بیت کوین؛ پونزی مجازی

مزیت ویژه معاملات بیت کوین به ویژه برای باندهای مافیائی و جنایتکاران سازمان یافته مالی عدم انتقال اطلاعات مالی یا شخصی به شبکه‌های دیگرست. البته نباید فراموش کرد که اصل محرمانگی در بیت کوین کاملاً بستگی به نرم افزار قابل استفاده است که بهرحال طراحان نرم افزار و شبکه‌های اپلی کیشن قادر به استفاده از این اطلاعات ‌می‌باشند.

غلامحسین دوانی

مدت‌هاست که موضوع معاملات مجازی پدیده‌ای به نام بیت کوین در شبکه‌ها در رسانه‌های اجتماعی مطرح شده است. از آنجا که اساساً در جامعه فلک زده ما هر گونه پدیده‌های نوین بدون بررسی آثار و عواقب آن به سرعت مثل مد روز مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد .

واقعیت آن است که جهان دیجیتال نیازمند اقتصاد دیجیتالی است و بسیاری افراد ترجیح میدهند معاملات خود را بصورت ناشناس انجام دهند تا علاوه بر محفوظ و محرمانه بودن معاملات از پرداخت هزینه‌های اجتماعی نظیر مالیات نیز فرار نمایند. علاوه بر آن معاملات شبکه‌ای بیت کوین راهکار مناسب جهت پول شوئی نیز به شمار ‌می‌رود زیرا هیچگونه فرآیند قانونی بر آن مترتب نیست مضافاً بر آنکه انجام عملیات فیزیکی بانکی مدت بردار (تحت ضابطه ساعات کار بانک) بوده اما انجام عملیات بیت کوین مدت بردار و تعطیل بردار نبوده و کارمزد آن بسیار نازل است.

مزیت ویژه معاملات بیت کوین به ویژه برای باندهای مافیائی و جنایتکاران سازمان یافته مالی عدم انتقال اطلاعات مالی یا شخصی به شبکه‌های دیگرست. البته نباید فراموش کرد که اصل محرمانگی در بیت کوین کاملاً بستگی به نرم افزار قابل استفاده است که بهرحال طراحان نرم افزار و شبکه‌های اپلی کیشن قادر به استفاده از این اطلاعات ‌می‌باشند.

 و با توجه به جوی که عمدتاً از سوی بازیگران سهم باز اندرفواید بیت کوین و بیت کوین بازی در آورده اند به ناچار تا آنجا که اطلاعات در دسترس است این پدیده مورد کنکاش قرار ‌می‌گیرد.

