
… سفر از من باز نمیگردد

عنوان این مطلب را از یک سطر شعری دوست شاعرم محمد شمس لنگروی وام گرفتهام و این متن میخواهد به شرح حضور اعضای ایرانی حاضر در بیست و هفتمین فستیوال گلاویژ بپردازد که در شهر سلیمانیه اقلیم کردستان عراق از ۵ تا ۷ دسامبر ۲۰۲۴ برگزار شد. قابل ذکر است که شمس لنگرودی شاعر سرشناس ایرانی در یکی از دورههای قبلتر این جشنواره مهمان گلاویژ و عزیزان خونگرم کردستان بود. چنانکه بسیاری دیگر از بزرگان شعر و ادب ایران در ادوار مختلف برگزاری این جشنواره حضوری درخور و شایسته در آن مراسم در دیار کهن کردستان داشتهاند. اما اگر خواسته باشیم از روند بیست و هفتمین فستیوال گلاویژ و حضور ما ایرانیان حاضر در آن بگوییم، همه چیز مثل دورههای گذشته با عزم و اراده مریوان حلبچهای آغاز شد، مترجم نام آشنا و گرانسنگ و انسانمداری که محبوب دلهای خیلی از نویسندگان و شاعران و اهالی کتابخوان ایرانی است و حضورش در ایران مغتنم بوده و با ترجمههای سلیس و روان او از نویسندگان کرد به زبان فارسی همراه بوده است و این موهبت را برای ما خوانندگان فارسی زبان فراهم آورد تا با نامهای برجستهای چون شیرزاد حسن، بختیار علی، هیوا قادر، ماردین ابراهیم و … آشنا شوییم و از این رهگذر حظ هنری وافری از خواندن آثار آنان نصیبمان گردد. باری اینبار هم مریوان حلبچهای گرامی به مانند دفعات پیشین به انتخاب تعدادی از هنرمندان و دعوتشان برای حضور در جشنواره اهتمام ورزید. جشنوارهای که هدف برگزاری آن در راستای تبادل فرهنگی و رشد و اعتلای هنری میباشد. بر پایهی همان انتخاب و با هماهنگی مسئولین فستیوال جمع هنرمندان شکل گرفته در کنار هم روز دوشنبه ۱۳ آذر ماه روانهی سلیمانیه شدند و در هتل تایتانیک سلیمانیه اسکان یافتند. محبوبه ابراهیمی شاعر ایرانی و از اعضای کانون نویسندگان ایران در روز نخست و افتتاحیهی فستیوال در تالار هنر کنار چهار شاعر دیگر از ملیتهای مختلف شعرخوانی کرد که سخت مورد استقبال حاضران قرار گرفت. دکتر حسینعلی نوذری، دکتر محمد دهقانی، دکتر ناتاشا محرم زاده، وحید امینی زاده و رضا عابد از جمله سخنرانان جشنواره بودند که روز دوم در سه پنل مختلف در کنار دیگر سخنرانان از کشورهای مختلف به ایراد سخنرانی پرداختند که صحبتهاشان مورد توجه حضار واقع شد. در پایان روز دوم و به وقت عصر میهمانان گلاویژ در هتل میلنیوم گرد هم آمدند و با حضور رئیس مرکز فرهنگی گلاویژ خانم دکتر ابتسام اسماعیل قادر یک مراسم ویژه برگزار شد که در آن گردهمایی یک مصاحبهی مفصل با دکتر واسینی الاعرج نویسندهی سرشناس الجزایری دربارهی وضعیت امروز ادبیات صورت گرفت و پس از آن مراسم شعرخوانی برگزار شد که شاعران ایرانی در کنار شاعران دیگر کشورهای شرکتکننده در جشنواره به شعرخوانی پرداختند. اقبال معتضدی، لیلا محبوبی، رضا عابد، محبوبه افشاری از جمله افرادی بودند که شعرخوانی کردند، ضمن آنکه شعرهای معتضدی و افشاری همزمان به کردی ترجمه و ارائه شد. فستیوال در ۷ دسامبر مراسم اختتامیه داشت که تعدادی از اعضای هیئت ۱۶ نفرهی ایرانی در آن مراسم شرکت داشتند و شش نفر از اعضای هیئت (نوذری، دهقانی، مهدی رفیع، امینی زاده، کیانیان و عابد) هم بنا بر دعوت قبلی در نمایشگاه کتاب سلیمانه حاضر شدند و در آن نمایشگاه طی کنفرانسی به نقد و نظر کتابهای ترجمه شده از آثار سه نویسندهی کرد بختیارعلی، هیوا قادر و ماردین ابراهیم توسط مریوان حلبچهای پرداختند که مورد توجه حضار شرکتکننده و بازدیدکنندگان نمایشگاه واقع شد.
در این سفر گذشته از برنامههای فرهنگی که در متن به اختصار اشاره رفت، بازدید از اماکن تاریخی، موزهها، زندان رژیم بعث، بنیادهای فرهنگی نظیر سردم شیرکو بیکس و … هم انجام شد که هرکدام از بازدیدها به سبب اهمیت موضوعی بسیار مورد توجه قرار گرفت و بهرههای فراوانی را هم نصیب اعضای ایرانی گرداند. سفر به حلبچه و اورامانات از دیگر برنامههایی بود که به همت مریوان حلبچهای تدارک دیده شد که با حضور دستهجمعی در حلبچه و بازدید از موزه و قبرستان آن شهر یک بار دیگر عمق جنایات رژیم بعث عراق و دیکتاتور خونآشام عراق صدام حسین و دیگر کارگزاران او در پیش چشمها شکل گرفت و جریان انفال با کشتار وحشیانه و بمباران شیمیایی برای حاضران ابعاد تازهتری یافت تا دیگر بار فغان بر سر جغد جنگ و دیکتاتوری سر داده شود و تلاش جهانی برای صلح و زیستن آزادانه ستوده گردد.
این سفر دسته جمعی با یاران همدل و همرای و متفق گذشته از اینکه برای همگان یک دستاورد بزرگ را مبنی بر قرار گرفتن در یک فضای فرهنگی و تبادل اندیشه فراهم آورد، در عین حال بذر محبت و دوستی را هم میان افراد ایرانی حاضر و اهالی خونگرم کردستان کاشت که در تمام هفت روز اقامت با خونگرمی و مهماننوازی پذیرای جمع بودند
آذر ۱۴۰۳