معرفی مقام‌های مسئول اعمال خشونت علیه زندانیان بند ۳۵۰ اوین
عدالت برای ایران: با گذشت بیش از دو هفته از حمله ماموران امنیتی و انتظامی به زندانیان سیاسی در بند ۳۵۰ زندان اوین ، هنوز هیچ اقدام عملی از سوی دولت و قوه قضاییه برای پیگیرد قانونی متخلفان و معرفی و مجازات آنها انجام نشده است. علاوه بر این مقامات قضایی جمهوری اسلامی ایران با متهم کردن زندانیان سیاسی، خانواده زندانیان سیاسی و روزنامه‌نگارانی که اقدام به اطلاع‌رسانی در این زمینه کرده‌اند، به «غائله آفرینی»، آنها را تهدید به «تشکیل پرونده» و پیگیری قضایی کرده‌اند. درهمین راستا، کاوه دارالشفایی، برادر یاشار دارالشفایی از زندانیان بند ۳۵۰ اوین از سوی ماموران امنیتی بازداشت شده و برخی دیگر از خانواده‌ها از جمله معصومه دهقان، همسر عبالفتاح سلطانی، وکیل مدافع حقوق بشر تهدید به بازداشت شده‌اند.
در ۲۸ فروردین ۱۳۹۳ ده‌ها تن از ماموران زندان با همراهی ماموران امنیتی به بهانه تفتیش وسایل شخصی زندانیان به بند ۳۵۰ اوین که محل نگهداری زندانیان سیاسی است حمله کرده و شمار زیادی از زندانیان این بند را مورد ضرب و شتم شدید قراردادند. ممانعت از درمان و انتقال مصدومان به بیمارستان، انتقال ۳۲ تن از زندانیان که اغلب آنها به شدت آسیب دیده بودند به سلول‌های انفرادی، توهین و تحقیر زندانیان از طریق دشنام، تراشیدن موی سر و صورت آنها، دستبند زدن به دست و پا و بستن مجروجان به تخت با دستنبد، تخریب اموال شخصی زندانیان و بی‌خبر گذاشتن خانواده‌های زندانیان مصدوم شده از وضعیت آنها از جمله موارد نقض حقوق زندانیان در این رخداد است.
بر اساس نامه‌ای که ۲۸ تن زندانیان بند ۳۵۰خطاب به حسن روحانی نوشتند در جریان حمله به بند ۳۵۰ اوین، ماموران زندان ۳۲ تن از زندانیان (۲۷تن از کسانی که به شدت مجروح شده بودند و پنج زندانی دیگر) را از بند خارج کرده و به سلول‌های انفرادی انتقال دادند.
اکبر امینی٬ از زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ که به شدت مورد ضرب و شنم قرار گرفته است
زندانیان بند ۳۵۰ طی دو نامه اسامی ۲۴ تن از زندانیان حاضر در بند را که به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند، به همراه نوع و شدت جراحات وارده بر آنها اعلام کرده‌اند. تقاضای خانواده زندانیان سیاسی برای انتقال مصدومان به بیمارستان تا کنون بی‌پاسخ مانده است.
خانواده زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ اوین با تجمع در برابر ساختمان ریاست جمهوری و نوشتن نامه‌ای خطاب به حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در سوم اردیبهشت ماه خواستار «تشکیل سریع کمیته حقیقت یاب متشکل از نمایندگان هر سه قوه و اعزام فوری آنان به بند ۳۵۰ جهت مشاهده صدمات و جراحات وارده و شنیدن شرح ما وقع از زبان مجروحان و شاهدان ماجرا» شدند.
آنها همچنین هفتم اردیبهشت طی نامه‌ای به صادق لاریجانی، رئیس قوه قضاییه ایران از غلامحسین اسماعیلی، رییس سازمان زندان‌ها؛ علی اشرف رشیدی اقدم، رئیس زندان اوین؛ عباس جعفری دولت آبادی،دادستان تهران و مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری شکایت کرده وخواستار رسیدگی به «اعمال مجرمانه» این افراد در جریان حمله به زندانیان سیاسی شدند.