• پس از فروپاشی اتحاد جاهیر شوروی و صرفه جوئی حاصل از بودجه جنگ ستارگان و روانه شدن این منابع مالی در بازارهای مالی و مسکن و از آنجا که حجم عظیم منابع آزاد شده قادر نبود بازار سهام را به بلعد ایده ابزارهای مالی و توسعه فن آوریهای غارت پول در قالب پدیده‌های نوینی به نام قراردادها، آپشن، اولیت بندی خرید و فروش آتی مطرح و به سرعت ابزارهای مالی به عنوان سلاحهای کشتار جمعی مالی مطرح شدند. در واقع بنیاد فروپاشی بازارها در سالهای ۲۰۰۸ به بعد همین ابزارهای مالی بود که فاقد هرگونه پشتوانه عملی و صرفاً تولید ثروت کاغذی ‌می‌کردند. امروزه اقتصاد مبتنی بر ابزارهای مالی را بخش غیر واقعی اقتصاد و اقتصاد مبتنی بر تولید و خدمات را بخش واقعی اقتصاد ‌می‌نامند.
• بعد از اولین سقوط آزاد بازار سهام در سال ۱۹۹۸، طراحان و مبدعان بازارهای نوین پدیده جدیدی را به نام ارز سری که بعدها ارز دیجیتالی هم نامیده شد راه اندازی کردند. از آنجا که در بحرانهای ۱۹۹۸ به بعد اشخاص و نهادهای متعددی بعنوان بنیان سقوط بازار معرفی و افشاء شدند، طراحان این پدیده جدید اساس ناشناخته و با نام‌های مستعاری که هیچگونه رد و نشانی از آنان وجود ندارد، ایده پرداز بیت کوین شدند و در واقع برای تبری از مسئولیت، عملاً‌ مسئولیت آتی این پدیده را که یک مفهوم بیش نیست بر عهده خود خریداران و فروشندگان بیت کوینی و اگذار کردند تا هیچکس مقصر شناخته نشود زیرا عملاً ظاهراً هیچ دولت، بانک مرکزی و یا نهاد مستقل قانونی مسئولیت بیت کوین را بر عهده نگرفته و صرفاً گفته ‌می‌شود شخصی به نام ساتوشی ناکاموتو در یک فهرست ایمیل رمزنگاری شده مشخصات اولین بیت کوین را منتشر کرده است. اینکه این شخص مذکر، مونث، شخصیت حقیقی، با چه ملیتی و کجا مستقرست تاکنون مشخص نگردیده است؟! یعنی در جهانی که شبکه‌های ماهواره‌ای از راه دور لرزش دست، شبکه‌های چشمی و یا شناسه‌های کامپیوتر، افراد را شناسائی ‌می‌کنند ، این بانی بیت کوین شناسائی نگردیده است که همین خود بر ترفند جهانی این پدیده تاکید دارد.
• بیت کوین (Bitcoin) نوعی واحد پول دیجیتال و در واقع واحد پول رایج در شبکه است که اخیرا در بین کاربران ایرانی رواج پیدا کرده است. اما واقعاً بیت کوین چیست و از کجا آمده است؟ این پدیده اولین باراوایل فوریه سال ۲۰۰۹، در پی مقاله‌ای که توسط برنامه نویس ژاپنی به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) منتشرکرد به دنیا معرفی شد. این برنامه نویس مرموز که تا کنون هیچ گونه اطلاعات شخصی از خود در دسترس قرار نداده در وب‌سایت (P2P Foundation) برای اولین بار از پول دیجیتال حرف زد و نوشت:

  “من یک سیستم پرداخت الکتریکی متن‌باز (Open Source) ایجاد کرده‌ام که بیت کوین نامیده می‌شود، با سیستم کنترل‌کننده‌ی غیرمتمرکز، بدون سرور مرکزی یا تکیه بر نهادهای‌ اعتباری.”

  ناکاموتو واحد پولی ای خلق کرد و آن را بیت کوین نامید که ترکیبی از کلمات بیت به معنای واحد اطلاعات کامپیوتری و کوین که به معنی سکه است. البته پول اختراع شده توسط او هیچ شباهتی به سکه یا اسکناس نداشت، هیچ اثری از کاغذ، مس، نقره یا طلا در ساخت این پول عجیب نبود، فقط ۳۱ هزار خط برنامه و یک اعلامیه اینترنتی. ناکاموتو ادعا کرده بود که مردی ۳۶ ساله اهل کشور ژاپن است و اعلام کرده بود که بیش از یک سال وقت صرف نرم افزاری به نام بیت کوین کرده و انگیزه خود از این کار را خشم زیاد از وضعیت فاجعه بار اقتصادی برشمرد. وی افزود که ‌می‌خواسته واحد پولی اختراع کند که تحت تاثیر سیاست‌های غیر قابل پیش بینی مالی، دزدی‌های بانکداران و سیاست نباشد. به طور کلی نرم افزار بیت کوین قابلیت‌های قابل توجهی مانند تراکنش‌های بی واسطه به هر نقطه‌ای از جهان و نداشتن کارمزد یا بسیار کم بودن آن برای این تراکنش‌ها است. از دیگر خصوصیات نرم افزار این است که مردم ‌می‌توانند بدون هیچ واسطه‌ای انتقالات مالی انجام دهند، به علاوه هیچ کس از خارج سیستم قادر به تولید پول بیشتری نیست. بانک‌های مرکزی و دولت‌ها نقشی در تولید بیت کوین ندارند. در بیت کوین همه چیز بر پایه رمزنگاری است نه بر پایه اعتماد.

