پیام ترسناکی که ایران می فرستد
برای سرکوب هرگونه اعتراض، رهبران تهران در چند ماه اخیر آمار اعدام در ملاءعام را افزایش داده اند
مصر و تونس توانستند حاکمیت سرکوبگر و زورگو را کنار بگذارند. مردم سوریه و یمن و دیگر کشورهای خاورمیانه هم دست به کار شده اند و تقاضای تغییر را دنبال می کنند. اما در ایران که دو سال پیش محل اعتراض های گسترده مردمی بود و تنها کشور ناآرام خاورمیانه بود، هیچ خبری نیست. اکثریت مردم ایران به شکل غریبی سکوت اختیار کرده اند.
ولی چه عامل یا عواملی باعث سکوت ایران شده است؟ برای رسیدن به پاسخ، یا دستکم بخشی از پاسخ باید به این نکته اشاره کرد که یکی از بزرگ ترین تراژدی های حقوق بشر در تاریخ ایران در راه است. از زمان اولین اعتراض مردمی در میدان تحریر در قاهره، حاکمیت نظام جمهوری اسلامی سرکوب شدید شهروندان ایران را به شکلی جدی تر و خشن تر دنبال کرد. یکی از نمادهای این سرکوب، موج اعدام های گسترده و عمومی اخیر است که به شکل فزاینده ای دارد اجرا می شود.
از شروع سال جاری میلادی، هفت ماه پیش تاکنون، ایران در یک موج فزاینده اعدام قرار گرفته است. در ماه فوریه، سازمان ملل گزارش داد آمار اعدام در ایران در دو ماه اول سال جاری میلادی سه برابر سال گذشته بوده است. سازمان عفو بین الملل در گزارشی اعلام کرد ایران در سال جاری تنها کشوری است که دست به اعدام متهمانی زده که پیش از سن بلوغ مرتکب جرم شده اند و این کار مغایر با قوانین بین المللی است. دسترسی به آمار دقیق ممکن نیست ولی آن گونه که سازمان های حقوق بشر گزارش داده اند، ایران در شش ماه گذشته حدود ۱۴۰ تن را اعدام کرده که از آمار تمامی اعدام های سال میلادی قبلی، ۲۰۱۰ بیشتر است.
آن چه از همه نگران کننده تر است و شاهدی است بر این که نظام حاکم بر ایران قصد دارد شهروندان ایرانی را بترساند، آمار بالای اعدام های ملاءعام است. سازمان عفو بین الملل می گوید فقط در چهار ماه اول سال جاری میلادی، ۱۳ تن در ملاءعام اعدام شده اند. در حالی که آمار کل اعدام های ملاءعام ایران در سال گذشته میلادی، ۱۴ مورد بوده است. تمامی این اعدام ها هم با جرثقیل انجام شده تا تمامی مردم حاضر در محل اعدام، آن را ببینند.
درسی که حاکمیت ایران از اعتراض های دو سال پیش گرفت، این است که در سایه اعتراض بدون خشونت مردم و برای ساکت کردن آن ها، می توان دست به نمایش عمومی خشونت و سرکوب و تحقیر زد تا مردم بترسند. پاسخ به این کار از سوی جامعه جهانی باید مشخص، واضح و قاطع باشد: رفتار ایران غیرقابل قبول است و خارج از مرزهای جامعه مدنی است. هرگونه فعالیت، همکاری و مشارکت تجاری جوامع مدنی با حاکمیت ایران، به معنای شریک شدن در جرم آن ها است.
یکی از مقامات سازمان عفو بین الملل در گزارش آمار چهار ماه اول سال جاری میلادی در ایران نوشت: «این مسئله بسیار نگران کننده ای است که نسبت به سه سال پیش در سال ۲۰۰۸ ایران بار دیگر جهشی به سوی اعدام را آغاز کرده و نه تنها این عمل غیرانسانی را انجام می دهد، که با اجرای ان در ملاءعام آن را خشونت گستری هم می کند و همه را وادار می کند که شاهد این عمل خشن باشند.»
یک ماه پس از این گزارش بود که «حقوق بشر ایران»، گروه مدافع حقوق بشر در ایران در گزارشی اعلام کرد فقط در ماه مه سال جاری میلادی، ۵۴ تن اعدام شده اند که ۱۵ مورد آن در ملاءعام انجام شده است. جامعه جهانی باید یکصدا از ایران بخواهد که به چنین خشونت و سبعیت گستری پایان دهد و نیز نسبت به وضع اسفبار حقوق بشر در ایران اعتراض کند.
در پاسخ به وضعیتی که در آن نظام جمهوری اسلامی با اعدام سعی در ارعاب و ترس و ترور شهروندان ایران دارد، کمپین «اتحاد علیه ایران مجهز به سلاح اتمی» دست به ابتکار زد و کمپینی با عنوان «کمپین جرثقیل» را راه اندازی کرد. هدف این کمپین این است که سازندگان جرثقیل در تمامی دنیا را با کارهایی که نظام جمهوری اسلامی ایران با آن می کند، آشنا کند.
از شرکت لیبر در سوییس گرفته، تا ایکس سی ام جی در چین و شرکت ژاپنی تادانو و یو ان آی سی هیچکدام خبر نداشتند که از محصولات آن ها برای اعدام در ملاءعام استفاده می شود و از این رو این شرکت ها از مصارف محصولاتشان باخبر می شوند. این شرکت ها باید فعالیت خود با ایران تا زمانی که عضوی از جامعه مدنی بین المللی نشده، قطع کنند.
شماری از این شرکت ها همین رویه را پیش گرفته و فعالیت خود با ایران را متوقف کرده اند. شرکت ایی چون ترکس و کاترپیلار در آمریکا و کوماتسو در ژاپن به روابط خود با ایران پایان داده اند.
قطع هرگونه روابط تجاری، این پیام صریح و مشخص را به رهبران حاکم بر ایران می دهد که جامعه بین المللی، رفتارهای خشن و غیرمدنی را تحمل نمی کند. اما این فقط یک بخش از شروع است. تمامی کشورهای جهان باید از ایران بخواهند نسبت به موارد گسترده نقض حقوق بشر، پاسخگو باشد.
این مسئله تصادفی نیست که با گسترده شدن اعتراض های مردمی در خاورمیانه، ایران هم به کشتارها و اعدام های بیشتر متوسل شده است. چه راه دیگری هست که بتواند «افکار خطرناک را از ذهن مردم ایران دور کند؟» جای تعجب هم ندارد که الان ایران به برخی از دولت های منطقه مثل سوریه کمک می کند تا در سرکوب مردمی بتوانند موفق تر و تاثیرگذار تر عمل کنند.
درسی که حاکمیت ایران از اعتراض های دو سال پیش گرفت، این است که در سایه اعتراض بدون خشونت مردم و برای ساکت کردن آن ها، می توان دست به نمایش عمومی خشونت و سرکوب و تحقیر زد تا مردم بترسند. پاسخ به این کار از سوی جامعه جهانی باید مشخص، واضح و قاطع باشد: رفتار ایران غیرقابل قبول است و خارج از مرزهای جامعه مدنی است. هرگونه فعالیت، همکاری و مشارکت تجاری جوامع مدنی با حاکمیت ایران، به معنای شریک شدن در جرم آن ها است.
* از: مارک دی. والاس (Mark D. Wallace) / در: لس آنجلس تایمز
* مارک دی. والاس: رییس کمپین اتحاد علیه ایران مجهز به سلاح اتمی، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل
۲۰ تیر ۱۳۹۰