با این حال تا کنون هیچ اقدام عملی در زمینه پیگیری قانونی ضرب و شتم زندانیان سیاسی انجام نشده است و زندانیان مصدوم شده همچنان در شرایط نگران کننده‌ای به سر می برند. مسئولان دولتی و قضایی، نه تنها از پیگیری این واقعه خودداری می‌کنند بلکه به طور مکرر، وقوع هرگونه خشونت و ضرب و شتم و شکنجه‌ای را از سوی مقامات مسئول زندان و ماموران اطلاعاتی و امنیتی، انکار می‌کنند.
تکذیب مقامات دولتی و قضایی که مسئولیت رسیدگی به این واقعه را دارند در حالی است که علاوه بر شهادت زندانیان بند ۳۵۰ و خانواده‌هایشان مبنی بر ضرب و شتم شدید آنها، فیلم‌ها وعکس‌هایی که خانواده‌ها از آثار ضرب و شتم در نخستین ملاقات پس از این واقعه گرفته و منتشر کرده‌اند نیز این شاهدی دیگری بر این خشونت‌ها است. مهدی خدابخشی، دادیار ناظر بر زندان‌ها نیز در دیدار با خانواده زندانیان سیاسی ضرب و شتم آنها را تایید کرده است. هر چند او نیز اضافه کرده: «طبق گزارش‌هایی که دریافت کرده‌اند به این شدت نبوده است و زندانیان مقاومت کرده‌اند و در دعوا هم این اتفاقات می‌افتد»
با این شرایط به نظر می‌رسد چنانکه برخی از زندانیان در شکایتنامه خود خطاب به دادستان تهران نوشته‌اند: «تمام کسانی که قانونا مکلف به ارائه گزارش و تایید صدمات وارده هستند، خود با علم و آگاهی کامل و از روی عمد با مباشران که مظنونان جرم، مشارکت و معاونت کرده و در مقابل خواسته‌های زندانیان سکوت می کنند.» زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ در این شکایتنامه که ۱۱ اردیبهشت منتشر شده٬ اعلام کرده‌اند که اعمال مسئولان و افراد درگیر در این تهاجم بر خلاف اصولی از قانون اساسی و نیز موادی از قانون آیین دادرسی کیفری، آیین‌نامه سازمان زندان‌ها و قانون رسیدگی به تخلفات اداری بوده و زندانیان آسیب‌دیده بر اساس قانون مجازات اسلامی خواستار مجازات مرتکبان هستند.
«عدالت برای ایران» با محکوم کردن خشونت اعمال شده علیه زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ زندان اوین، مقامات دولتی و قضایی دارای مسئولیت در این حوزه، مسئولان زندان اوین، آمران و عاملان ضرب و شتم زندانیان شامل ماموران زندان و نیروهای سپاه و وزارت اطلاعات و همچنین پزشکانی که از معالجه زندانیان مجروح ممانعت کرده‌اند را در این زمینه مسئول می‌داند و خواهان پیگیری قضایی و پاسخگویی آنها است.
عدالت برای ایران همچنین فهرست اسامی ۲۱ تن از مقامات مسئول در ضرب و شتم زندانیان سیاسی و نقض حقوق آنها در زمینه دسترسی به عدالت و پیگیری قضایی را بر اساس گزارش‌های موثقی که از سوی زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ و خانواده‌های آنها به دست آورده است، به شرح زیر اعلام می‌کند:
مسئولان دولتی و قضایی:
مسئولان دولتی و قضایی که وظیفه حفاظت از جان زندانیان و پیگیری نقض حقوق زندانیان و تخلفات صورت گرفته در زندان‌ها را بر عهده دارند، علاوه بر شانه خالی کردن از این مسئولیت، خشونت اعمال شده علیه زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ اوین را تکذیب کرده و زندانیان و خانواده‌هایشان را مورد تهدید قرار داده‌اند.
