چند شعر از ایرج ضیایی همراه با یک ویدیو کلیپ شعرخوانی
ایرج ضیایی؛ از شاعران شاخص دهه هفتاد، ایرج ضیایی فعالیت ادبی خود را از دهه چهل و با انتشار اشعارش در مجلات و جنگهای ادبی آن زمان آغاز کرد. پس ازسالها فعالیت ادبی، او با انتشار مجموعه ء “حرکت ناگهانی اشیا” به طور جدی وارد ادبیات ایران شد و در دهه هفتاد اشعارش مورد استقبال قرار گرفتند. اشیاء در شعر او جایگاه ویژه ای دارند و به این دلیل به شاعر اشیاء معروف است. حضور اشیاء در شعر او ومواجههء او با اشیاء در شعرش مناسبات و پیوندهای چیزها را تعریف میکند و نه صرفا خود اشیاء را. به عبارتی او از طریق اشیاء می گوید و نه دربارهء آنها.
فریاد ناصری درباره اشیاء در شعر او می نویسد:
“اشیا جهان شعری ایرج ضیایی در آنات غریب و یگانه‌شان منتظر اینند تا به کار گرفته شوند چنانکه باید نه در طورهای روزمره که مصرف می‌شوند بی آنکه دیده شوند و وجودشان چنان که هستند دیده شود. اما ضیایی می‌داند که حضور اشیا چهره‌ی هولناکی دارد و انسان با نادیده گرفتن این چهره و سابیدن و مصرف اشیا می‌خواهد آن حضور هولناک را نادیده بگیرد برای همین در شعر حضور اشیا می‌نویسد:
اما برق حضور اشیا/ به وقت جنبیدن/ چهره‌ی هولناکی دارد/ با تمام قدرت می‌گریزی/ تا خود را به بودن پرت کنی. (گزینهِ‌ی اشعار ضیایی، ۱۳۹۶: ۱۳۴)”۱
خود او در این رابطه، در گفت و گویش با ایبنا می گوید:
“تعلق خاطر من به اشیا جنبه تملک ندارد. اشیای زیادی بوده‌اند که در زندگی‌ام نقش داشته‌اند اما من آنها را از دست داده‌ام یا پسرانم آنها را شکسته‌اند یا در اسباب‌کشی‌های بی‌شمار از میان رفته‌اند.
ضیایی ناچار است برای حفظ مخاطبان خود در مجموعه های آتی تغییر نگرشی در رابطه با اشیاء دهد چرا که بی گمان اشیاء هر چه قدر هم که وسیع باشند او را در خود محدود و محصور کرده اند
با وجود این، هیچ شیئی به اندازه دیدن یک شیء دلخواه سبب تحرک ذهنی من نمی‌شود.” ۲
از آثار او می توان به کتابهای زیر اشاره کرد:
۱- حرکت ناگهانی اشیاء، ۱۳۷۳
۲- سکوها خالی است، ۱۳۷۴
۳- زیر پای همهمه، ۱۳۷۶
۴- سبک نمی شود این وقت، ۱۳۸۰ (گزینه ای از شعرهای دههء ۶۰ و ۷۰ به انتخاب شاعر)
۵- همیشه کنارت یک صندلی خالی ست، ۱۳۸۶
۶- این پرنده از دوران سلجوقیان آمده است ، ۱۳۹۰
۷- اندکی آسمان و کمی احوالپرسی، مجموعه آثار، نشر اچ اند اس مدیا لندن، ۱۳۹۳ -به زبان فارسی
۸- حرکت ناگهانی اشیاء ، نشر ارزان سوئد، ۱۳۹۳
۹- گزینه اشعار، ۱۳۹۶
۱۰- مراثی محله های مرده (یک شعر بلند)، ۱۳۹۶
۱۱- جنون دارد این دوچرخه(شعرهای بلند) ، ۱۳۹۶
————————————-
۱
هر بامداد که چشم می گشایی،
اشیاء بیدارند
این چراغ
این کتاب
این چایدان
این میز و مداد و کبریت
اینان گرد آمده در خانه ای که از آن تو نیست
۲
“حضور اشیا”
فضا به تمامی از اشیا اشغال شده است
ما تنها در حال رفت و برگشت بین اشیاییم
گشت و گذاری محدود
از شیئی به شیئی
از برف از باران از آفتاب
از طوفان
از دندان سگ
در سایهی اشیا پناه میگیریم
اما برق حضور اشیا
به وقت جنبیدن
چهره‌ی هولناکی دارد
با تمام قدرت می‌گریزی
تا خود را به بودن پرت کنی
۳
“اشیا و شهرها”
اشیا و شهرها
به اتاقها برگشتند
شهری که در ریگها روان بود
نامش را نمیجُست
سواران که گذشتند
شهر وارد تاریخ شد
۴
با صدای شاعر بشنوید:
نام شعر: ماه بر گلوی پلنگ / تاریخ سرایش ۱۳۴۸/ با یاد میرزا کوچک خان. این شعر که اولین شعر سپید به یاد میرزای جنگلی ست، قبل از سال پنجاه و هفت قابل چاپ نبود و در سال پنجاه و هفت دوبار در مطبوعات چاپ شده است.
۵
شعرخوانی او در خانه ی شعر برلین آبان ۹۵
در لینک زیر بشنوید:
https://www.lyrikline.org/en/poems/iraj.ziaei
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱- http://tananegi.blogfa.com/post-133.aspx
۲-http://www.ibna.ir/fa/doc/book/209162/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1-%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1-%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D9%84-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%AF-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC-%D8%B6%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
In touch with the Iranian cultural diaspora.
Shahrgon is an online magazine for Canada’s Iranian cultural diaspora and Persian-speaking languages.
Shahrgon started working in Vancouver, Canada, in 1992 with the publication “Namai Iran” and then in the evolution of “Ayandeh” and “Shahrvand-E Vancouver,” it transformed into Shahrgon.
Shahrgon; The magazine of the Iranian cultural diaspora;
شهرگان مجله‌ی دیاسپورای ایران فرهنگی در ونکوور کانادا از سال ۱۹۹۲ با نشریه‌‌ی «نمای ایران» آغاز به‌کار کرده و سپس در فرگشتی از «آینده» و «شهروند ونکوور» به شهرگان فراروئید