  بانک‌ها همواره بر تبادل الکترونیکی مالی نظارت دارند، تا کسی نتواند یک پول را دو بار خرج کند! درباره پول نقد چنین مساله‌ای مطرح نیست زیرا نمی توان یک اسکناس را به دو نفر همزمان داد، اما در مورد پول دیجیتال همواره این خطر وجود دارد که یک پول چند بار خرج شود. ناکاموتو راه حل هوشمندانه‌ای با استفاده از روش رمزنگاری ارائه کرد. نرم افزار بیت کوین تمام تبادلات مالی را رمزنگاری ‌می‌کند، فرستنده و دریافت کننده بیت کوین در هر مبادله با رشته‌ای از اعداد شناخته ‌می‌شوند اما یک مدرک عمومی از حرکت هر بیت کوین در تمام شبکه منتشر ‌می‌شود. در این مبادلات نام طرفین مبادله محفوظ است اما همه ‌می‌توانند انتقال پول را مشاهده کنند بنابر این نرم افزار اجازه نمی دهد یک پول دو بار خرج شود. یک زنجیره بلوکی (Block chain) محلی برای ثبت تراکنش‌های عمومی است که به اشتراک گذاشته شده است و کل شبکه بیت کوین را شامل ‌می‌شود. همه تراکنش‌های تایید شده در این زنجیره ثبت ‌می‌شوند. به‌این ترتیب ‌می‌توان در تراکنش‌های جدید بررسی کرد که بیت کوین‌هایی که خرج ‌می‌شوند متعلق به فرستنده هستند یا خیر.

  کارشناسان معتقد هستند کسانی که پروژه بیت کوین را به انجام رسانده اند درک بسیار عمیقی از رمزنگاری داشته اند و از هوش بسیار بالایی برخوردارند و مفاهیم رمزنگاری را به صورت نوینی با هم ترکیب کرده اند.  ساتوشی ناکاموتو(به انگلیسی: Satoshi Nakamoto) نامی است که توسط فرد یا افراد ناشناخته‌ای برگزیده شده است که بیت کوین را طراحی کرده اند. آنها همچنین اولین پایگاه داده بلاک چین را طراحی کردند. هدف آنها برای اولین بار برای حل مشکل دوگانگی برای پول دیجیتال بود. آنها تا دسامبر ۲۰۱۰ در حال توسعه ی بیت کوین بودند

ناکاموتو در گزارش بنیاد P2P ادعا کرد که مردی است که در ژاپن زندگی ‌می‌کند و در تاریخ ۵ آوریل ۱۹۷۵ متولد شده است. اما گمانه زنی‌ها درباره هویت واقعی ناکاموتو عمدتاً بر روی تعدادی از کارشناسان رمزنگاری و علوم کامپیوتری غیر ژاپنی که در ایالات متحده و اروپا زندگی ‌می‌کنند متمرکز شده است. هویت واقعی «ساتوشی ناکاموتو» تا امروز مخفی مانده است.

در اکتبر ۲۰۰۸، ناکاموتو مقاله‌ای را در سایت metzdowd.com منتشر کرد که بیت کوین را به عنوان یک ارز دیجیتالی معرفی ‌می‌کرد. بیت کوین یک ارز دیجیتالی بر روی متد نقطه به نقطه است. در ژانویه ۲۰۰۹، ناکاموتو اولین بیت کوین نرم‌افزاری را که شبکه را راه اندازی کرده بود و اولین واحد رمزنگاری بیت کوین را منتشر کرد، به نام بیک کوین‌ها منتشر کرد ناکاموتا یک وب سایت با نام دامنه bitcoin.org ایجاد کرد و تا اواسط سال ۲۰۱۰ همکاری با سایر توسعه دهندگان در بیت کوین را ادامه داد. حدوداً این زمان، او کنترل کلیه سورس کد و مستند سازی شبکه را به گاوین اندرسون انتقال داد. همچنین چندین دامنه مرتبط را به اعضای مختلف بیت کوین انتقال داد. و مشارکت خود را در این پروژه متوقف کرد. ناکاموتو تا مدت کوتاهی قبل از غیبت ، تمام اصلاحات خود را بر روی کد منبع انجام داد

مخترع بیت کوین یک پیام متنی را در اولین بلوک معدن با عنوان”در آستانه نجات دوم برای بانک‌ها” خوانده است، گذاشت. این متن به یک عنوان در The Times که در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹ منتشر شده اشاره دارد. این نشانه قوی نشان ‌می‌دهد که اولین بلوک زودتر از این تاریخ استخراج شده است. بلوک ژنیک دارای نشانه زمانی ۱۸:۱۵:۰۵ GMT در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹ است. این بلوک بر خلاف تمام بلوک‌های دیگر است که در آن بلوک قبلی برای مرجع وجود ندارد. او استفاده از کد سفارشی را برای استخراج آن ضروری کرد. تمبر ثبت شده بر روی بلوک‌های بعدی نشان ‌می‌دهد که ناکاموتو سعی نکرده تا تمام بلوک‌های اولیه را صرفاً برای خود کند.

ناکاموتو در هنگام بحث در مورد مسائل فنی هیچ اطلاعات شخصی از خود را افشا نکرده است. اما در گزارش بنیاد P2P در سال ۲۰۱۲ ادعا کرد که مردی ۳۷ ساله است که در ژاپن زندگی ‌می‌کند. اما عده ی زیادی به دلیل استفاده از انگلیسی کامل و روان در مستند نویسی نرم‌افزار همچنین پیام‌ها در فروم، هویت ژاپنی او را زیر سوال برده اند.

گفته می‌شود که ناکاموتو پس از آن نیز به توسعه نرم‌افزار بیت کوین در کنار توسعه‌دهندگان دیگر ادامه داد اما کمی بعد با ارتباط با یکی از توسعه‌دهندگان به نام گرین آندرسون ، مدیریت پروژه را به او داده و خود در اواسط سال ۲۰۱۰ از پروژه ناپدید شد.^.او در همان زمان کنترل دامنه اینترنتی bitcoin.org را نیز در اختیار اعضای شبکه  بیت کوین قرار داد. بررسی‌های بعمل آمده ازمعاملات تراکنش عمومی نشان میدهد که آدرس‌های شناخته شده ناکاموتا بیانگر مالکیت او بر یک میلیون بیت کوین بوده که  در سال ۲۰۱۳ برابر با ارزش ۱٫۱ میلیارد دلار آمریکا و در تاریخ ۱۷ دسامبر ۲۰۱۷ ارزش این تعداد بیت کوین‌ها بیش از ۱۹ میلیارد دلارشد. در چنین صورتی او ۴۴مین شخص ثروتمند دنیا تلقی میشود؟!.

بعدها در تاریخ دوم ماه می سال ۲۰۱۶ یک دانشمند رایانه‌ای استرالیائی به نام کریگ رایت که متولد ۱۹۷۰ بود ادعا کرد که همان ساتوشی ناکاموتو است. طبق مقالات منتشر شده توسط BBC و Economist وی توانسته یک پیام را توسط کلید خصوصی مربوط به اولین تراکنش بیت کوین امضا کند. اما کماکان هویت اصلی این افراد ناشناخته باقیمانده است!

گفته می‌شود همانطوریکه هیچکس مالک تکنولوژی که در ورای ایمیل استقرار دارد نیست، هیچکس هم صاحب یا مالک بیت کوین نیست؟ این گزاره بغایت نادرست است زیرا همگان ‌می‌دانند که تکنولوژی که ایمیل ماحصل آنست در شبکه‌های اینترنتی نهفته و چنانچه شبکه گوگول و یاهو  دچار اشکال گردد gmail و  yahoo.mail کارکرد خود را از دست ‌می‌دهند لذا مالکان گوگول، یاهو، هات میل و … در واقع صاحبان واقعی تکنولوژی و  ایمیل‌ها و اپلیکیشن‌های حادث از آ« هستند . بنابراین نمیتوان پذیرفت که تکنولوژی بیت کوئین نیز بی صاحب باشد ؟!.