۱. صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه با بی‌توجهی به درخواست خانواده زندانیان سیاسی برای پیگیری متخلفان ضرب و شتم زندانیان، نقض حقوق زندانیان در بند ۳۵۰ را تکذیب کرد و گفت که «هیچ خلافی صورت نگرفته است». او همچنین با تهدید معترضان به برخوردهای صورت گرفته در زندان اوین گفت که «دستگاه قضایی به خوبی این گونه تحرکات را رصد می‌کند» و «از این پس هیچ‌گونه تسامحی نخواهد داشت.»
۲. مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری از دیگر مقامات دولتی است که ضرب و شتم زندانیان را تکذیب کرده است. خانواده زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ در نامه‌ای به رئیس قوه قضاییه به صورت رسمی از پورمحمدی شکایت کرده و خواهان رسیدگی به این موضوع شده اند.برخی موارد نقض حقوق بشر از سوی مصطفی پورمحمدی پیش از این از سوی عدالت برای ایران مستند شده است.
۳. محسنی اژه‌ای، سخنگوی دستگاه قضایی علاوه بر تکذیب وقایع رخ داده در زندان اوین و حمایت از ماموران زندان، زندانیان و خانواده‌ها را تهدید کرد که به دلیل اطلاع‌رسانی درباره این رخداد برای آنها پرونده سازی خواهد شد و مورد تعقیب قضایی قرار خواهند گرفت.
۴. عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران به موجب مسئولیت‌های تعریف شده برای او وظیفه دارد که ضرب و شتم زندانیان را پیگیری کرده و پاسخگوی دادخواهی خانواده زندانیان باشد. با این حال تجمع خانواده‌های زندانیان در برابر دادستانی بی‌نتیجه بوده و تا کنون هیچ پیگیری از سوی او انجام نشده است. خانواده زندانیان سیاسی مورد ضرب و شتم قرار گرفته در نامه‌ای به رئیس قوه قضاییه به صورت رسمی از جعفری دولت‌آبادی شکایت کرده و خواهان رسیدگی به این موضوع شده‌اند.
۵. غلامحسین اسماعیلی، رییسوقتسازمان زندانهای کل ایران از دیگر مقامات مسئولی است که برخورد خشونت‌آمیز با زندانیان را تکذیب کرد. استفاده از مامورانی که از کارکنان زندان نیستند برای تفتیش وسایل شخصی زندانیان بند ۳۵۰از دیگر موارد تخلف اسماعیلی از آیین نامه زندان‌ها است.
۶. سهراب سلیمانی، مدیر کل زندانهای استان تهران که بر اساس قانون مسئولیت حفاظت از جان زندانیان و اجرای آیین نامه زندان‌ها را بر عهده دارد، پس از رخدادهای بند ۳۵۰ اوین هرگونه درگیری و ضرب وشتم زندانیان بند ۳۵۰ اوین از سوی ماموران زندان را تکذیب کرد و گفت: «تنها یک بازرسی ساده انجام شده که این بازرسی به صورت ماهانه و نوبه‌ای انجام می‌شود.»
مسئولان زندان:
بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها به نقل از زندانیان بند ۳۵۰ و خانواده‌هایشان شماری از مسئولان زندان این شخصا در جریان حمله به زندانیان سیاسی نقش داشته‌اند. به گونه‌ای که برخی از آنها دستور حمله به زندانیان را صادر کرده یا خود شخصا اقدام به ضرب و شتم آنها کرده‌اند و برخی دیگر نیز ناظراین ضرب و شتم بوده‌اند.
