شگفتی شهر ونکوور از تاثیرگذاری فرهنگ تقسیم
فرهنگ تقسیم
فرهنگ تقسیم به نسل هزاره اجازه می‌دهد تا آنچه دارند تحت شرایطی معین با هم استفاده کنند. تصویر یک اتاق برای اجاره در ایربیانبی، عکس از فلیکر
همراهی مدل اقتصادی فرهنگ تقسیم با کارآمدی اپ‌های اینترنتی، دولت شهری ونکوور را به طرح این درخواست سوق داد که برای این مدل اپلیکیشن‌ها، حداقل در مدل خانه‌های اجاره‌ای، مقررات لازم آماده و وضع شود.
در فرهنگ تقسیم، افراد آنچه دارند در کنار همدیگر بر اساس شرایطی از پیش مشخص شده، استفاده می‌کنند. پیش‌تر این استفاده‌ها شامل استفاده‌های صرفا مجانی می‌شدند، اما اینترنت این امکان را به مخاطبان این فرهنگ داده است تا آنچه دارند برای زمانی کوتاه اجاره دهند.
مثلا در اپ اوبِر (Uber) افراد دارای ماشین در زمان آزاد خود، به دیگر افراد اجازه می‌دهند تا از ماشین آنها با رانندگی صاحب ماشین، به عنوان مدلی از تاکسی استفاده کنند و از مسیری به مسیر دیگر بروند و هزینه‌ای مشخص پرداخت کنند.
یا در مدل اپ ایربیانبی (Airbnb)، افراد بخشی از فضای خانه‌هایشان را با تصویر، مشخصات و شرایطی معین معرفی می‌کنند و دیگران برای زمانی مشخص – اغلب یک شب یا چند شب – این فضا را اجاره می‌کنند.
هرچند این مدل اقتصادی برای همه آشنا نیست، در نتیجه با وجود اینکه اوبِر یک شرکت میلیاردی است که در کشورهای مختلف، از جمله امریکا یکی از وزنه‌های اصلی حمل و نقل عمومی است، در کانادا همچنان راه این شرکت برای فعالیت باز نیست و به جز چند شهر، بقیه شهرهای کانادا اجازه فعالیت به اوبِر نداده‌اند.
ایربیانبی البته تاثیری متفاوت بر شهر ونکوور گذاشته است: از یک سو صاحبان این اپ نیازی به این ندیده‌اند تا از دولت شهری درخواست مجوز کنند و استان بریتیش کلمبیا هم قانونی در مغایرت فعالیت این اپ ندارد، ولی حالا دولت شهر ونکوور سوال‌هایی در مورد این اجاره‌های کوتاه‌مدت طرح کرده است.
مساله از اینجا شروع شده است که امسال، نرخ واحدهای موجود برای اجاره در شهرهای مترو ونکوور به کمتر از یک درصد کل خانه‌ها سقوط کرد – این به معنای کمبود خانه برای اجاره و یک عامل بالا رفتن رقم اجاره‌خانه‌ها در سطح شهرهاست.
دولت شهری ونکوور هم شروع به بررسی این موضوع کرده است و آنها انگشت اتهام را سراغ ایربیانبی برده‌اند: آیا این اپ مانعی است برای اجاره طولانی‌مدت خانه‌ها؟ آیا صاحبخانه‌ها دیگر ترجیح می‌دهند خانه‌هایشان را به شکل موقت اجاره دهند و پول بیشتری صاحب شوند تا اینکه مستاجری داشته باشند که ماه به ماه به آنها اجاره پرداخت می‌کند؟
ونکوور دارد جواب این سوال‌ها را می‌سنجد، در کنار آن، دولت شهری می‌خواهد مقرراتی بر اپ‌های اجاره موقت خانه، از جمله ایربیانبی وضع کند و کارکرد آنها را تحت نظارت خود قرار دهد.
راه‌حلی برای ناکارآمدی‌ها
هزینه بالای مسکن و حتی اجاره‌خانه، زندگی را برای نسل هزاره در مترو ونکوور سخت‌تر کرده است. امسال قیمت میانگین خانه در مترو ونکوور به بالاتر از یک میلیون دلار کانادا رسید. عکس از فلیکر
نسل هزاره (آنهایی که بعد از دهه ۱۹۸۰ به دنیا آمده‌اند و نیروی اصلی کار در زمان حال هستند) البته در زمینه اقتصاد، نظرهای متفاوتی با نسل‌های قبل از خود دارند. آنها بیشتر از آنکه بخواهند خود صاحب چیزی باشند، می‌خواهند از آنچه هست استفاده‌ای مفیدتر داشته باشند.
همچنین این نسل، نسبت به ناکارآمدی‌ها صبوری ندارد، نمی‌خواهد منتظر دولت یا سازمان‌ها باقی بماند که چیزی را درست کنند. اگر مدل فعالیت اقتصادی جواب ندهد، این نسل راه‌حل خودش را ارائه می‌دهد و بعضا این راه‌حل‌ها درخشان عمل می‌کنند.