تحقیقات شبکه‌های شیپوری نظیر ویکی لیکس، آسانژ و … نشان ‌می‌دهد که صاحبان تکنولوژی‌های برتر (ایالات متحده آمریکا، سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا) از طریق اپلیکشن‌های سفارشی به شرکتهای سازنده موبیل نظیر اپل، سامسونگ و … عملاً اختیار کنترل استفاده کنندگان موبیل‌ها را بدست گرفته لذا در عصر حاضر جاسوسی فناوری و حملات سایبرفتسیک جایگزین عملیات فیزیکی شده است. لذا اینکه هیچکس مالک بیت کوین نیست بیشتر یک شوخی است؟!

عملکرد بیت کوین:

برای ورود به شبکه بیت کوین ایجاد یک حساب کاربری تحت پروتکل بیت کویتها در فرایندی رقابتی و تمرکز زدایی شده که استخراج نام دارد، الزامی است . این فرایند مستلزم آن است که افراد از شبکه برای خدمات خود، جایزه دریافت کنند. استخراج کنندگان بیت کوین تراکنش‌ها را پردازش کرده و با استفاده از سخت افزار تخصصی، شبکه را ایمن کرده و در عوض آ بیت کویتهای جدید جمع آوری ‌می‌نمایند.

طراحی پروتکل بیت کوین به گونه‌ایست که بیت کویتهای جدید را با نرخ ثابتی تولید ‌می‌کند. به‌این ترتیب استخراج بیت کوین یک کسب و کار رقابتی خواهد شد. اگر استخراج کنندگان بیشتری به شبکه بپیوندند، سودآوری مرتبا دشوار خواهد شد و استخراج کنندگان باید بدنبال بازده برای کاهش هزینه‌های استخراج باشند. هیچ مرجع مرکزی با توسعه دهنده‌ای، اختیار آنرا ندارد تا سیستم را برای افزایش سود ،‌کنترل یا دستکاری کند. هر ند بیت کوین در جهان، هر آنچه را که در تطابق با قوانینی که انتظار ‌می‌رود سیستم از آن پیروی کند، نباشد حذف خواهد کرد.

بیت کویتها با نرخی کاهنده و قابل پیش بینی ، تولید ‌می‌شوند. تعداد بیت کویتهای جدیدی که هر سال تولید ‌می‌شود، بطور اتوماتیک در طول زمان نصف ‌می‌شود تا اینکه مجموع بیت کویتهای موجود به ۲۱ میلیون برسد. از این هنگام به بعد، دیگر بیت کویتهایی صادر نخواهد شد. در این نقطه، احتمالاً بطور اختصاصی به استخراج کنندگان بیت کوین مقدار کمی کارمزد تراکنش پرداخت خواهد شد.

در استخراج طوری سرمایه گذاری کند تا نیمی از قدرت محاسباتی شبکه را در کنترل خود درآورد و بتواند آخرین تراکنشها را بلاک کرده یا برگشت دهد. اما هیچ تضمینی نیست که آنها بتوانند این قدرت را حفظ کنند. چرا که میزان سرمایه گذاریش باید بیشتر از تمام استخراج کننده‌های دیگر در جهان باشد.

بیت کوین از این جهت که فقط تا ۲۱ میلیون عدد از آن ساخته خواهد شد، منحصر به فرد است. اما این هرگز یک محدودیت بشمار نمی‌آید، چون بیت کویتها ‌می‌توانند با واحدهای کوچکتر از یک بیت کوین، مثلاً بیت شمارش شوند. یک بیت کوین ۰۰۰ر۰۰۰ر۱ بیت است. اگر در آینده با کوچکتر شدن اندازه متوسط تراکنش نیازی احساس شود، بیت کویتها ‌می‌توانند تا ۸ رقم اعشار (۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۱ بیت کوین) و بطور بالقوه حتی واحدهای کوچکتر، تقسیم گردند.