بر اساس شهادت‌نامه‌ای که به امضای ۷۴ نفر از زندانیان بند ۳۵۰ اوین رسیده است: «مسئولان زندان از جمله مقامات حفاظتی و انتظامی نه تنها مانع ضرب و جرح و فحاشی و هتک حرمت نسبت به زندانیان و تخریب اموال آنان نشدند، بلکه مامورین تحت امر خود از جمله لباس شخصی‌ها و نیروهای حفاظت زندان را ترغیب به برخورد فیزیکی با زندانیان می‌کردند.»
علی اشرف رشیدی اقدم، رییس زندان اوین
۷. علی اشرف رشیدی اقدم، معاون سازمان زندانهای زندان تهران و رییس زندان اوین در قبال تمام خشونت‌های اعمال شده علیه زندانیان سیاسی مسئول است و باید در ارتباط با کوتاهی در حفاظت از جان زندانیان و مواخذه ضاربان زندانیان پاسخگو باشد. او پیش ازاین نیز در آزار و اذیت زندانیان سیاسی، به خصوص زندانیان سیاسی زن نقش داشته و به خاطر نقض حقق بشر از سوی اتحادیه اروپا تحریم شده است. برخی موارد نقض حقوق بشر از سوی علی اشرف رشیدی اقدم پیش از این از سوی عدالت برای ایران مستند شده است.
۸.حسن قبادی، رئیس حفاظت زندان اوین از دیگر ناقضان حقوق زندانیان سیاسی است که ناظر و آمر خشونت‌های اعمال شده در روز ۲۸ فروردین جاری معرفی شده است. در متنی که از سوی زندانیان سیاسی به تارنمای جرس رسیده آمده است که قبادی «از بلندگوهای بند فرمان حمله به اتاق یک و سه را صادر کرد.»
جواد مومنی، معاون اجرایی زندان اوین
۹.جواد مومنی، معاون اجرایی زندان اوین به موجب شغلش در رابطه با حفاظت از جان و امنیت زندانیان مسئول است و باید در رابطه با کوتاهی در نقض این موارد پاسخگو باشد. او علاوه بر کوتاهی در این زمینه سوم اردیبهشت ماه از اعزام اکبر امینی به مراکز درمانی خارج از زندان ممانعت کرد.این در حالی است که دادستانی مجوز این اعزام را صادر کرده بود.
۱۰. سرهنگ امانیان، مسئول کل حفاظت زندانهای تهران یکی از شاهدان و آمران ضرب و شتم زندانیان بند ۳۵۰ اوین بود. به گفته زلیخا موسوی، مادر حسین رونقی، «سرهنگ امانیان در زمانی که زندانیان را با باتوم روز پنجشنبه می زده به زندانیان گفته است بار دیگر وقتی بیاییم شما را به قصد کشت خواهیم زد.»
۱۱.علی صادقی، معاونت حفاظت زندان اوین در گزارش زندانیان سیاسی به عنوان یکی از «فرماندهان چماق دار این عملیات» معرفی شده است.
۱۲. حاج ناصری، معاون زندان اوین بر اساس گزارش زندانیان بند ۳۵۰یکی دیگراز ضاربان در حملات روز پنجشنبه در این بند است. اطلاعی از نام کوچک او در دست نیست.
۱۳. بحرینی٬ رئیس حفاظت زندان رجایی شهر کرج از جمله افرادی است که بر اساس برخی گزارش‌ها در زمان ضرب و شتم زندانیان سیاسی در بند ۳۵۰ اوین حضور داشته و ناظر خشونت اعمال شده بر زندانیان بوده است. گفته می‌شود که بحرینی٬ نام مستعار رئیس حفاظت زندان رجایی شهر کرج است و نام واقعی او مرتضی سعیدی است.
نیروهای اطلاعات سپاه:
بر اساس گزارش هایی که از سوی زندانیان بند ۳۵۰ اوین منتشر شده، در برخوردهای خشونت‌آمیز روز پنجشنبه با زندانیان سیاسی علاه بر ماموران زندان، نیروهای واحد ۱۳۰ سپاه و برخی از بازجوهای بند الفسپاه نیز حضور داشته‌اند.
