«مامان به خاطر حق رای به زندان رفت»

نوشته کاتلین کار
ترجمه نوشین احمدی خراسانی

تقدیم به مهرآوه که دل تنگ مامان نسرین است‌
۲۲ آبان ۱۳۹۱

کتاب «مامان به خاطر حق رأی به زندان رفت» توسط «کاتلین کار» در سال ۲۰۰۵ میلادی (۱۳۸۴ شمسی) در نیویورک منتشر شده است. ماجرای این کتاب بین سال های ۱۹۱۳ تا ۱۹۲۰ میلادی در آمریکا اتفاق افتاده است. در سال ۱۸۲۰ میلادی بیش از دو هزار زن آمریکایی با نوشتن نامه‌ ای به دولت ایالات متحده آمریکا، خواستار اعطای «حق رأی» به زنان شدند. زیرا در آن زمان در آمریکا مانند همه کشورها از جمله ایران، زنان نمی توانستند در انتخابات شرکت کنند و رأی بدهند. دولت آمریکا در آن زمان با درخواست زنان مخالفت کرد و از دادن حق رأی به آنان خودداری ورزید. اما مبارزات زنان در آمریکا ادامه یافت تا این که در ماه مارس سال ۱۹۱۳ (اسفندماه ۱۲۹۱ شمسی) گروهی از زنان آمریکایی، رژه بزرگی را برای دستیابی به حق رأی برگزار کردند. در ژانویه ۱۹۱۷ (دی ماه ۱۲۹۵ شمسی)گروهی از همین مدافعان حق رأی برای زنان، به رهبری زنی با نام «آلیس پال»، برای رسیدن به خواسته شان در برابر کاخ سفید تحصن کردند. اما برخی از آنان دستگیر و به زندان افتادند. مبارزه زنان آمریکایی برای کسب حق رأی، ادامه یافت تا این که در ۲۶ آگوست ۱۹۲۰ (شهریور ۱۲۹۹ شمسی) در زمان ریاست جمهوری «وودرو ویلسون» در آمریکا، با تصویب مجلس سنای این کشور، بالاخره زنان آمریکایی توانستند از حق رأی برخوردار شوند و سه ماه پس از قانونی شدن حق رأی برای زنان، در نوامبر همان سال زنان توانستند برای اولین بار در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، شرکت کنند و به کاندید مورد علاقه شان، رأی بدهند.

در ایران هم تا ۵۰ سال پیش، زنان ایرانی از حق رأی محروم بودند. در ۱۴ مردادماه ۱۲۸۵ شمسی یعنی در زمان انقلاب مشروطه، ایرانیان برای اولین بار از «قانون اساسی» برخوردار شدند. اما متأسفانه در این قانون، فقط به مردان «حق رأی» داده شده بود و زنان نمی‌توانستند رأی بدهند و نمایندگان مجلس را انتخاب کنند. به همین خاطر از همان زمان، گروهی از زنان ایرانی، از «صدیقه دولت آبادی» تا «مهرانگیز منوچهریان»، شروع به مبارزه برای گرفتن حق رأی برای زنان ایران کردند. اما مبارزه آن ها سال ها به طول انجامید تا این که در ۱۲ اسفندماه ۱۳۴۱ یعنی پس از ۵۶ سال مبارزه و تلاش، زنان ایرانی نیز در زمان محمدرضاشاه پهلوی از حق رأی برخوردار شدند و اولین بار در شهریور ۱۳۴۲ در انتخابات شرکت کردند. امروز هر دختر ایرانی وقتی به سن ۱۸ سالگی برسد می تواند در انتخابات شرکت کند و رأی بدهد اما پنجاه سال پیش، یک زن ۶۰ ساله هم حتا اگر پزشک و معلم بود نمی‌توانست رأی بدهد ولی یک پسر ۱۸ ساله که حتا سواد خواندن و نوشتن هم نداشت می توانست در انتخابات شرکت کند و رأی بدهد.

امروز در پنجاهمین سالگرد تصویب «حق رأی زنان» در کشورمان اگر ما زنان ایرانی می توانیم در انتخابات شرکت کنیم و به کاندید مورد علاقه مان رأی بدهیم، حاصل مبارزه و تلاش مادر بزرگ هایمان است که برای این حق اولیه ما، با همه وجودشان تلاش کرده‌اند. امروز هم مادران و زنان بسیاری به خاطر حق و حقوقی که زنان از آن محروم هستند در زندان به سر می برند. مادرانی مانند «نسرین ستوده» که در زندان است. اکنون «مهرآوه» دختر نسرین ستوده، بیش از دو سال است که به خاطر زندانی شدن مادرش، نتوانسته او را در خانه شان ببیند همانطورکه شخصیت اصلی این داستان یعنی «سوزان الیزابت» هم از آغوش گرم مادرش که برای حق رأی زنان در آمریکا مبارزه می کرد ، محروم شده بود. برای همین است که ترجمه این داستان را به همه دخترانی که مادران شان به خاطر حق و حقوق زنان در زندان هستند، مخصوصاَ به «مهرآوه»، دختر نسرین ستوده، تقدیم می کنم.

تهران – آبان ماه ۱۳۹۱- نوشین احمدی خراسانی