فرمول محاسباتی تعداد بیت کوین‌ها عبارتست از :

در حال حاضر گفته میشود ۱۶ میلیون از ۲۱ میلیون بیت کوین‌ها ممکن است وجود داشته باشند. گفته ‌می‌شود هر چهار سال یکبار و یا بازاری هر ۲۱۰ هزار بیت کوین ر اول سال ۲۰۱۱ شاهد ۸/۵ میلیون بیت کوین بوده‌ایم که در آخر چهار ماه آتخر سال ۲۰۱۷ شاهد ۷۸/۱۶ میلیون بیت کوین بودیم.در سال ۲۰۱۳ FBI با دستگیری قاچاقجی معروف راس باودربخت (معروف به مرد جاده ابریشم) به ۱۴۴ هزار بیت کوین به ارزش ۵/۲۸ میلیون دلار دست یافت که قیمت آن در حال حاضرحدود ۲ میلیارد دلارست .

شاید بهترین تعبیری که در مورد بیت کوین بتوان بکار برد اینست که بیت کوین توسط هکرهای ناشناس برای ما (و صد البته شناسا برای سازمانهای جاسوسی نظیر سیا و کی جی پی) بوجود آمده است. بنظر نگارنده این فرض بعید نیست که خود آمریکائی‌ها برای تست زنی پول دیجیتال این پدیده را گسترش داده باشند تا بتوانند بر مبادلات پولی دیجیتالی حکمرانی نمایند.

شاید استقبال شدید فعلی از بیت کوین واکنش عصبی برخواسته فناوری اطلاعات به نابسامانی نظام مالی و پولی جهانی است که با  نوعی در مخالفت با قدرت دلار شکل گرفته است. مرکز تحقیقات کنگره امریکا بیت کوین را یک نوع ازر دیجتالی نظیریه نظیر (تراکنش‌های فاقد نیاز به بانکهای واسطه) در فرآیند متن باز (کد یارانه‌ای کنترل کننده که برای عموم مردم قابل مشاهده است) این نظام جدید باصطلاح پولی غر متمرکز و تراکنش‌های آن بوسیله کاربران نظام پرداخت بیت کوین صورت ‌می‌گیرد. فازغ از اینکه سازمان مالیاتی آمریکا بیت کوین را یکنوع دارائی محسوب که ‌می‌تواند مشمول مالیات باشد بررسی مختصات و مشخصات بیت کوین نشان ‌می‌دهد که بیت کوین بیش از آنکه به یک ارز شبیه باشد بلکه یک کالای مجازی (Virtual Merchandise) است.بطور مثال  سازمان مالیاتی آلمان آن را یک ابزار مالی جدید و ارز خصوصی تلقی ‌می‌کند که در زمره پول الکترونیکی نمی‌گنجد. در حال حاضر حدود ۱۲ میلیون بیت کوین در گردش است که در بازار تولید مکرر آن حداکثر در سال ۲۰۱۴ در سطح ۲۱ میلیون بیت کوین محدود خواهد شد. با توجه به‌اینکه هر بیت کوین تا ۸ رقم اعشار قابل تقسیم است حجم کل بیت کوین‌های قابل خرج کردن بیش از ۲ هزار تریلیون خواهد شد. پایه مبادلات تراکنش‌های بیت کوین ارزهای رفرمایه است بدین معنی که برای ارزیابی تراکنش‌ها و نظارت بر تولیدب یت کوین‌های جدید از اصول رمزنگری (یعنی ارتباطاتی که از دید اشخاص ثالث محفوظ است) استفاده ‌می‌شود.

حجم تراکنش‌های معاملاتی روزانه بیت کوین در ششم ژانویه   ۲۰۱۷ معادل۶ /۳ میلیارد دلار بوده که هر شخص ‌می‌تواند پردازش تراکنش‌های خود را با استفاده از توان محاسباتی سخت افزاری که ویژه اینکارست. انجام دهد این عمل استخراج (Mine) ‌می‌نامند.

