آن، مفاهیم فلسفی/ روانشناختی در نقد ادبیاتِ فارسی در تبعید به گونهای علمی/ نظری توضیح داده شده است. اما در ۱۴ جلد بعدی، کارکردِ ناشی از همان مفاهیم مورد مداقهی این نویسنده بوده است.
نکتهی قابل ملاحظهی دیگر، بیطرفیی ملیحه تیرهگل است در نقد، پژوهش، و بررسی؛ او در هیچ حالت انتقاد را با دوستی و دشمنی، یا با موافقت و مخالفت شخصی در هم نمیآمیزد. و این در حالی است که امر «داوری» را از وظایفِ نوشتهی خود میداند، اما نظر خود را «شخصی» برآورد نمیکند، و در همان حال، داوریِ خود را «حرف آخر» تلقی نمیکند.
——————–
عزیز عطائی ( PhD در برنامه ریزی آموزشی از دانشگاه تگزاس در شهر آستین)
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجلهی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریهی «نمای ایران» آغاز بهکار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید