کشف امام زاده‌های جدید؛ «هدف جذب عوام و کسب منافع اقتصادی است»
حسن ربیعی، سخنگوی سازمان اوقاف و امور خیریه جمهوری اسلامی گفته است که در حال حاضر نزدیک به ۱۱ هزار امامزاده مورد تایید و رسمی سازمان اوقاف در ایران وجود دارد که این رقم با تصیح آمار وشناسایی امامزداده هایی که قبلا ثبت نشده بودند و کشف بقعه های آنها بدست آمده است.
حسن ربیعی افزوده که در سال ۸۹، امامزاده ها صد میلیون زائر داشته اند. به نوشته روزنامه «شرق»، تعداد امام زاده ها در ایران در اول انقلاب هزار و ۵۰۰ عدد بوده است.
مینا بهارمست از حسن یوسفی اشکوری، پژوهشگر دینی پرسیده که بر چه شواهدی می توان امام زاده های جدید را کشف یا شناسایی کرد؟
حسن یوسفی اشکوری: این داستان مانند حسن و حسین، دختران معاویه است. برای این که تعریف روشنی از امامزاده وجود ندارد. آیا منظور از امام زاده، فرزند بلافصل یک امام است یا نسل دوم و سوم و چهارم او و اگر این مسئله تداوم یابد تا کجا و پس از چند نسل می تواند امامزاده باشد؟
مثلا آیا فردی که امروز بر حسب ظاهر ادعا می‌شود یکی از سادات است و در نتیجه اجدادش حتما به یکی از امامزاده ها، امامان و یا امام‌زادهای نسل اول می‌رسد، اگر بمیرد می‌توان او را امام زاده نامید؟ مثلا قبر آیت الله بروجردی در قم است، آیا او را امام زاده تلقی می‌کنند؟ قبر آیت الله خمینی در بهشت زهرای تهران است، آیا او را امام زاده تلقی می‌کنند؟
در زبان و بیان ادبیات مذهبی ما اینها را امروز امامزاده تلقی نمی‌کنند. بنابراین امامزاده همان نسل اول امامان است و حداکثر نسل دوم، یعنی نواده یک امام. اگر چنین باشد که به نظر می‌آید همین طور است، آن وقت دیگر امامزداده جدید کشف کردن حرف بسیار بی ربط و بی معنایی است.
این امکان وجود دارد که بر اساس اسناد جدید امام زاده‌ای شناسایی شود؟
این که بگویند سند و مدرک جدید پیدا کردیم بی معنا است و اگر راست می‌گویند یکی از این اسناد و مدارک را نشان دهند و منتشر کنند و به قضاوت مردم بگذارند تا مورخین و سند شناسان و باستان شناسان درباره آن داوری کنند و بگویند سابقه تاریخی این امامزاده ای که مثلا در چیذر تهران یا در یک روستا کشف شده، چیست.
ساداتی که امروز در گیلان و مازندران و جاهای دیگر هستند، تا قرن هشتم شیعه زیدی بودند و همواره مورد انکار شیعه دوازده امامی. پس چگونه اگر یک شیعه زیدی در جلوی چشم شیعیان ۱۲ امامی از دنیا برود، ممکن است حتی او را دفن نکنند چون او را گمراه می‌دانند و قبول ندارند و چه بسا او را دشمن خدا تلقی کنند، آن وقت امروز آرامگاه همان ساداتی که ۷۰۰ سال پیش در جایی دفن شدند و زیدی بودند زیارتگاه است.
نه تنها عامه مردم بلکه علما هم به آنها احترام می‌گذارند و دولت شیعی ۱۲ امامی جمهوری اسلامی ولایت فقیهی هم به آنها احترام می‌گذارد و هر روز هم دارد یک چیز جدید کشف می‌کند.
می‌توانیم این احتمال را بدهیم که وقتی سازمان اوقاف اعلام می‌کند امامزاده های جدید کشف کرده، منافع اقتصادی در آن نهفته است؟
ما علم غیب نداریم که انگیزه شخصی گوینده چیست، اما در عین حال بر حسب تجربه می‌توان در این ادعاها و تلاش‌های بی وقفه حکومت در این زمینه دو عامل را دخیل دانست.
اول مسئله جذب عوام و توده‌های مذهبی است، چون حکومت مذهبی است و بر ایدئولوژی دینی شیعی ۱۲ امامی مبتنی بر امامزاده پرستی استوار است، پس می خواهد نمادهای دینی را تقویت کند.
همان گونه که در سریال‌های جمهوری اسلامی می‌بینیم همواره نماد مذهب، آرامگاه یک امامزاده است.
پس دلیل اول تثبیت و تقویت ایدئولوژی مذهبی و جذب و جلب توده‌های عوام به سوی حکومت جمهوری اسلامی است و دلیل دیگر هم بی تردید انگیزه اقتصادی است.
این داستان امروز جمهوری اسلامی نیست، بلکه داستان تاریخی است که همواره دین ابزار منافع اقتصادی و کسب قدرت سیاسی و اقتدار و نفوذ اجتماعی برای رهبران دینی و گاهی پیشوایان سیاسی منسوب به دین بوده است و الان هم قطعا این مسئله وجود دارد.
[رادیو فردا]
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجله‌ی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریه‌‌ی «نمای ایران» آغاز به‌کار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید
اینها را باید بجای امام زاده «حرام زاده» گفت.