واحدهای تجربه شده از بیت کوین

بر اساس بیت کوین در واقع چون مقرر شد هر چهار سال یکبار تعداد بیت کوین‌ها نصف‌ها نصف شود یعنی تعداد بیت کوین‌ها مرتباً مثل معادن که استخراج میشوند کاهش ‌می‌یابد لذا مرتباً با کاهش بیت کوین‌ها، عرضه بیت کوین‌ها کاهش یافته لذا قیمت آن قاعدتاً افزایش خواهد یافت تا در مرحله آخر که به بالاترین قیمت خواهد رسید. چون گفته ‌می‌شود تعداد بیت کوین‌ها خود ساتوشی یک میلیون باشد واحد یک میلیون از آنجا ناشی شده است.

در معاملات پونزی که منتسب به پیلاتوپونزی کلاهبردار ایتالیائی الاصل بوده بجای آنکه از محل سود حاصل از کسب و کار، سودی به سرمایه گذاران پرداخت شود، از پول خود سرمایه گذاران و یا پولیکه از سایر سرمایه گذاران بعدی تامین میشود. سود بالا پرداخت میشود .در واقع در معاملات پونزی تا زمانیکه ورودی جدید به اندازه کافی باشد، کمی متوجه کلاهبرداری نمیشود و به محض اینکه تعداد مشارکت کنندگان جدید به اندازه کافی نباشد، فروپاشی اینگونه معاملات آغاز خواهد شد نظیر سپرده گذاری در موسسات اعتباری نظیر میزان، کاسپین، ثامن و …. .

بر خلاف معاملات ارزی که بسیار ساده است، معاملات بیت کوین ضرورت وجود کامپیوتر و نصب نرم افزار ویژه این معاملات از طریق اینترنت ‌می‌باشد که به‌این شبکه بهم متصل شبکه پرداخت یا شبکه بیت کوین گفته میشود.

معاملات در یک دفتر مجازی (حساب کل) به نام بلاک چین (Black chain) ثبت و کلیه سوابق آن محفوظ که توسط تمام کامپیوترهای موجود در شبکه قابل مشاهده و نگهداری است البته این سوابق بر اساس نام و نشان نیست بلکه صرفاً شامل کدهای رمزی (cryptocurrency) است لذا به آسانی نمی‌توان فهمید صاحب این حسابها چه کسانی هستند.

در حال حاضر در کشور برخی اشخاص و مراکز که عمدتاً مراکز خدمات آنلاین ارزی هستند به خرید و فروش بیت کوین برای اشخاص اقدام ‌می‌کنند اما هیچگونه ضمانت خاصی برای این مراکز وجود ندارد.

ارزش کل بیت کوین‌های درگردش رقمی حدود ۸/۱ میلیارد دلار و جمع ارزش بازاری بیت کوین بیش از ده میلیارد دلار است در حالیکه حجم دلار در گردش رقمی حدود ۱۲۴۰ میلیارد دلار که ۱۱۹۰ میلیارد دلار آن اسکناس است.

اگر بیت کوین را یکنوع ارز تلقی کنیم قاعدتاً نمی‌تواند دچار تغییرات قیمت شود زیرا قدرت خرید یا توان ارزهای بین المللی ممکنست افزایش یا کاهش یابد اما بهای اسمی آن دچار تغییر نخواهد شد در حالیکه بهای بیت کوین روزانه دچار تغییر است.

حال چنانچه هر بیت کوین ۱۶۵۰۰۰ دلار و هر دلار ۴۵۰۰ تومان باشد.

در واقع موجودی بیت کوین نه تعدادی سکه و یا مقداری پول کاغذی که صرفاً سابقه تراکنش‌هائی است که نشان ‌می‌دهد شما چه تعداد بیت کوین دارا ‌می‌باشید. اطلاعات این تراکنش‌ها در یک دفتر کل عمومی به نام بلاک چین (زنجیره بلوکی) درج میشوند. انتقالات بیت کوین از کیف پول شما به کیف پول خریدار صورت ‌می‌گیرد. بطور مثال چنانچه روناک بخواهد تعدادی بیت کوین به فرزانه انتقال دهد به سه مشخصه زیر نیاز داریم.

اول نشانه ورودی یعنی همان سابقه‌ای که نشان ‌می‌دهد روناک برای ارسال بیت کوین به فرزانه از کدام آدرس استفاده شده است.

دوم تعداد بیت کوین مورد انتقال و سوم نشانه خروجی یا همان آدرس فرزانه است که بیت کوین با آن ارسال شده است. ضمناً برای انتقال این معامله علاوه بر وجود یک آدرس بیت کوین ، یک کلید اختصاصی لازم است. آدرس بیت کوین هر لحظه تصادفی ساخته میشود و ترکیبی از اعداد و حروف است (نظیر تولید رمز ورودی حسابهای بانکی در ایران  که در اینترنت بانکینگ با ریموت کنترل لحظه‌ای تولید میشوند) کلید اختصاصی نیز ترکیبی از حروف و اعداد است که آدرس بیت کوین روناک یا گاو صندوق او است در مثال فوق وقتی روناک ‌می‌خواهد تعدادی بیت کوین به آدرس فرزانه ارسال کند از کلید اختصاصی برای امضای دیجیتال (یک پیام ورودی) استفاده نموده و آنگاه روناک از کیف پول خود (گاو صندوق مجازی) تعدادی بیت کوین را به شبکه بیت کوین به آدرس فرزانه با تراکنش تائید شده ارسال ‌می‌کند.

البته این فراشد انتقال حدوداً ده دقیقه بطول ‌می‌کشد تا استخراج کنندگان (انتقال دهندگان) عملیات را تائید کنند. این فراشد نظیر معاملات فیزیکی به اطمینان طرفین مربوط ‌می‌شود مثلاً حتی در معاملات فیزیکی گاهاً تا چک شما پاس نشود، فروشنده جنس را تحویل نمی‌دهد. اما اگر بین خریدار و فروشنده اعتماد وجود داشته باشد صرفاً با صدور چک فروشنده دستور حمل جنس را به انبار خریداری ‌می‌دهد. در فراشد معاملات بیت کوین نیز ممکنست چنین امری صورت گیر و در ظرف مدت کمتر از ده دقیقه معامله انجام شود. باید تاکید نمود عاملات بیت کوین به اجزای مختلفی نظیر بیت، ساتوشی، میلی بیت و ماکروبیت قابل انجام است.

بر خلاف تبلیغات وطنی که مدعی هستند پیچیدگی و رمزنگاری بیت کوین قادر شده از اخلال در بازار آن جلوگیری نماید. عملاً‌تاکنون دوبار در اگوست ۲۰۱۰ و مارس ۲۰۱۳ این شبکه دچار مشکل شده است که باعث کاهش فوری و شدید ارزش بیت کوین شد.

پل کروگمن اقتصاددان برجسته نوکینری برنده جایزه نوبل در سال ۲۰۱۱ درباره بیت کوین گفته بود :

“بیت کوین هر چند نوسانات شدیدی را پشت سر نهاده اما بطور عموم دارای افزایش شدید بوده لذا خرید آن اگرچه سرمایه گذاری مطلوبی بوده اما آیا این موضوع ‌می‌تواند دلیل موفقیت این پروژه باشد؟!

نه، زیرا چیزی که ما از یک سیستم پولی انتظار داریم این نیست که افرادی که آنرا ذخیره ‌می‌کنند، ثروتمند شوند ما از سیستم‌های پولی انتظار داریم که مبادلات را سهولت بخشیده و کل اقتصاد را ثروتمند سازد و این خصیصه در بیت کوین وجود ندارد.”

• درباره نویسنده:
• ‌‌تازه‌ترین‌ها:

غلامحسین دوانی

غلامحسین دوانی؛ پژوهش‌گر اقتصادی و عضو انجمن اقتصاددانان حرفه‌ای بریتیش کلمبیا و از اعضای حسابداران خبره آمریکای شمالی

• متروپولیست‌ها
• خصولتی سازی استقلال و پرسپولیس
•  غارت منابع بیمه‌شدکان توسط دولت