اوبِر در مقابل ناکارآمدی شرکت‌های تاکسی ارائه شده است: همین‌الان دریافت مجوز تاکسی در بریتیش کلمبیا فرآیند سختی دارد، هزینه‌بر است. ولی اپ اوبر ساده است: هر کسی می‌تواند فرم‌هایش را پر کند و بر اساس شرایطی مشخص، ماشین و زمان خودش را به دیگران ارائه بدهد.
هزینه استفاده از اوبِر برای مسافر کمتر از تاکسی است و در دسترس‌تر است، مخصوصا برای ساعات پایانی شب، وقتی کسی بخواهد از بخشی از مترو ونکوور به بخشی دیگر برود و سیستم حمل و نقل عمومی هم مانند طول روز کار نکند: اسکای‌ترن در کار نباشد و اتوبوس‌ها با فاصله بیایند و تمامی مسیرها هم فعال نباشند. تاکسی هم به زحمت پیدا بشود.
ایران‌بی‌ان هم در مقابل ناکارآمدی هتل‌ها و خانه‌های اجاره‌ای درست شده است: تصویرها گویای چیزی است که فرد کرایه می‌کند و هزینه بالای هتل را هم همراه خودش ندارد. برای کسی که می‌خواهد با هزینه کم سفر کند یا می‌خواهد راحت در نزدیکی محل موردنظرش اقامت داشته باشد، یک اپ جذاب است و تا الان هم خوب جواب خودش را پس داده است.
حواشی اوبِر
درخواست‌های شرکت اوبِر برای اجازه فعالیت در مترو ونکوور همچنان به جواب آری نرسیده‌اند: از یک سو شرکت‌های تاکسی‌رانی مخالف حضور اوبِر در شهر هستند، از سویی دیگر این سوال مطرح شده که اوبِر چقدر امن است؟
هرچند آمار می‌گویند راننده‌های اوبِر هم از مسافرهایشان آزار دیده‌اند.
بحث قیمت اوبِر هم مطرح است: مدل قیمت‌گذاری ارزان‌تر از تاکسی است و این فضا را برای کار تاکسی‌ها متفاوت می‌کند. اگر قرار باشد اوبِر فعال باشد، این سوال پیش می‌آید که چرا کسی بایستی هزینه مجوزهای تاکسی را پرداخت کند.
حواشی ایربیانبی
اجاره‌خانه و خانه‌های اجاره‌ای در مترو ونکوور در معرض خطر هستند: در این جای سوالی باقی نیست. قیمت خانه‌ها به شکلی دیوانه‌وار در سطح شهرها بالا می‌رود و قیمت میانگین خانه در مترو ونکوور امسال به فراتر از یک میلیون دلار کانادا رسیده است که تقریبا دو برابر قیمت میانگین خانه در کاناداست.
یعنی اگر صاحبخانه‌ای، خانه‌اش را خالی بگذارد و اجاره ندهد، افزایش قیمت خانه برایش سودآورتر از آن خواهد بود که خانه‌اش را برای اجاره بگذارد.
اپ‌های فرهنگ تقسیم ضعف‌های خودشان را هم دارند، وضع مقررات یک راه بهتر کردن فضا برای استفاده از سودمندی‌های این مدل اقتصادی است، بااین‌وجود، بهتر کردن فضا برای استفاده از اپ‌هایی مانند ایربیانبی راه‌حل نهایی مشکل اجاره‌خانه و خانه‌های اجاره‌ای در مترو ونکوور نیستند.
مسکن در جنوب بریتیش کلمبیا تبدیل به یک سوال مهم شده، تا آنجا که نسل هزاره به شوخی می‌گویند ونکوور هم صاحب یک نیوجرسی شده است: امریکا. باید صبر کرد و دید آیا دولت استانی و دولت‌های شهری در کنترل وضعیت مسکن موفق خواهند شد یا حباب مسکن در ساحل غربی کانادا خواهد شکست و فضا را متفاوت خواهد کرد.
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
سیدمصطفی رضیئی، مترجم و روزنامه‌نگار مقیم شهر برنابی است. او نزدیک به سه سال است در کانادا زندگی می‌کند و تاکنون ۱۴ کتاب به ترجمه او در ایران و انگلستان منتشر شده‌اند، همچنین چندین کتاب الکترونیکی به قلم او و یا ترجمه‌اش در سایت‌های مختلف عرضه شده‌اند، از جمله چهار دفتر شعر از چارلز بوکاووسکی که در وب‌سایت شهرگان منتشر شده‌اند. او فارغ‌التحصیل روزنامه‌نگاری از کالج لنگرا در شهر ونکوور است، رضیئی عاشق نوشتن، عکاسی و ساخت ویدئو است، برای آشنایی بیشتر با او به صفحه فیس‌بوک‌اش مراجعه کنید.