۱۴-۱۷: رضا سراجی، مسئول واحد ۱۳۰ سپاه و مرتضی بهزادی٬ میر معتمدی و علی یعقوبی٬ از نیروهای واحد ۱۳۰ سپاه در متنی که از سوی برخی زندانیان بند ۳۵۰ در اختیار تارنمای جرس قرار گرفته استبه عنوان «خشن‌ترین ضاربان» معرفی شده‌اند.
نیروهای اطلاعات:
برخی از زندانیان بند ۳۵۰ اوین می‌گویند شمار زیادی از مامورانی که اقدام به ضرب و شتم زندانیان می‌کردند بازجوها و نگهبانان بند ۲۰۹ اوین بودند که از نیروهای وزارت اطلاعات هستند.
۱۸-۱۹: روح‌الله حیدرزاده و حاجی مالکی، ماموران وزارت اطلاعات از جمله کسانی بودند که به نوشته زندانیان بند ۳۵۰«بیشترین میزان خشونت را اعمال می‌کردند و سربازان را ترغیب به ضرب و شتم می‌کردند.»
تیم پزشکی زندان اوین:
۲۰. دکتر مجید رضازاده، رئیس بهداری زندان اوینبرخلاف وظیفه حرفه‌ای‌اش مانع از مدوای زندانیانی شده که در اثر ضرب و شتم ماموران مجروح شده بودند و از انتقال آنها به بیمارستان ممانعت کرده است. توقیف مدارک پزشکی زندانیان که حاکی از ضرب و جرح آنها بود از دیگر موارد نقض حقوق زندانیان از سوی این پزشک است. براساس گزارش‌های رسیده از زندان اوین٬ رضا زاده روز پنجشنبه۲۸ فروردین پس از آنکه مجوز اعزام اورژانسی امید بهروزی و اسماعیل برزگری به بیمارستان طالقانی را صادر کرده بود، ناگهان آنها را از میانه راه به زندان برگرداند و این دو زندانی را با دستبند به تخت های بهداری اوین بست. او همچنین با حضور در بیمارستان تجریش، برخلاف نظر پزشکان متخصص، اکبر امینی را از بیمارستان به زندان اوین بازگرداند. به گفته زندانیانی که در سال های گذشته با بهداری زندان سر و کار داشته است، مجید رضازاده طی این سال ها همواره برخورد خلاف قانون و نامناسبی با زندانیان سیاسی داشته و از جمله موانع اصلی دسترسی زندانیان به درمان و دارو بوده است.
دکتر مجید رضازاده، رئیس بهداری زندان اوین
۲۱.شعبانی، پزشک بهداری اوین به دلیل امتناع از درمان جراحت مسعود عرب‌چوبدار از مجروحان وقایع روز پنجشنبه که بر اثر برخورد شدید باتوم مفصل کتفش دررفته و و مخالفت با اعزام او به بیمارستان مسئول است.همچنین گزارش شده است که امید بهروزی و اسماعیل برزگری دو زندانی که در اثر شدت ضرب و شتم ماموران به بهداری اوین منتقل شده بودند با با دستبند و پایبند به تخت بهداری زنجیر شده بودند و گفته‌اند کهدکتر شعبانی حاضر به تهیه و تنظیم گزارش جراحات زندانیان سیاسی نیز نبود. با وجد شدت جراحات این دو زندانی از مدوای آنها و یا انتقالشان به بیمارستان ممانعت شده بود. آقای شعبانی پیش از این نیز در هنگام انتقال هدی صابر به بهداری و ضرب و شتم او در بهداری که منجر به مرگ او شد نیز متصدی بهداری اوین بوده است. متاسفانه اطلاعی درباره نام کوچک این پزشک مسئول در دست نیست.
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجله‌ی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریه‌‌ی «نمای ایران» آغاز به‌کار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید
