ایرانیان بهعنوان نخستین مخترعان خط معرفی شدند
– برای اولین بار یک باستانشناس فرانسوی ایران را از نخستین مخترعان خط معرفی کرد
باستانشناس فرانسوی، فرانسوا دوسه François Dosset، با رمزگشایی نخستین خط عیلامی که قدمتی بیش از چهار هزار سال دارد، ایرانیان را نخستین مخترعان خط در کنار تمدن بین النهرین اعلام کرد.
پس از ده سال تلاش پژوهش مستمر باستانشناس فرانسوی موفق شد که خط عیلامی افقی را که ۴۴۰۰ سال پیش به عنوان شیوۀ نگارش در ایران به کار میرفته رمزگشایی کند و آن را در کنار دو شیوۀ نگارش تاکنون شناخته شده یعنی خط میخی در بین النهرین و هیروگلیف در مصر باستان به عنوان نخستین اختراع خط معرفی کند.
“فرانسوا دوسه” گفته است که خط عیلامی افقی اولین بار در سال ۱۹۰۱ در بازماندههای شوش در ایران کشف شد اما به مدت ۱۲۰ سال ناشناخته ماند و تا پیش از او هیچکس کلید رمز این خط ۴۴۰۰ ساله را نیافته بود. فرانسوا دوسه سپس گفته است: “تاکنون تصور میشد که قدیمی ترین نمونههای شناخته شدۀ خط به عصر بُرنز، یعنی به ۳۳۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، در بین النهرین (عراق کنونی) تعلق داشتهاند. اما رمزگشایی خط عیلامی افقی نشان میدهد که دست کم ۲۳۰۰ سال پیش از میلاد مسیح یک شیوۀ نگارش موازی در ایران وجود داشته که قدیمی ترین نمونۀ آن به ۳۳۰۰ سال پیش از میلاد مسیح یعنی همزمان با خط میخی در بین النهرین متعلق بوده است. “
باستانشناس فرانسوی سپس افزوده است: “امروز میتوانم بگویم که خط ابتدا در بین النهرین کشف نشد که از آنجا به ایران آمده باشد. خط میخی در بین النهرین و خط عیلامی ایرانی معاصر یکدیگر بودهاند. بنابراین، خط میخی در بین النهرین خط مادر نبوده که خط عیلامی فرزند آن بوده باشد. هر دو خط همزمان متولد شدند. “
باستان شناس فرانسوی نخستین مرحله از کشفیات خود را در سال ۲۰۱۸ منتشر کرد. نتیجۀ کامل کشفیات او در سال ۲۰۲۱ منتشر خواهد شد. متنی که فرانسوا دوسه رمزگشایی کرده حکاکی است روی دو گلدان نقرهای معابد باستانی ایرانی که در سالهای ۱۹۶۰ در مرودشت کشف شده است. او گفته است که کشف او نتایج مهمی در دست کم سه حوزه خواهد داشت: نخست در حوزۀ تاریخ ایران و سپس در حوزۀ توسعۀ نگارش و خط در ایران به طور خاص و در کل خاورمیانه به طور عام و بالاخره در حوزۀ تحول خود خط عیلامی.
“ماسیمو ویداله”، مورخ ایتالیایی در دانشگاه “پادووا”، با اشاره به کشف “فرانسوا دوسه”، گفته است که با موفقیت باستانشناس فرانسوی، “فرانسه بار دیگر برتری خود را در رمزگشایی خطوط و شیوههای نگارش باستانی حفظ کرد. “
- درباره نویسنده:
- تازهترینها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجلهی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریهی «نمای ایران» آغاز بهکار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید