
معرفی کتاب – معرفی نویسنده – صدای مؤلف

در قسمت “معرفی کتاب/ معرفی نویسنده” در مجلهء شهرگان، می کوشیم آثاری از نویسندگان ایرانی و غیر ایرانی را معرفی کنیم. از آن جهت که قصد این بخش نقد این آثار نیست، در کنار بخشهایی از این آثار، نقد و نظرات دیگر خوانندگان این آثار را در اختیار شما قرار می دهیم. همچنین در این بخش فرصتی برای خوانندگان و دوست داران این آثار یا نویسندگان فراهم آورده ایم تا بخشی از کتاب معرفی شده را با صدای خود مولف بشنوند.
– ساره سکوت
———————
یامان حکمت (تقی آبادی) ،دارای مدرک دکتری زبان و ادبیات فارسی و در حال حاضر به عنوان استاد و مسئول آموزش و پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی ایران واحد افغانستان مشغول است. شاهنامه و بحران رهبری ادبی (چاپ انتشارات سخت گستر – ایران) و مواجهه با متن (مقالاتی در ضرورت ایجاد گفتمان نقدادبی در افغانستان) –چاپ انتشارات امیری در کابل – جزو اثار قبلی او هستند. از او مجموعه شعری ،به نام عقب نشینی، نیز منتشر شده است. کتاب تازهء او که «در جستجوی گوینده مخفی» نام دارد، به همت نشر زریاب در تهران و کابل منتشر خواهد شد.
این کتاب مجموعه مقالاتی در حوزه نشانه شناسی هنر و ادبیات از او و برادرش است که با نام «در جستجوی گوینده مخفی» به همت نشر زریاب به زودی در تهران و کابل منتشر خواهد شد. این کتاب شاید اولین کتاب مشترک در حوزه نشانه شناسی بین دو کشور باشد، چرا که در آن مقالاتی درباره آثار هنرمندان و نویسندگان دو کشور وجود دارد.سعی نویسندگان این کتاب بر این بوده است که در کنار تحلیلهای شخصی در اکثر مقالات بر اساس دستگاههای نظری نشانه شناسی به بررسی آثار بپردازند.
==========
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
* سلفی و موج شکلگیری سلبریتیهای کوچک
(مطالعه نشانهشناختی کاربران ایرانی شبکه اجتماعی اینستاگرام)
* درک تغییر جنسیت فرهنگی
(نشانه شناسی طغیان زن، در فیلم نامه ای به رئیس جمهور از رویا سادات)
* قدم زدن میان صداها (نشانه شناسی سکوت در فیلم شبهای روشن)
* نجات زندگی زن
(نشانه شناسی مرگ، در دو فیلم نیما لطیفی)
*هیاهوی ایستادگی (بررسی کارکرد گفتمانی سکوت در فیلم ابد و یک روز)
* بازنمایی اسطورۀ اتوپیا در سینمای معاصر هالیوود
(نشانه شناسی فیلمهای «آواتار»، «بهشت» و «سرزمین فردا)
*بازنمایی اسطوره در تبلیغات بازرگانی تلویزیونی
(نشانهشناسی تبلیغات شامپو «کلیر» و روغن موتور «کاسپین»)
* داعش به مثابه دیگری
(تحلیل گفتمان سخنان رهبر و رئییس جمهور ایران درباره دولت اسلامی عراق و شام)
*خشونت فقدان مادر (تحلیل نشانه شناختی رفتار تروریستی داعش)
* ویران کردن کنترل
(تحلیل نشانه شناختی نقاشیهای محسن حسینی و لیلا فرجام )
* پرواز را به خطار بسپار
(تحلیل نشانه شناختی عکسهای مسعود حسینی، محمدآغا ذکی، حکیم مظاهر و ماری موسوی)
* آینده بن بست
(نشانه شناسی حصار در رمان زندگی به سفارش پشه ها از کاوه جبران)
* روابط درون متنی و ساخت شعر
(بررسی نشانه شناسی چند شعر از شاعران معاصر ایران و افغانستان)
* من از فرو رفتن تن زدم
(کوتاه نوشته ای در نشانه شناسی غیاب)
*زبان ادبی را فراموش کن
*زبان و ادب فارسی درگیر میان تنازع و کنترل
بخشی از این کتاب را بخوانید:
کنترل گفتمانی نرم، به مرور زمان تبدیل به یک کنترل گفتمانی سخت نیز میشود. نمود آن را میتوان در برخورد با میراث گذشته مشاهده کرد. توجه به میراثی همچون نوروز و یا در مورد مفاخری مانند رودکی، مولوی، سنایی، فردوسی، حافظ، سعدی و نظامی نیز حتی با همان دید تمدّنی منجر به یک تکاپوی پنهان سیاسی هویتخواه در کشورهای فارسی زبان شده است که هرکدام را با آداب و رسوم خود، به نام خود معرفی نمایند. برای مثال در هر کشور، در کتابهای درسی همه مفاخر ادب فارسی در طول تاریخ، به نام شاعران و نویسندگان همان کشور معرفی میشوند و در این راه نوعی ناسیونالیسم آغشته به تمامیّتخواهی نیز به چنین کنترل گفتمانیِ سختی دامن میزند. این مساله حتی در بین مهاجران فارسی زبان در سایر نقاط جهان نیز قابل مشاهده است. بسیار کم رخ میدهد که جشنهای نوروزی، جشن شب یلدا، چهارشنبه سوری و سایر آداب و رسوم مشترک کهن فارسی بین همزبانان ایرانی، افغانستانی و تاجیکی به صورت مشترک برگزار شود. در خصوص محافل ادبی، فرهنگی و علمی نیز شاهد چنین شکافی هستیم. امروزه کمتر اجتماعی از پارسیزبانان را میتوان یافت که از چنین برنامههایی به صورت یک رابطه دوستی بهره ببرند.
از سویی میبینیم که در بسیاری از مواقع، «کنترل گفتمانی» در فضای گفتمانگونگی منجر به «تنازع گفتمانی» میشود. برای مثال در مورد اتّحاد فارسی زبانان، همانطور که پیشتر هم گفته شد؛ اکنون عنوانی به نام «گفتمان فارسیزبانان» یا «وطن فارسی» تحت یک اندیشه واحد امکان شکلگیری ندارد تا بخواهد خود را در مقابل گفتمانهای بیرونی رقیب صورتبندی نماید، بلکه تبدیل به یک حوزه معنایی شده است که در آن خردهگفتمانهای «خود-دیگری» بر اساس سیاستها و ایدئولوژیهای سیاسی – فرهنگی رایج در کشورهای خود در مقابل هم به نزاع برخواستهاند. به اعتقاد نگارنده، در صحنه زبان و فرهنگ فارسی، ما در حال حاضر بیشتر شاهد چنین وضعیتی هستیم تا دوستی و اتّحاد.
بنابراین باید توجه داشت؛ در روابط فارسیزبانان بخصوص میان ایران و افغانستان به واسطه بافت هویتی-گفتمانی ویژه آنها که از بنیانهای خاص ایدئولوژیک تقویت میگردد، استعداد بروز خشونتهای کلامی بسیار بالاست. حتی آنهایی که بر طبل تمدّن ایرانی میکوبند شاهد بودهاند که تنها فضا را برای قطببندیهای رادیکال آماده کردهاند. بحثهایی که بر سر مرکزیت این تمدّن به اصطلاح ایرانی شکل گرفته در بسیاری موارد از جایگاه علمی خویش خارج گردیده و منجر به گفتگوهای توهینآمیز میان طرفین شده است. برای مثال بحثهای بنیادین و چالش برانگیزی که گاه در شبکههای اجتماعی درباره خاستگاه زبان فارسی بین ایرانیها و افغانستانیها درمیگیرد و بدون نتیجهای خاص و پس از ناسزاگوییها و توهینهای طرفین ناتمام میماند از این دست است. دگرسازی و خصومتسازی از جمله تجلّیهای ناگوار اینچنین تقابلهای گفتمانی است.
بخشی از کتاب را با صدای نویسنده بشنوید:
[soundcloud id=’473757003′]