آپارتاید جدید در قالب «دولت یهودی»
تحولات جدید سیاسی در اسرائیل در خصوص تصویب طرح “دولت یهود” در روز پنچ شنبه ۱۸ جولای توسط “کنست” خشم فلسطینیان، اعراب ساکن، مسلمانان، مسیحیان و دروزی‌ها در بخش اسرائیلی نشین و جامعه جهانی را موجب شد. به تبع این قانون از این پس حقوق تمام اقلیت‌های غیر‌یهودی (نژادی – مذهبی) به عنوان شهروند متساوی الحقوق نقض شده و آنان هیچ هویت ملی مستقل نخواهند داشت. تصویب این قانون که از طرف حزب حاکم “لیکود” با کمک متحدین راستگرا و احزاب افراطی یهودی انجام شد، حتی خشم یهودیان سکولار را نیز موجب شده است. اسرائیل از این پس به لحاظ تعریف “جامعه دمکراتیک” به هیچ وجه دیگر نمی تواند در این چارچوب خود را بگنجاند (هرچند که از همان ابتدا نیز یک رژیم نوع آپارتاید پنهان بود) و کشورها، سازمان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی باید به دلیل نقض حقوق بین‌الملل، دولت تل‌آویو را در زمره دولت‌های ناقض اصل حقوق ملیت‌ها طبقه‌بندی کنند. این موضوع بسیار فراتر از منازعه تاریخی بین فلسطین و اسرائیل می‌باشد که هم‌اکنون در بدترین شرایط تاریخی خود قرار دارد و با حمایت دولت راستگرای “دونالد ترامپ” در آمریکا به تمام معاهدات قبلی از جمله “پیمان اسلو” پشت پا زده است. شکل بخشی قانونی به یک ساختار سیاسی – اجتماعی بر اساس دین و نادیده گرفتن تکثر نژادی و مذهبی در هر سرزمینی خلاف تمام منشورهای سازمان ملل متحد و کنوانسیون‌های جهانی خواهد بود. متاسفانه به دلیل قدرت نامشروع این رژیم و حمایت‌های واشینگتن و تا حدودی جهان غرب از آن، رسمیت بخشیدن به چنین آپارتایدی با مسامع و عدم اقدام لازم بین‌المللی رو به رو شده است. به صورت روتین و در شرایط معمول هر دولتی به جای این رژیم بود، بلافاصله با مجازات‌های بین المللی و تنبیهات حقوقی سازمان ملل متحد مواجهه می‌شد در حالی که امروز جدا از مخالفت‌های تلویحی هیچ عکس‌العمل واقعی و بازدارنده در این خصوص انجام نگرفته است. حتی در کشورهایی که پسوند یا پیشوند دولت اسلامی را یدک می‌کشند هم حق زبان و نژاد اقلیت‌ها در قانون اساسی (حتی اگر نادیده گرفته شود) لحاظ شده است در حالی که قانون دولت یهود رسما و به صورت حقوقی از این هم فراتر رفته است.
روز شنبه چهارم آگوست صدها هزار عرب و دروزی‌های ساکن اسرائیل و یهودیان سکولار از مذاهب گوناگون در شهرهای مختلف عرب‌نشین و حتی در میدان اسحاق رابین تل‌آویو علیه این قانون برای اعتراض به خیابان‌ها آمدند. این اعتراضات نشان‌دهنده خشم بیش از یک و نیم میلیون عرب و صدها هزار دروزی ساکن اسرائیل می‌باشد که از این پس خود را شهروند درجه دو و فاقد هرگونه هویت ملی می‌دانند. حضور ده ها هزار یهودی سکولار در میدان رابین تل آویو نشان می‌دهد که تلاش “بنیامین نتانیاهو” برای یهودی کردن اسرائیل خشم آنان را هم برانگیخته است چرا که بر اساس همین قانون نژادپرستانه از این پس احزاب ملی‌گرای افراطی و نهادهای دینی یهودی یک موقعیت ویژه پیدا می کنند که خطر بزرگی نیز برای بخش‌های سکولار جامعه خواهد بود. ظاهرا نتانیاهو به دلیل حمایت یک رئیس جمهوری راستگرای افراطی در واشینگتن هم اکنون زمان برای پیاده سازی تمام اقدامات نامشروع خود در قبال فلسطینیان و اعراب ساکن بخش اسرائیلی را مناسب می بیند و در واقع وی در این مورد دچار اشتباه محاسبه هم نشده است. گستردگی اعتراضات روز شنبه به حدی بود که این بار حتی جریان اصلی رسانه که همیشه حامی سرسخت رژیم راستگرای اسرائیل بوده است هم نتوانسته از کنار آن بی تفاوت عبور کند. در این میان دو نکته دارای اهمیت اساسی خواهد بود که در کنار خشم میلیونی اعراب مسلمان و مسیحی می تواند به قطبی شدن بیشتر جامعه اسرائیلی هم دامن بزند. اول گستردگی اعتراض یهودیان سکولار که به خصوص در تل آویو با حضور چند ده هزار نفری خود و هم چنین شرکت هنرمندان و بعضی شخصیت‌های سیاسی بسیار قابل توجه بود. دوم اینکه رژیم صهیونیستی تا به امروز با توجه به اعطای امتیازاتی به طوایف دروزی توانسته بود بین آنان و اعراب فلسطینی ساکن بخش اسرائیلی جدایی افکنده و تقریبا آنان را در اتحاد با خود نگهدارد اما امروز وضعیت به صورت اساسی در حال تغییر است.
خشم دروزی‌های اسرائیلی بعد از تصویب قانون دولت یهودی آن چنان گسترده بود که بسیاری از افسران حتی ارشد دروزی در ارتش از سمت‌های خود استعفاء داده و از خدمت در ارتش کناره‌گیری کردند. این موضوع که برای اولین بار در دهه‌های اخیر به تبع همین تبعیض نژادی و مذهبی که در دولت یهود شامل آنان هم می‌شود، زنگ خطر بزرگی برای موجودیت اسرائیل خواهد بود. از آنجا که طوایف دروزی در طی تاریخ کوتاه استقرار رژیم اسرائیل معمولا متحد آن بوده‌اند و بخش بزرگی از آنان نیز در ارتش به استخدام در آمده‌اند، این وضعیت حتی می‌تواند بر روی امنیت اسرائیل هم تاثیر بگذارد. بر اساس گزارش رسانه‌های بین‌المللی که موج استعفای افسران دروزی از ارتش را پوشش داده‌اند، گفته شده است که در جلسه سران طوایف دروزی با نتانیاهو در یک جلسه متشنج سرهنگ “امل اسعد” افسر دروزی شناخته شده در ارتش اسرائیل، در حضور نخست وزیر که این قانون را باعث تشویق “آپارتاید” نامید، موجب شد که نتانیاهو جلسه را خاتمه دهد. بدون تردید تصویب این قانون نژادپرستانه در کنست و تایید نخست وزیر نمی‌تواند پایان کار تلقی شود. از این پس باید شاهد اوج گیری اعتراضات اعراب ساکن اسرائیل، طوایف دروزی، یهویان سکولار و به طورکلی اپوزیسیون مخالف دولت ائتلافی نتانیاهو بود. از طرف دیگر چون این قانون دولت یهودی مخالف منشورها و معاهدات پذیرفته شده بین‌المللی است، مراجعه مخالفان به دادگاه‌های داخلی و بین‌المللی از جمله دادگاه لاهه می‌تواند دردسرهای زیادی را برای دولت تل آویو و شخص نخست وزیر ایجاد کند. به همین دلیل حتی دامنه مخالفت‌ها در بالاترین سطوح حاکمیتی نیز مطرح است و “رئووِن ریولین” رئیس جمهوری اسرائیل نیز ضمن اشاره به اینکه “بسیاری از مفاد لایحه دولت با منشور استقلال و ماهیت مردم‌سالاری اسرائیل در تضاد است” مخالفت خود را با آن اعلان کرده است. با تصویب این قانون رژیم صهیونیستی در مسیر یک آپارتاید حرکت می‌کند که در آینده باید هزینه‌های سنگینی برای آن بپردازد.
۱۴/۵/۹۷
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
اردشیر زارعی قنواتی نویسنده و روزنامه‌نگار؛ روشنفکر و فعال سیاسی، تحلیل‌گر سرشناس ایرانی در حوزه‌ی مسایل سیاسی و بین‌الملل است. از او مقالات فراوانی در نشریات ایران از جمله شرق و اعتماد و سایتهای معتبر خارج از کشور منتشر شده‌است.
